Divan Şiirinde Ressam Bihzâd Mazmunu

09.06.2015

 

 

BİHZAT 

Osmanlıca yazılışı : بهزاد - Bihzâd

 Bihzad : بهزاد. Acem esatirlerinden adı  edebiyatımıza da geçen Nakkaş Mani ile  birlikte eski çağların en önemli efsanevi ressamı olarak bilinen bir nakkaştır.

 İran Efsanelerinde Cem (Cemşit-i Hurşit)  devrinde yaşadığı düşünülen  resim ve Minyatür  Sanatının piri sayılan efsanevi ressam,  ve  nakkaştır. Bihzat sevgilinin resmini yapmakta göstermekte suretiniçizmekte mahir bir kişi olarak divan şiirmiz de adı sık sık kullanılan bir mazmundur.

Bihzad veya Behzad mazmunu HEM Türk Hem de divan şairleri tarafından kullanılmış bir mazmundur. Behzat  isminde Üstâd Kemâleddin Bihzâd (1450-55?, Herat, İran-1535-36?, Tebriz, İran), olarak anılan  meşhur bir  İranlı minyatür sanatçısı olsa bile divan şiirimizde  kullanılan Bihzad’ın Firdevsi’nin  Şehnamesinde geçen, resmin mucidi olan, Cem’in devrinde yaşayan  bir esatir kahramanı olarak anlatılan  Bihzad  olduğu kesindir. Buna rağmen  minyatürcü olarak üslubu, öğretmen olarak da çalışmalarıyla İran minyatürünü büyük ölçüde etkilemiş olan Bihzat ile esatirlerde geçen Bihzad’ın  kimliklerinin de karışmış olabileceği ihtimal dahilindedir.

Divan şiirinde adı geçen diğer bir ressam veya  nakkaş ta Mani’dir.  Mani ile Bihzat bir birlerinin yerini tutabilmekte dir.

Rengin Eder  evsaf-ı ruhun hame-i Baki
Ol sureti vermez sanemas,nakşına Bihzad     ( Baki)

Güzel Tasvir edersin halü hatt-ı dilberi amma
Fusunu işveye geldikte ey Bihzad neylersin?            Şeyhülsilam Bahai

Ey musavvir tutgalım ol serv-i tasvir idesin
 Şive-i treftarıga gelgeç ne tedbir idesin?   Ali Şi Nevai

Sûret-i hüsn-i dil-ârâñı çekerken Bihzâd
Nutk-ı cân-bahşuñı yâd eyleyüp itdi feryâd   NÂMÎ - AHMET NÂMÎ (17. Yy)
 
Sitâre yâver-i tâli‘midür felek Behzâd
Olaydı ben de idem pençe tâb-ı ferruh-zâd    Sa’id Giray 18. yy 

 

İLGİLİ SAYFASLARIMIZ VE LİNKLERİ


 

Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın

Yorumlar