Ayişe Hakkında Bilgiler Özeti Analiz Henry Rider Haggard

 

 

Yazıda “Henry Rider Haggard- She-  Ayişe    “  romanı hakkında bilgiler, romanının özeti,  romanın konusu, ana fikri,  romanın kahramanları, romanın olay örgüsü,  romanın yazarı, “ Henry Rider Haggard- She-  Ayişe    “ romanın şahıs kadrosu  yazarın diğer romanları, “Henry Rider Haggard- ”    hayatı,  “Henry Rider Haggard- She-  Ayişe    “   adlı eserden alıntılar yer alır.  Eser hakkında yorumlar,  romanın anlatım tekniği, yazarın bakış açısı, romanın tekniği, romanın türü, çevrildiği diller, eserin basım yılı, basım hikâyesi, yazar ve eseri arasındaki, eserle yazarın biyografisi arasındaki alakalar incelenmiştir.

 

Eserin yayımlanma hikâyesi hakkındaki bilgileri, Dünya edebiyatına  katkıları bulabileceksiniz. 

 

 

 

Özgün adı “She” olan  Ayişe   roman İngiliz yazar Henry Rider Haggard tarafından yazılan ve ilk  yayını 1886 Ekim ile 1887 Ocak arasında The Graphic adlı gazetede tefrika edilerek  yayınlanmış olan Fantastik macera türünde  yazılmış seri romanların ilkidir..  Fantastik Macera türü romancılığın klasikleri arasında bulunan bu roman  44 dile çevrilmiş   83 milyon  kopya sattarak evrendeki ençok satan kitaplar arasında  olmuştur. [1]

 

Roman Viktorya'nın kraliçeliğinin 50. yılını kutladığı 1887'de yayınlanmış olması nedeni  ile Wictorya Dönemi İngiliz edebiyatının mahsullerindendir. O yıllarda henüz “ Üzerinde Güneş Batamayan ülke “ olarak bilinen Birleşik Krallık ruhunu yansıtan  bir  özellik taşımaktadır.  

 

Roman  bazı eleştirmenler tarafından kadın düşmanlığı ve  ırkçılık yapmakla da suçlanmış,  her yere eli kolu uzanan büyük devletin  vatandaşı ve romancısı  ruhu ve yaklaşımı ile yazılan bir roman olmuştur.

 

Bu dünya  fantezi türünün ilk örneklerinden birisi olmak özelliğini  de taşımaktadır.  Yazar Rider Haggard, daha sonraları başka yazarların da uygulamaya başladığı  bir tarz haline gelecek olan Lost World roman ekolünü ortaya çıkaran  kişi olarak tanınacak,  Afrika’nın gizemli  ormanlarında yaşayan gizemli kabileler,  gizemli yerler ve defineler konulu romanlara öncülük edecektir.  Bu roman  İndiana Jones, Tarzan gibi  öykü ve  filmlerin de  ilham kaynağı olmuştur.

Yazar bu romanının beklenenden fazla ilgi görmesi sebebei ile bu romanın devamlarını yazmış, kahramanları aynı ikili olmak üzere s 1905 yılında The Return of She (Ayişe'nin dönüşü) , 1921'de She and Allan. 1923'de ise Wisdom’s Daughter: The Life and Love Story of She-Who-Must-Be-Obeyed  adlı romanlarını da yayınlanmıştır.[2]

 

Roman yarattığı etki nedeni ile 1908'den bu yana birçok kez filme de çekilmiştir.   Romanın 1965 yılında vizyona giren  en tanınmış versiyonunda başrolleri Peter Cushing ve Ursula Andress  paylaşmıştır.

 

Romanda bir manevi oğlu ile yaptığı Afrika yolculuğu anlatılmaktadır. Ve çıktıkları bu yolculuk sırasında bir kabile ile karşılaşırlar. Kabilenin she diye hitap ettiği ve itaat ettikleri Ayişe adında beyaz bir kraliçe ile de tanışmış olurlar. Ve olaylar bu aşamadan sonra oldukça ilginç bir hal almaya başlar. Çünkü Ayişe oldukça gizemli ve esrarengizdir.

