Dördüncü Protokol Özet ve İnceleme Frederick Forsyth

Dördüncü Protokol  Frederick Forsyth

Dördüncü Protokol özgün İngilizce adı ile “The Fourth Protocol,” 1938 İngiltere doğumlu İngiliz pilot, yazar ve gazeteci, Frederick Forsyth'in yazdığı bir romandır.

Asıl mesleği bir pilot olan Frederick Forsyth, askeri alanda eğitim görmüş ve bu eğitimi sonrasında Kraliyet Hava Kuvvetleri'nde pilot olarak göreve başlamıştır. Sonraları gazeteci olarak birçok ülkede görev alan yazar, yazmış olduğu Ajan ve polisiye romanlar ile dikkat çekmiş,  yazmış olduğu romanların bir çoğu sinemaya da uyarlandığı gibi bir çoğu filme de alınmıştır. Yazarın birçok romanı birçok kez Best Seller olarak en çok satanlar arasına girmeyi de başarmıştır. Eserleri en çok satanlar listelerinde sıkça görülen yazarın yazdığı romanların bir düzineden fazlası filme de uyarlanmış,  Yazarın yazdığı romanlar 2006 yılına kadar 30'dan fazla dile çevrilmiş, yazarın kitapları dünya genelinde 70 milyondan fazla satış rakamına ulaşmıştır. [1]

Frederick Forsyth'in Dördüncü Protokol adlı eseri de onun en çok sevilen filme de uyarlanan bir romanı olmaktadır.  Roman ilk kez 1984’te yayınlanmış KGB ve İngiliz Gizli Servisleri arasındaki gizli savaşı konu edinen bu roman yazarın en sevilen romanlarından biridir.

Roman, teknik yönden diğer macera, ajan ve polisiye romanların özelliğini taşır. Soğuk Savaş yıllarındaki NATO- CENTO gerginliği ve gizli servislerin mücadelelerini anlatan roman; macera, ajan ve polisiye türündeki romanları seven kitleler için yazılmıştır. Roman bu tarz romanları sevenlere okuması tavsiye edilebilecek kadar başarılıdır.

Dördüncü Protokol Filmi 

İngiltere’deki Sovyet yanlısı İşçi Partisini iktidara getirmek için İngiltere de küçük bir atom bombasını patlatmak konulu bu roman 1987 yılında filme de uyarlanmış, bu film de oldukça ilgi görmüştür. Bu film de romanda sözü edilen siyasi içerikler kaldırılmış,[2]

Aynı adla filme uyarlanan The Fourth Protocol filmi ilk kez 28 Ağustos 1987’de gösterime girmiş.

 yönetmenliğini: John Mackenzie,yapmış bu filmde   Joanna Cassidy (Irina Vassilievna) ,Pierce Brosnan (Valeri Petrofsky) , Michael Caine (John Preston), Julian Glover (Brian Harcourt-Smith), Ned Beatty (General Pavel Petrovich Borisov)[3] önemli rolleri paylaşmışlardır.

KİTABIN KONUSU

Basit bir hırsızlık olayı ile KGB ‘nin İngiltere’de Sosyalizmi destekleyen İşçi Partisini iktirdara getirmek için yaptığı korkunç bir gizli planı ortaya çıkarmıştır.  KGB ajanları küçük bir atom bombası patlatacak, böylece halk da savaş karşıtı İşçi Partisine oy vererek onu iktidara getirecektir. Bunun üzerine  İngiliz Gizli Servisi MI5 ve Rus Gizli Servisi KGB arasındaki müthiş bir mücadele başlamıştır. 

KİTABIN ÖZETİ[4]

Profesyonel bir hırsız olan Jim Rawlıngs, Glen Elmasları adıyla anılan çok kıymetli mücevherler ile birlikte içinde İngiltere’nin devlet sırlarının da bulunduğu bir çantayı da çalmayı başarmıştır.

