Ana Duygu ve Ana Fikir Nedir
Ana duygu nedir?
Bir şiirde yada edebi bir eserde ki işlenen ana fikri
değil eserin okuyucuya hissettirmeye
çalıştığı duygudur. Ana fikir ile ana
duygu arasında büyük bir fark vardır. Ana fikir eserde işlenen temel düşünce
ana duygu bir serde işlenen duygular ve
hislerdir.
Ana duygu didaktik
amaç taşıyan fikri zemini ortaya koyar .
Ana duygu ise öğreti amacı olmayan , bu nedenle de didaktik eserlerde nadiren
bulunan bir konudur.
Aan duygu eser vasıtası ile okuyucuya hissettirilmek istenen
, onların benliğinde uyandırlmaya çalışılan, eserin
öne çıkardığı acımak, ayrılık üzüntüsü, vicdanın rahatsız olması, kin gibi
duygulardır. Aana duygu bir eserde yazının
özünü teşkil eden ana fikirin de oluşmasını sağlayan hareket noktası haline
gelebilir.Bu tip edebi eserlerde ana
duygu , ana tema haline gelmiş olur.
Yazının amacını ana
duyguya bağlayan edebi eserlerde dki diğer tali duygular ana duyguyu belirgin hale getirmeye yarayan
yansıtıcı haline gelir.
Ana duyguyu vermek amacını taşıyan eserler roman , öykü ve
tiyatro ile şiirlerdir. Bu türler
didaktik, tezli , sosyal gayeler taşıyan , ana duyguyu değil ana fikir ortaya
koyan eserler halinde de yazılabildiği gibi ana duyguyu merkez alarak da
yazılabilirler. Bu tip eserler belli bir
duyguyu belirginleştirmek esasıyla yazılırlar. Bu tip sanatsal metinler sonuç olarak
okurda istenilen duygunun oluşturulması,
hissettirilmesi, yaşatılması amacı ile yazılmışlardır.
Bu tarz yazıların başlığı genellikle yazının işlediği ana duygu ile irtibatlı
olurlar. Ana duygu konu veya
ana fikir anlamına gelmez. Konu veya
ana fikir dahi bu tip yazılarda ana
duygudan ortaya çıkarılabilir. Konu anlatılan şey, ana fikir konudan
çıkarılacak öğretici didaktik nitelik taşıyan odak noktası olan düşünce iken ana duygu ise adından da anlaşılacağı gibi eserin özünü
oluşturan ana histir.
Bir Edebi Eserde Ana Duygu Nasıl Bulunur?
Ana duygu, şiir yada edebi eserin sizde okurda uyandırdığı veya okurun hissetmesini
amaçladığı merkez duygudur.” Bu edebi eserde bana hissettirilmek istenen en detaylı duygu hangisidir” sorusunun cevabı ana duyguyu ortaya
çıkarır.
ANA FİKİR NEDİR
Bir yazıda okura verilmek, kazandırılmak, benimsetilmek ,
öğretilmek istenen öz düşüncedir. Farklı tanımlara yer vermek istenirse: “Bir
yazıda ya da bir yapıtta, genellikle açıkça belirtmek yerine dolaylı olarak
anlatılmak istenen temel ve evrensel düşünce”, Kısa ve öz olarak ortaya konulan
öğüt veren fikri sonuç” , “ Yazıda anlatılan , olay ve konudan ulaşılabilecek
temel düşünce”, “ Anlatılanlar ın
bütünden çıkarılabilecek asıl anlatılmak istenen, öz fikir, “, “Asıl vurgulanan, öne sürülen, savunulan
düşünce” , Yazarın iletmek , esas vurgulanmak istediği temel,
mesaj, düşünce veya yargı” gibi tanımlar verebilmek mümkündür.
Ana fikir ile ana duyguyu ve konuyu birbirlerine
karıştırmamak lazımdır. Konu bir yazıda üzerinde en çok durulan ama yargısı olmayan duygu, düşünce veya olaydır.
Konuyu ortaya koyan cümlelerde yargı, hüküm, fikir sonuç bulunmaz.
Örneğin: Aşk, yalnızlık, Ülke Sorunlar, Ekonomik hedeflerin
irdelenmesi, Nedim ve İstanbul, Fuzuli’nin
şiirlerinde ilahi aşk vb örnekleri konu
veya başlıktır. Bu örneklere dikkat edilirse yargı veya öğretici bir hüküm
yoktur. Konuyu belirleyen cümlede hüküm veya
yüklemi olan bir düşünce yoktur.
Anafikir konu hakkında yazarın vardığı sonuç, düşünce veya
tespittir. Ana fikir konu hakkında
önerilen temel düşünceyi ortaya koyan , yargılı,
hükümlü, yüklemli, bitmiş , öğretici, ders veya hüküm olarak ortaya çıkarılmış yargılı ifadelerdir.
BKZ:
- Paragraf Tanımı Yapısı Türleri Konusu ve Anafikri
- Sözcükte Anlam ve Anlam İlişkileri
- Paragraf ( 2 ) ÖSS Soru ve Cevapları ( 1983- 1986 ) 40 Soru
- Paragraf ( 1 ) ÖSS Soru ve Cevapları ( 1981- 1983 ) 40 Soru
