Toplumun genelini ilgilendiren bir konuda, konuyla ilgili farklı görüşte olan uzmanların bir başkan ( moderator ) yönetiminde ve dinleyiciler önünde yaptıkları tartışma toplantısıdır.
Açık oturum: Bir başkan yönetiminde güncel bir olay veya konuyu tartışmak, farklı görüşlere sahip uzmanlar tarafından değerlendirmek amacıyla bir salondaki izleyici önünde, televizyon veya radyo programlarında dinleyici önünde 3-5 tartışmacı ile yapılan görüş alış verişi veya tartışma toplantısıdır.
Açık oturum bir izleyici topluluğu önünde yapılır. Konusu önceden belli olan açık oturumda bir başkan ve en fazla beş konuşmacı vardır. Başkan konu ve uzmanlar hakkında kısa bir bilgi verdikten sonra sırayla konuşmacılara sorular sorarak söz hakkı verir. İlk konuşmacıyı -ve sırasıyla diğer konuşmacıları - kısaca tanıtarak tartışmayı başlatır. Söz alacak uzmanlar bir başkanın yönetiminde sırayla söz alırlar. Her biri kendi açısından açık oturumun oluşmasına zemin hazırlayan konu hakkında görüş belirtir. Konuşmacılara başkanın yönetiminde belirli sürelerde iki-üç tur söz hakkı verilir.
Konuşmacılar.
Açık oturuma çağrılan konuşmacılar gündemdeki konu hakkında söyleyecek sözü çok olan kişilerdir. Bu kişiler gündemdeki konuya vakıf olmakla kalmayıp her biri o konuya diğerlerinden farklı açılardan bakan biridir. Konuşmacılar, konuya muhalif, menfi, taraftar, ılımlı veya hararetli yaklaşan kişiler arasından özenle seçilmişlerdir.
Konuşmacıların seçimi gündemdeki konunun her yönden tartışılabileceği bir ortam yaratmak için yapılır. O yüzden özellikle karşıt, yandaş, ılımlı, muhalif ve ateşli görüşlere sahip kişiler tespit edilerek açık oturuma çağrılır.
Açık Oturumda Başkanın Görevleri
Başkanın konu ve konuşmacılar hakkında bilgi sahibi olması gereken biridir. Konuşmacıların konuya nerelerden baktıklarını ve görüşlerinin ne yönde olduğunu önceden bilen kişidir. Ele alınacak konular ve konuşmacılar hakkında kıs bir bilgi verir. Daha sonra konuşmacılara sorular sorarak sırayla söz hakkı verir. Konunun gelişim aşamalarını yönlendirerek muhalif görüşlere göre durumu değerlendirip konuşmacılara sorular sorarak toplantıyı yönlendirir. Başkan zamanı iyi adil olarak kullanmaya konuşmacılara eşit süreler de söz hakkı vermeye gayret eder. Konuşmacıların konuşmalarını sınırlamalarını veya genişletmelerine olanak sağlar. Tartışma sırasında oluşabilecek tatsızlıkları çatışmaları önleyici davranır ve konuşmacıların tartışma kurallarının dışına çıkmasını engeller. Başkan, konuşmacılara hâkim olan tartışmayı başlatan, notlar alarak tartışmayı yöneten, konuşmacıların düşüncelerini sorgulayan, dönüşümlü olarak konuşmacılara söz hakkı veren en sonunda genel bir değerlendirme yaparak açık oturumu bitiren kişidir.
Konuşmacılara sorular sorarak hedef konuların üzerinde durulmasını sağlar. Başkan, sırasıyla ve dönüşümlü olarak konuşmacılara sorular yöneltir,
Programın sonunda önemli olabilecek konuları özetleyerek konuşmacıların karşıt görüşlerini ilişkilendirmeye ve bir sonuç oluşturmaya çalışır.
Açık oturumda izleyicilerin sorularına da izin verilir. Bu takdirde açık oturum, "forum"a dönüşmüş olur. Salondan Televizyon ve radyodan tartışmayı izleyenler, konuşmacılara sorular sorabilir.
Açık oturumda bir sonuca varma amacı yoktur. Açık oturumun amacı, merak edilen bir konuda dinleyicileri ayrıntılı bir şekilde bilgilendirmektir.
Panelden Farkı.
Açık oturum en çok panele benzer. Açık oturumun panelden tek farkı açık oturumda tartışmaların daha hararetli ve konuşmacıların neredeyse birbirlerine zıt görüşte olan kişiler arasından özellikle seçilmiş olmasıdır. Bu nedenle açık oturumdaki konuşmacıların üslupları birbirlerine karşı daha sert ve ateşli olabilir. Açık oturum iyi yönetilmezse tartışma çatışmaya kadar gidebilecek bir sertliğe kadar da gidebilecek bir potansiyel taşımaktadır.
Bu nedenle panel ile açık oturum arasındaki en belirgin fark konuşmacıların üslup farkıdır. Açık oturumlardaki tartışmalar panellere göre daha hararetli, daha ciddi ve mücadeleci üslupla yapılırken, panelde sohbet üslubu hâkimdir.
Açık oturumun özellikleri şunlardır:
- Bir salonda, televizyonda veya radyoda düzenlenir.
- Konuşmacı sayısı en az üç ile en fazla beş kişidir.
- Başkan, önce konuşmacıları tanıtır, onlara sorular sorar ve her konuşmacıya birkaç tur söz hakkı verir.
- Başkan konuşmacılara eşit süre verip ,, konu dışına çıkılmasını engeller. Konuşmacılara sorular yönlendirerek veya sözlerini keserek oturumu yönetir. Gerektiğinde kısa değerlendirmeler yapar.
- Açık oturumun süresi konuya göre ayarlanır
- Açık oturumun amacı sonuca ulaşmak değil güncel konuyu farklı yönleri ile ele almak, farklı bakış açılarını dinleyicilere sunmaktır.