Basit bir hırsızlık gibi gözüken bu adi hırsızlık olayı İngiltere için bir devlet güvenliği sorunu haline gelir ve bu olay Sovyet Haber Alma Örgütü KGB ile İngiliz Haber Alma Örgütü MI5 arasında büyük bir gizli mücadeleye dönüşür.

KGB, İngiltere’deki işçi partisi ve sendikalar ve devlet kurumları arasına sızarak İngiltere de bir ihtilal yapmak ve İngiltere’ de Rus ihtilalı benzeri bir devrim yapmayı planlamaktadır. Fakat konu diğer yönden tüm Nato ülkeleri ile ABD’ nin devlet sorunu haline gelmiştir. Gizli servislerin bu mücadelesi tüm NATO VE CENTO ülkelerini yakından ilgilendirmektedir.

A.B.D., İngiltere ve Rusya 1968’ de  yaptıkları silahsızlanma anlaşmasına yönelik olarak bir anlaşma yapmışlardır. Bu anlaşmaya göre bu ülkeler ellerindeki nükleer teknolojiyi ve bilgi birikimini bu teknolojiye, sahip olmayan diğer ülkelere vermeyeceklerdir.  Bu anlaşmaya göre nükleer teknolojiye ait hiçbir malzemem ve donanım da başka ülkelerin ellerine geçmemelidir. Bu anlaşmaya bağlı dört tane daha gizli protokol yapılmış,  ama yıllar içinde protokolün ilk üç maddesi önemsiz hale gelmiştir.

Fakat bu protokoldeki dördüncü madde, nükleer silahların üretim ve satışı ile nükleer silahların başka ülkelere sokulmasını dahi yasaklayan bir protokol maddesi olmaktadır. Bu madde tüm dünya ülkelerini yakından ilgilendirmektedir.

 İngiltere seçimler yaklaşmakta KGB silahsızlanmayı savunan İşçi Partisini desteklemekte ve İşçi Patisinin seçimleri kazanması için faaliyetlerde bulunmaktadır. KGB İşçi Partisinin iktidara getirmek için bir plan da hazırlamış ve “Plan Aurora” adı verilen bu plana göre KGB ajanları faaliyete geçmiştir.  “Plan Aurora” adı verilen bu plan Dördüncü Protokole de aykırı düşen bir plandır. “Plan Aurora”  planına göre ajanlar yolu ile İngiltere ve ABD’nin içlerine küçük bir atom bombası sokulacak, bu bomba seçimlerden altı gün önce A.B.D. nin Bentwaters hava üssünde patlatılacaktır.

Bu bombanın patlaması ile İşçi Partisinin nükleer silah karşıtı görüşleri destek bulmuş olacak İngiliz halkında oluşan panik sonrasında herkesin İşçi Partisine oy vermesi sağlanmış olacaktır. ,

KGB Ajanları bu planı uygulamak için İngiltere’ye sızmayı başarmış, küçük atom bombası da küçük parçalar halinde değişik kanallardan İngiltere’ye sokulmuştur. KGB ajanları bombanın parçalarını bir araya getirerek bombayı patlatılmaya hazır hale de getirmişlerdir.

Fakat tüm bu gelişmelerden MI5’ ın  şefi John Preston haberdardır. MI5 ve MI6 sıkı bir faaliyet ile KGB ajanlarını yakından izlemekte ve tespit edilmiş KGB ajanları takip edilmektedir. KGB nin ajanları ve kuryeleri tespit edilip kaldıkları yerler basılır. KGB ajanları çıkan çatışmada öldürülür. Planı gerçekleştirecek olan ve Moskova ile iletişimi sağlayan en son KGB ajanı sağ ele geçirilmek istenir. Fakat bu Rus Ajanı da ölü ele geçirilir.  Böylece Dördüncü Protokola aykırı olan Plan Aurora sabotajı da yapılamamış olur.