Şinâver Nedir

 

 

Şinâver Nedir

 

Şinâver : شناور

 

Şinâver شناور Farsça kökenli bir sözcüktür.

 

Şinâver  sözcüğü sözlüklerde  “suda yüzen, yüzücü[1]., dalgıç, gavvâs, yüzgeç yüzen, “ Anlamları ile tarif edilir.

Şinâver sözcüğünün Türkçedeki anlamı dalgıç, yüzücü, yüzgeç, Arapçadaki karşılığı ise sabih ve gavvastır. Arapçada dalgıç anlamındaki gavvas sözcüğünün sözlük anlamları ise: “dalgıç, inci ve sünger avcısı, suya dalan, denizin dibine inen kişi “ gavvas sözcüğünün çok gayretli, çalışkan gibi anlamları da vardır.Yüzücü anlamındaki karşılığı ise sabihtir.

 

Divan edebiyatında şinâver, gavvas veya sabih sözcüklerinden daha ziyade, inci ve istiridye avcılığı nedeni ile  “gavvâs-ı güher” olarak da söz edilir. “ İstiridyenin  kabuğundan çıkan  incileri bulmak i sıcak denizlerin akıntılarına dalan dalgıçlardan yaptıkları bu tehlikeli arayışlar divan şiirinde değişik nedenlerle yer alır.  Divan Şiirinde gavvas kelimesi daha ziyade   dürr, İnci  kelimesi ile birlikte kullanılır.  Bazı gavvaslar  serçe yumurtası büyüklüğünde incilere Dürr-i Yekta Dürr-i Yetim denilen inciler çıkarmışlar ve büyük servetler kazanmışlardır. [2] Şinaver sözcüğü Arapçada deniz, bahr anlamına gelen  kulzüm, gavvas, dürr , incidürr-i Aden - Aden İncisidürr-i yekta ve  dürr-i yetim  sözcükleri ile birlikte kullanılır. Kimi şinaverler- dalgıçlar ise inci çıkarmak uğrunacan vermişlerdir.

 

Bir senâ dürrin çıkardı bahr-i tabım mevci kim
Cân verir gavvâs olan ol dürr-i nâ-yâb üstüne        Ahmet Paşa

 

Oldu gavvâsı şehâdet bahrinin gerçi

Haşan Gûte-i hım yutmuş ol bahre şinâverdir Hüseyin    Aşki

 

Çıkdı bir niçe sadef bahr-i cenâb-ı şâhdan
Her birin itmiş makar bir dâne dürr-i şâhvâr                Nevî

 

Bir aceb girdâba düştük çâresiz kaldık meded

Âşinâlar zümresinden bir şinâver yok mudur  Hafız Ahmed Paşa

 

KAYNAKÇA 

 

[1] https://www.osmanlicasozlukler.com/turkcekamus/tafsil-285375-gb3.html

[2] GAVVAS NEDIR DIVAN ŞIIRINDE DALGIÇ, https://www.edebiyatvesanatakademisi.com/Arama.aspx?id=57400





EsaAdmin / Erkek / 8/24/2016