Bağ-Fiil ( Ulaç Zarf Fiil )

05.01.2018
Bağ-Fiil ( Ulaç Zarf  Fiil )
 
Fransızca:  Greondif, converbe
İNGİLİZCE :    gerund
Almanca:  konverbum,konverb, gerundif, gerundium
 
Osmanlıca: 
 
Kelime türü: İsim  - Dil bilgisinde bir terim
 
FARKLI EŞANLAMLI TERİMLERİ:   Zarf-Fiil  Bağeylem, Ulaç
 
TANIM:
 
“ Belirteç olarak kullanılan eylemsi “ [1]
Fiil anlamı taşıyan; ancak fiillerin özelliklerini tam olarak yansıtmayan ve cümlede isim soylu kelimeler gibi görev üstlenen kelimeler.
 
Bilindiği gibi Türkçe’de –(i)msi eki benzeyen anlamına gelir. Buna göre fiilimsi de “fiile benzeyen” demektir. Fiillerin üç temel özelliği vardır: Fiiller, iş hareket, oluş bildirir, mastar eklerini (-mek, -mak) alır, kip eklerini alır. Fiilimsiler ise mastar eklerini ve kip eklerini alamaz. Sadece iş, hareket, oluş bildirmesi bakımından fiile benzer.
 
Eylemlerden çeşitli ekler alarak  türetilip zarf görevinde kullanılan sözcükler denir
 Örneğin  : Gel-  ve git fiileri ,  “ gelip giden adam “ cümlesinde  çekimli bir fiil değil zarf fiil görevindedir.
 
FİİLERİ ZARF FİİL GÖREVİNE SOKAN EKLER
 
  • -ip, (-ıp, -up, -üp),  gel-ip, gör-üp, al-ıp, sev- ip, tut-up
  • -arak (-erek),
  • -madan (-meden),
  • -maksızın (-meksizin),
  • -dıkça (-dikçe, -tıkça, -tikçe),
  • -ınca (-ince),
  • -alı (-eli),
  • -ken,
  • -a ( ... -a ... -a),
  • ... -r ... -maz ( ... -r ... -mez),
  • -asıya (-esiye),
  • -casına (-cesine)"
 
 
Ölürcesine sevmek, sevip sevip ayrılanlar, koşarak gitmek, ağlayıp inlemek,  gelince görmek, severek ayrılmak, görmeden gitmek, gelince konuşmak , susadıkça susamak , a bata çıka ilerlemek,  kalkıp  gelmek,
 
 
[1] Prof. Dr. Vecihe Hatipoğlu, Dilbilgisi Terimleri Sözlüğü, AÜ. DTCF Yayınları, Ank. 1982
 

0

0

Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın

Yorumlar