Roman Cambridge'lı  bir macera sever olan Profesör  Horace Holly ile  manevi oğlu Leo Vincey ‘i Afrika'nın derinliklerine  kadar götürecek  eski bir efsanayi merak etmeleri başlar.  İkili Afrika’nın derinliklerinde ulaşılması çok güç olan  bir yerde yaşayan kabilenin yanlarına kadar  ulaşır.

Bu kabile, tüyler ürperten yeraltı mezarlarında yaşayan, yabanıl Amahagger halkıdır. Bu gizemli kabilenin  beyaz bir peçe giyen  Ayişe  adındaki bir kraliçesi vardır. Ayişe'nin ak örtüsünün altında korkunç bir güzellik, büyük bir aşk ve büyük bir gizem saklanmaktadır.

 

Cambridge Üniversitesi'nde genç bir profesör olan Horace Holly’in  dostu Vincey, ölmek üzere olduğunu  söyleyerek oğlu Leo'yu, Profesör  Holly'ye  manevi evlet olarak verir. Hem de  Holly'ye ailesinden duyduğu efsanevi  bir öykü anlatır. Giderken de Holly’e bir kutu bırakır ve oğlunun  25 yaşına  batığında açılması için rica eder.  

 

Holly, arkadaşının isteklerini kabul eder ve Vincey ertesi gün ölmüştür.  Holly,  Leo'yu büyütür ve Leo 25 yaşına geldiğinde açılan kutunun içinden anlattığı  öyküyü doğrulayan bir tablet çıkar.

 

Tablet'te  Mısırlı rahip Kallikrates'in Prenses Amenartes ile birlikte Mısır'dan kaçıp Güney Afrika’ya gitmeleri  ve  yerlilerin eline düşerek  bir beyaz kraliçenin önüne getirilmeleri  Ak Kraliçe’nin  Kallikrates'e âşık olması anlatılmaktadır.  Kallikrates Ak Kraliçeyi reddetmiş ve o yüzden öldürülmüştür.  Kallikrates'in torunları 25 kuşaktan bu yana atalarının intikamını almaya çalışmaktadırlar.

 

Holly, Leo ve hizmetçileri Job hikâyenin  peşinden Afrika'ya  giderler.  Gemileri batar ve   üç kahraman ile  geminin kaptanı kurtulur. Sandalları  da  batmak üzere iken Amahagger adlı bir kabile onları kurtarır. Ancak bu halk, Kallikrates'in tabletinde yazılmış olduğu gibi, beyazların etini yiyen bir kabiledir.  Holly,  yerlilerden bazılarını öldürür ve  kaçmayı başarır  ancak kaptan  vurulmuş  Leo da ağır yaralanmıştır. Leo'ya âşık olan bir yerli kız  onları Kor şehrinin kraliçesi  Ayişe'nin yanına götürür. 

Kraliçe Ayişe  çok güzel bir kadındır ve doğaüstü güçleri vardır.  Vücudunu ve yüzünü beyaz örtülere sarmakta,  peçeyle dolaşmaktadır, çünkü onu peçesiz gören erkekler ölmektedir. Ayişe 2000 yıl önce Kallikrates'i öldüren kraliçenin de ta kendisidir.  Sürekli ateşte yıkanmakta, genç  güzel kalmaktadır. Ayişe, Leo'nun hastalığını tedavi etmiş ama binlerce yıl önce ölen Kallikrates'e tıpatıp benzediği için de Leo’ya âşık olmuştur.

 

Leo da Ayişe'ya âşık olur ve  Ayişe ile evlenip  İngiltere’ye gitmeye karar verir.  Ancak önce Leo ve Holly de ateşte yıkanıp hayatlarını uzatmak istemektedir. Bu ateş, sarayın dışında bir mağaradadır ve buraya gitmek de çok tehlikelidir.  Ayişe, Leo ve Holly'ye ateşte yıkanmanın tehlikeli olmadığını göstermek için  ateş banyosu yapar. Fakat banyodan sonra birkaç dakika içinde büyük bir hızla yaşlanır ve ölür.  Job da, gördükleri üzerine bir şok geçirerek ölmüş, Hollz ve Leo  da ateş banyosu yapmadan İngiltere'ye geri dönmüşlerdir.

 

 

 

---