Ana Duygu Ana Fikir ve Konu İle Farkları

ANA DUYGU NEDİR

Amacı bir fikir veya düşünceyi anlatmak olmayan, temel hedefi bir duyguyu izah etmek, yaşatmak ve hissettirmek olan eserlerin duygusudur.

Ana fikir veya ana düşünce ile karıştırmamak gerekir. Çünkü ana fikir denilince fikir düşünce, ana duygu denlince hissi amaç anlaşılmalıdır.

Ana duygu şiir ve nesirlerde okura fikir aşılamaya çalışılan düşünceyi ifade etmez. Ana duygu okura yaşatılmak istenen, okura hissettirilmeye çalışılan duyguyu ifade eder. Ana duygu okurun benliğinde yaşatılmak istenen duygudur. Bu duygu bir fikir değil hissetmek, duyumsamak yani acımak, üzülmek, coşkuya kapılmak gibi insani duygulardır.

Bir yazıda öne çıkarılan ve okura yaşatılmak, hissettirilmek istenen, okurun benliğinde oluşturulmak istenen hedef duygu o yazının an duygusudur.  Ana duygu okura iletilen duygusal mesaj ve duygusal tema olmaktadır.

Ana duygu, yazının özünü oluşturan, yazının en öne çıkartılan duygusudur.  Ebetteki bir yazıda asıl duyguya sevk eden;  tali, yan duygular da olacaktır. Yazıdaki asıl duyguya götüren yardımcı duygu ve düşünceler ana duygunun netleşmesi ile anlaşılabilecek şeylerdir.  

Ana duyguyu ana fikir ile karıştırmamamız gerektiği gibi yazının konusu ile de karıştırmamak gerekir.  . Konu, yazı da ele alınan, üzerinde durulan hakkında söz söylenen şeydir. Kon u bir yazıda anlatılan her şeyi çerçeveleyen en kapsamlı mevzudur. Ana duygu ise konuya dair hissedilen temel duygu olmaktadır.

Yazıların başlığıyla yazıda hâkim olan ana duygu arasında çoğu kez sıkı bir alaka vardır.  [1]Pek çok yazı başlığı konuyu da ifade eden konu hakkında temel duyguyu da işaret eden bir başlığa sahip olur.

Bir yazının ana fikri ile ana duygusu çoğu kez aynı şey olamaz. Ana duygu yazının hissi mahiyetidir.

Dohsan üç tarihde Urusya geldi

Cebrinen her yanı zafdına aldı

Otuz altı gaza muhacir oldu

Dağıldı her biri bir yana düşdü

Ağlaşer analar ne gelir elden

Âh çeker muhaccir derunî dilden

Hak bizi gurtarsın bu galmagaldan

Bin illiyh yurdumuz düşmana düşdü    Aşık Şenlik

Şiirdeki konu Rusların yurdu işgal etmesidir. 

Ana fikir: Rus zulmünden kurtulmamız şarttır.

Ana duygu: İkinci dizede verilen yurdun işgali anaların ve muhacirlerin ağıtı ile hissettirilmeye çalışılan duygu olmaktadır.

Kaynakç

[1]http://adudspace.adu.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/11607/194/G%C4%B0R%C4%B0%C5%9E.pdf?sequence=2&isAllowed=y