ACEM KOŞMASI NEDİR

 

 

ACEM KOŞMASI NEDİR

 

Acem Koşması özellikle Kars, Iğdır, Ardahan Erzurum Bayburt ge Gümüşhane dolaylarındaki halk ozanlarının özel bir ezgi ile okuduğu ve söylediği bir koşma türüdür.

Acem Koşması, tecnis ve divani gibi hem Azerbaycan Âşık Edebiyatının hem de divan şiirinin âşık şiirinde etki etmesi sonucu ortaya çıkmış bir koşma türü olmaktadır.

 

Azerbaycan âşık şiirine mahsus özel bir ezgi ile söylendiği Azerbaycan Türklerinin 17. Yüzyıldan Safevi ve Nadir Şah zamanlarında Acem topraklarında hükümran olması Güney ve Kuzey Azerbaycan’ın da Anadolu da Acem mülkü olarak bilinmesi nedeni ile âşıklarımız bu tip koşmalara Acem Koşması demişlerdir.

                                   

Acem Koşmaları Azerbaycan Halk Musikisine özgü özel bir ezgi ile okunduğu hece ölçs ile değil “fâilâtün fâilâtün fâilün” kalıbı ile oluşturulur. Bu kalıp hece ölçüsünün 11 heceli kalıbına da denk gelir.  Ancak aruz veznindeki med, imale gibi uygulamalar nedeni ile acem koşmasında hece sayısı on heceye düşebildiği gibi on iki heceye de çıkabilir. Bu nedenle Acem koşmalarında hece sayısı çok da dikkate alınmaz

 

Acem Koşması, Ankara koşması, Kerem, Kesik Kerem, Bayındır koşması, Acem koşması, Gevheri, Elpük Koşması, Yelpük Koşması, Sümmâni koşması, Sivrihisar koşması, Sümmânî, Bülbül koşması, Cem koşması, Topal koşma gibi ezgilerine göre tasnif edilen koşma çeşitlerinden biridir.

 

 





EsaAdmin / Erkek / 8/24/2016