Ula bolsa yol azmas, bilig bolsa söz yazmas
İşâret olsa yol şaşırılmaz, bilgi olsa söz uzamaz, yayılmaz,

Ulugnı uluglasa kut bulur
Ulu kişiyi ululayan, devlet bulur.

Uluk yağırı ogulka kalır Bk: Keriş …
Atın omuz başındaki yara oğula kalır.
Uma kelse kut kelir
Konuk gelirse devlet gelir.

Umayka tapınsa oğul bolur
Şevkat meleğine yakaranın çocuğu olur?

Usukmışa sakıg kamug sub korunur
Susamışa serab bütün su görünür.

Us üşgürse ölür
Kukumav kuşu kişiye karşı öterse o kişi ölür.

Uygur yıgaç uzun kes, temür kısga kes
Ey Uygur, ağacı uzun kes, demiri kısa kes.

Üri kopsa oguş alkışur, yağı kelse imrem tepreşür
Gürültü kopsa hısım, akraba koşuşur, düşman gelse halk debreşir, yer yerinden oyna

Y İLE BAŞLAYANLAR

Yablak tıllıg beğden kerü yalñus tul yeğ
Kötü dilli beyden yalnız dul kadın yeğdir.

Yagıñ erse kerek yundakı tegir
Düşmanın hücum edip gitse bile atının fışkısı kalır.

Yağını aşaklasa başka çıkar
Düşman küçümsenirse başa çıkar.

Yakadaki yalga gali eligdeki ıçgınur
Yakandakini yalarken elindeki gider.

Yalksa yeme yağ eyğü, köyse yeme kün eyğü
Bıksa bile yağ iyi, yaksa bile gün iyidir.

Yalñuk meñgü tirilmez, sınka kirüb kirü yanmas
Kişi ebediyen diri kalmaz, mezara giren geri dönmez.

Yalñuk oglı munsuz bolmas
Kişi oğlu dertsiz olmaz.

Yalñuk oglı yokayur eyğü atı kalır
Kişi oğlu yok olur, ölür, iyi ise adı kalır.

Yalñuk ürülmüş kap ol, ağzı yazlıp alkınur
Kişi şişirilmiş tulum gibidir, ağzı açılınca söner.

Yalñus kaz ötmes
Yalnız kaz ötmez.

Yarın bulgansa el bulganır
Kürek kemiği karmaşık olursa, yurt da karışır.

Yaş ot köymes, yalapar ölmes
Yaş ot yanmaz, elçi ölmez, öldürülmez.

Yatnıñ yaglıg tiküsinden, öznüñ kanlıg yuyruk yeğ
Elin yağlı lokmasından, kendinin kanlı yumruğu yeğdir.

Yayag atı çaruk, küçi azuk
Yayanın atı çarık, gücü azıkdır.

Yazıda böri ulısa ebde it bağrı tartışur
Düzlükde kurt ulusa, evde itin bağrı sızlar.

Yazıdaki süblin eyergeli, ebdeki takagu uçgınma
Düzlükdeki sülünü ararken, evdeki tavuğu kaçırma.

Yazın katıglansa kışın sebnür.
Yazın katık yapan, kışın sevinir.

Yazmas atım bolmas, yañılmas bilge bolmas
Şaşmaz ok olmaz, yanılmadık bilgin olmaz.

Yazmas atım yağmur, yañılmas bilge yañku
Şaşmaz ok yağmur, yanılmaz bilgin yankıdır.

Yer basrukı tag, budun basrukı beğ
Yerin baskısı dağ, milletin baskısı beğdir.

Yeti başlıg yil büke
Yedi başlı ejderha.

Yıgaç uçuña yel tegir, körklüg kişiğe söz kelir
Ağaç ucuna yel deyer, değerli kişiye söz gelir.

Yılan kendü eğrisin bilmes, tebi boynın eğri ter
Yılan kendi eğriliğini bilmez, deveye boynun eğri der.

Yılan yarpuzdın kaçar, kanca barsa yarpuz utru kelür.
Yılan, yılan sıçanından kaçar, nereye kaçsa yılan sıçanı karşısına dikilir, gelir.

Yıparlıg kesürgüdin yıpar kitse yiyi kalır
Amber kabından amber gitse de koşusu kalır.

Yırak yer sabin arkış keldürür
Uzak yerin haberini kervan getirir.

Yitükliğ anası koyun açar
Kaybetdiği nesneyi anasının koynunda arar.

Yogurkanda artuk ayak kösülse üşiyür
Ayak yorgandan dışarıya uzatılırsa üşür.

Yunt başın yularlab keñeldi
At başını dâimâ yularlayıp tedbîr al.

Yunt kazısı yağ
Yağın iyisi atın karnından çıkan yağdır.

Yurt kiçük bolsa angut bedük ur
Delik küçük olsa da tapayı yamayı büyük vur.

Yüpüşlüğ kelin keyeküni yapaş bulur
Yüz görümlülüğü çok olan gelin, güveyiyi yavaş, yumuşak bulur.

Yüzge körme erdem tile
Kişide yüz güzelliği değil fazilet ara, dile.

İlgili linkler

• Divan-ı Lügat-it-Türk Kaşgarlı Mahmut
• İlk İslami Eserler Divan-ı Lügat üt Türk'i Atabet'ül Hakayık Kutadgu Bilig Divan-ı Hikmet)
• Divan-ı Lügat-it Türk’ten Deyim Atasözü Şiir Örnekleri
• Divan-ı Lügat-it Türk’ten Örnekler
• Dîvân ü Lûgât-it Türk‘de Atasözleri ( A ile Başlayanlar )
• Dîvân ü Lûgât-it Türk‘de Atasözleri ((B-Ç Harfi)
• Dîvân ü Lûgât-it Türk‘de Atasözleri (( E İle Başlayanlar )
• Dîvân ü Lûgât-it Türk‘de Atasözleri (( i İle Başlayanlar )
• Dîvân ü Lûgât-it Türk‘de Atasözleri ( K İle Başlayanlar )
• Dîvân ü Lûgât-it Türk‘de Atasözleri (M-N-O-Ö İle Başlayanlar )
• Dîvân ü Lûgât-it Türk‘de Atasözleri ( S İle Başlayanlar )
• Dîvân ü Lûgât-it Türk‘de Atasözleri ( T İle Başlayanlar )