Asmug Nedir Zerdüşt İblisi ve Melunu

Kültepe'de ortaya çıkan bir Asur kakabatamanda bir İblis tasviri 

Asmug 

Asmug, Zerdüşt dininde bir şeytanve  ateşgededir.  Zerdüştlerin   kutsal kitabı Avesta’da [1]  ismi geçen ve divan şiirimize de  oradan giren bir melun, Ehrimen’in yardımcısı bir tür iblis olarak bilinir. ( bkz Ehrimen Ehremen Angra Menyu-Zerdüşt İblisi

Asmug, Zerdüş dinindeki kötülük  ve ateş tanrısı olan Ehrimen’in yardımcılarından biridir. Kötülüğün simgesi olarak tahayyül edilen  Asmug, kişiler arasına fesat sokmak, koğuculuk yapmak, niza  ve husumet çıkarmak, kargaşa ve fitneye vesile olmak  [2] işleri uğraşan bir melun olarak tasavvur edilmiştir.

Mecusilere göre   Zerdüşt iblisi “Angra Menyu”’   devler, cadılar,  Asmuğ  ve perilerin önderi  olarak dünyayı ele geçirecek, er geç kötülük âleme hâkim olacaktır.   Gebrler  yani Mecusiler -   sonuç olarak  “Ganag Menog” olarak da ifade ettikleri  Ehrimen’e tapmaya başlamışlar, Asmug’u da Agra Menyu’nun en önemli  elemanlarından birisi olarak kabul etmişlerdir.

Asmug, batı edebiyatında  Sodom ve Gomore ,Lut Gölü , Arap  ve İslam edebiyatında Sedum olarak bilinen şehrin  mahkeme bekçisi veya hâkimi olarak  olarak tasavvur edilir.  Arab kaynaklarında Sedum olarak bilinen şehrin yöneticisinin de adı Sedum olduğundan devletin de adı Sedum olarak bilinir. Bu mahkeme ve  hâkimleri  halk arasında “ Sedum hâkiminden daha zalim”  sözü  ile yaşamaktadır

Asmuğ, bu yönleri ile divan şiirinde kullanılan bir mazmun olmuştur.

Kimsenin  bir kimsey-i ta’yibe yoktur cür’eti Oldu divanhane-i  islam’a  Asmug  pasban    La edri) [3]

Mahkeme kapılarına Asmug gidip bekçi oldu. Bu yüzden kimsenin kimseye şikâyet etmeye cüreti kalmadı.

Kaynakça

[1]https://edebiyatvesanatakademisi.com/konu-duzenle/mecusi-atese-tapan-ve-asigin-gonlu/62234

[2] A. Talat Onay, Eski Edebiyatta Terimler, Asmug, Maddesi, MEB Yayınları, Ank. 1996. Shf 107

[3] A. Talat Onay, Eski Edebiyatta Terimler, Asmug, Maddesi, MEB Yayınları, Ank. 1996. Shf 107