Ateş-i Sirke Nedir

Ateş-i sirke

Eskiden ateşi sirke ile de söndürürler veya ateşi çıkan hastaların ateşlerinin düşmesi için  vücutları sirke ile  ıslatılırmış.  Sirke divan şiirinde harareti kesen, ateşi düşüren, ateşi söndüren, teskin eden, aşığın gönlüne ferahlık veren,  bir mazmun olarak kullanılmıştır.

Divan şairleri sirkenin ve ateş düşürmek  maksatlı kullanımı ile gönül ateşini  teskin etmek maksatları arasında kurdukları muzipçe alakalarda vardır. Sirke ile  şarap yapımları ve  özellikleri bakımından aynı kökenden gelirler, Şarap içmek haramdır ama şarabı  şifa gerekçesi ile kullanmak haram olmaz. Bu   gerekçelerden kinaye ile şarabı da sirke gibi şifa maksatlı kullanmak gibi imalar  sık sık kullanılan bir mazmundur.

Sirkenin tadı ekşidir. Bu yüzden şiirimizde de sirke ekşi yüzü temsil edebilir. Yüz ekşitmek bu bakımdan sirkeyi işaret eder.

Beni senden soğutmağa  suratın ekşitir nâsih
Bilir ki sirke ile yeğ söyünür bî güman ateş         ( Necati)

Bezm-i germa – germ iken gelmiş rakib-i tüşra
Sirke dökmüş üstüne  ol odı teskin eylemiş     (ibn –i kemal)

İçki meclisi tam harareti yükseltmiş iken  sanki ateşin üstüne sirke dökerek söndürdü. ( Yani şarabın hararetini sirke içerek düşürdü. )