Ecza- yi Vezin Nedir
Ecza- yi Vezin: Osmanlıca yazılışı : وزن ﻰ اجزا
Ecza sözcüğünün pek çok anlamı vardır.
Eczacılıkta kullanılan çeşitli maddeler.
Ciltlenmemiş kitab ,
Cüz'ler, parçalar, kısımlar.
Bir kimyevi terkiple vücuda gelip yanma hassası gibi böyle bir kuvvet ve te'siri haiz bulunan şey.[1]
Yukarıda görüldüğü gibi ecza sözcüğü, ciltlenmemiş kitap, cüz , parça anlamına da gelmektedir. Bu anlamından hareketle ecza sözcüğü edebiyata da kullanılır.
Ecza-yı vezin bir vezni teşkil eden parçalardan her biri demek olan cüz’ün cem yani toplamıdır. Örneğin Hezec Bahrinin asıl eczası bir mısrada 4 tane mefâilün cüzünün olmasıdır. 4 tane mefâilün cüzünün olduğu vezinlere salim vezin denilir. Fakat bazen bunlar mefâilün, fe’ulün, fe’ul, fa’il gibi değişimlere uğrarlar ki bunlara da “ illet “ veya “ zihaf “ denir. Bu değişimler dolayısı ile salim- yani sağlam vezinlerin yanı sıra muhtelif vezinler de oluşur. [2]
KAYNAKÇA
[1] https://www.luggat.com/ecza/1/1
[2] Tahir’ül Mevlevi, Edebiyat Lügati , Enderun, 1973, s. 39