KategorilerEDEBİYATEdebiyat Terimleri MazmunlarBeyt'ül Mamur Nedir Beyit Örnekleriyle

Beyt'ül Mamur Nedir Beyit Örnekleriyle

16.07.2015

 

Beyt’ül Mamur Nedir

Osmanlıca yazılışı beyt-ül-ma'mûr :  بيت المعمور

Beyt’ül Mamur  kelime  anlamı olarak: Ma’mûr, bayındır, bakımlı ev anlamına gelir. Beyt’ül Mamur, Kur’an da da adı geçen bakımlı mamur bir evdir.  Dini manada ise “Kâbe’nin üzerinde yedinci kat gökte bulunan ve melekler tarafından tavaf edilen köşk” anlamına gelmektedir. “ O kadar büyüktür ki onu semâdan bıraksalar, tam Kâbe-i Mükerreme'nin üzerine iner.

Beytü'l-Ma'mûr'dan Kur'an'ı Kerîm'de şöyle bahsedilir: "Tür'a, yayılmış ince deri üzerine satır satır dizilmiş Kitâb'a, bayındır eve (beytü'l-ma'mûra), yükseltilmiş  tavan gibi göğe, kaynayacak denize andolsun ki, Rabbi'nin azabı hiç şüphesiz gelecektir" (et-Tür, 52/1-7).

Müfessirler bu ayet-i kerîmede sözü geçen Beytü'l-Ma'mûru genellikle, yedinci kat semada, Kâbe'nin üst hizasında bulunan bir ev olarak tefsir etmişlerdir. Onu günde yetmiş bin melek namaz kılmak ve tavaf etmek için ziyaret eder ve kıyamete kadar da bir daha geriye dönmezler[1] Kimi dini metinlerde ise Beyt’ül Mamur ile Kâbe arasında ince bir çizgi bulunduğu ve bu ince çizgi arasında hiçbir şey giremediği rivayet edilmektedir.

Eski devirlerde Beyt’ül Mamur ile ilgili bazı rivayetler de vardır. Bu rivayetler deki unsurlar da divan şiirimize geçmiştir.  Rivayete göre  Hz. Âdem cennetten yeryüzüne inince  Hz. Âdem’’in zürriyeti çoğalmış, Allah cennetten bir kasrı  Mekke’de Ka’be’nin olduğu yere indirmişti.  Bu kasrı indirmesinin sebebi ise Âdem’in neslinin bu kasrda  ibadet yapmalarıydı. İbadet için cennetten indirilen bu kasr  beyaz inciden veya  kırmızı yakuttan yapılmıştı.

Bu kasr efsanelere göre Tufan çıkınca yedinci göğe çekildi. Fakat Hacer’ül esved koparak selin  sularına karıştı. Hz İbrahim de Kabe’yi Hacer’ül Esvedi bulduğu yere yaptı.[2]

Divan şiirinde yukarıda zikredilen konular sık sık işlenmiştir.

Beyt-  Mamur- ı felek mi ol fezada ol saray
Ya zemini cennet olmuş Kâbe’-i ulya mıdır?     Nefi 

Beyt- mamur- felek mertebedir her beytin
Fevc  fevc olmada ervah- mücerred süvar        Sami

Beyt-i Mamur –ı Hudadır  kalbimiz amma olur
Mevc-i tufan- ı melamet  bais-i tahribmiz      Namık Kemal   [3]


KAYNAKÇA


[1] https://www.mumsema.org/sizden-gelen-sorular/264169-beytul-mamur-nedir.html

[2] A. Talat Onay, Edebiyatımızda Mazmunlar, MEB,  İstanbul 1996, shf 141

[3] Örnek beyitler A. Talat Onay, Edebiyatımızda Mazmunlar, MEB,  İstanbul 1996, shf 141, den alıntıdır. 

 

 

Yorum yapmak için lütfenKayıt Olunya da