Hz. Havva Kimdir Edebiyatta Hz Havva

 

Osmanlıca yazılışı Havva : حوّا

 

Havva kelimesi Arapça ḥawwāh حوّاء İbranice “ ḥyh kökünden gelen” ḥayyāh “  "canlı, yaşayan" sözcüğü ile eş kökenlidir. ( bkz https://www.etimolojiturkce.com/kelime/havva)   Kelime anlamı ile hayy, yaşayan manasına gelmektedir.  Havva ile hayat kelimesi aynı kökten gelen kelimler olmaktadır.

Hz. Havva

Hz. Havva, Hz. Âdem’in eşi, yeryüzündeki ilk kadındır.  Kitabi dinlere göre  Âdem ve Havva yeryüzündeki ilk kadın ve erkek olarak kabul edilmişlerdir.  Bu nedenle tüm insanlar, Âdem ve Havva’nın çocuklarıdır. "Havva" kelimesi, kelime anlamı olarak Tevrat’a göre; “hayat” ya da “hayatı olan” anlamındadır.  

Havva’nın bazı Batılı dillerdeki karşılığı Eski Ahit'teki şekli ile Eva şeklindedir.  Havva’nın Türk mitolojisindeki adı veya karşılığı ise Ece’dir. [1]

Havva, Hz. Âdem cennette uykuda iken sol kaburgasındaki eğe kemiğinden yaratılmıştır. “Yahudi kaynaklarına göre Âdem ile beraber ilk yaratılan kadın Havva değil Lilith'dir. Ancak Lilith, Âdem ile aynı zamanda yaratıldığını öne sürerek Âdem'e eşlik etmeyeceğini ileri sürmüş ve Tanrı daha sonra Âdem'in kaburga kemiğinden Havva'yı yaratmıştır.”[2] Yahudi inançlarına ve Eski Ahit’e göre Havva’nın yaratılışı şu şekilde olmuştur.   Allah  “Bu kadını nasıl yaratsam da Âdem’e isyan etmese” diye düşünür. “Âdem’in gözünden yaratsam her şeyi görür; ağzından yaratsam geveze olur; ayağından yaratsam hep gezer; elinden yaratsam hırsız olur. Ben bu kadını en iyisi kaburgasından yaratayım da ona tabi olsun” [3]

Hz Havva "Ümmül-beşer (insanlığın annesi)" lakabıyla anılır. Kız ve erkek, çifter çifter 48 çocuğu olmuştur. Âdem'den bir yıl sonra vefat etmiştir. "Havvâ ana" diye anılır. “[4]

 

 

Kuranı Kerim`de Adem ve Havva

 

Kuran-ı Kerim’e göre Âdem çamurdan yaratılmışken, İslami kaynaklarda Havva ‘nın Hz Âdem’in kaburga kemiğinden yaratılmış olduğu hususu kabul edilmiş gibidir.  Kuranı Kerim`de  konu hakkındaki bazı ayetler şu şekildedir.  "Biz insanı pişmiş çamurdan, değişmiş cıvık balçıktan yarattık." (Hicr Suresi : 26), "……. sizi bir tek nefisten yaratan ve ondan eşini yaratıp ve o ikisinden birçok erkek ve kadın türeten ………."(Nisa Suresi :1) Kadınlar hakkında hayır tavsiye ediniz. Çünkü kadın, eğri “kaburga kemiği”nden yaratılmıştır. Kaburga kemiğinin en eğri tarafı, en üst tarafıdır. Onu doğrultmaya çalışırsan kırarsın, hali üzerinde bırakırsan öyle kalır.[5]

Havva’nın adı Kur'ân-ı Kerîm'de. (Rûm/21, Şûrâ/ 11, Nisâ/1, A'râf/ 189, Zümer/6) ayetlerinde geçmiştir.  

İnsanlığın annesi olan Hz. Havva  biri kız ve biri oğlan olmak üzere  her seferinde  ikiz doğurmuş, Habil Kabil,  Şit , Enah, Enoh, ( İklima ile Mevsİma)  İrad, Kenan  Mehuyael, Mahalalel ilk insanlar olmuşlar ,   Habil, Kabil tarafından öldürüldüğü için Habil’in nesli devam etmemiş ,  Kabil,  “ Habil ile evlenecek olan  İklima’yı “ alarak kaçmıştır. [6] ( bkz Habil ve Kabil Hikayesi )

Dini kaynaklara göre Âdem ve Havva yaşadıkları cennette dilediklerini yapmaya dilediklerini yemeye özgür bırakılmışlar ama yenilmesi yasak olan elmayı yemişler ve cennetten kovulmuşlardır.  Yılan şekline girmiş olan Şeytan,  elmayı görüp imrenen Havva’yı kandırmış, Havva da Âdem’i ikna ederek ikisi birlikte yasak olan meyveyi yemişlerdir.  Bu nedenle Cennetten de kovulurlar.

Hâtt-ı gendum-gûnı ki Firdevsi eylersin bedel
Atamız Âdem bizim olmaya Havvâ ânemiz            Aşkî

Hatı Hızr ağızı Meryem sözü îsâ lebi Yahyâ
özü Yûsuf gözü Mûsâ zihî Âdem zihi Havvâ         Kadı Burhanettin

Adem’den Havva’ya selam getirdim,
Habil Kabil oldum al kan göründüm.

Hak emretti melekleri okuttum,
Şerre memur oldum şeytan göründüm.  Ali İzzet Özkan

Hazret-i Havva'dan mevcud olalı
Ola gelmiş çingan cimri muhabbet
Yezid birbirinden erkan bulalı
Görmemiştir münkir ömrü muhabbet        Seyrani ( Everekli

 Adem Havva'yı yarattı
Adem Havva'ya el uzattı
Hak Teala'dan nida geldi  [7]   Amasya Türküleri

 KAYNAKÇA

 





EsaAdmin / Erkek / 8/24/2016