Ferhan Şensoy (d. 26 Şubat 1951, Çarşamba, Samsun, ö. 31 Ağustos 2021) Türk tiyatro, sinema ve televizyon oyuncusu; roman, deneme, günlük, tiyatro, televizyon dizisi ve film senaryoları yazarı;  yönetmen, Orta oyuncular tiyatro topluluğunun kurucusudur.

 

1951'de Samsun'un Çarşamba ilçesinde doğdu.  Annesi Müjgân Şensoy ilkokul öğretmeni, babası Yusuf Cemil Şensoy ise Çarşamba belediye başkanlığı da [1]yapmış olan bir ticaret adamıdır. Ragıbe adlı kız kardeşi, Ahmet Vildan adında da bir erkek kardeşi vardır. [2] [3]

 

İlk ve orta öğretimini Samsun’da Gazi Osman Paşa İlkokulunda görmüş, 1961 yılında Galatasaray Lisesine kaydolmuş ama  1970 yılında Samsun  Çarşamba Lisesi’nden mezun olmuştur. İlk öykü ve şiirleri Yeni Ufuklar ve Soyut dergilerinde 1969  yayımlanmış,  yazdığı skeçler Devekuşu Kabare'de 1970 yılında oynanmaya başlamıştır. [4]

 

 Liseden sonra Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Yüksek Mimarlık Bölümüne devam etmeye başlamış [5] ve bu yıllarda  1971  ilk  kez oyunculuk deneyimini yaşamıştır.  1972-1975 yılları arasında Fransa ve Kanada'da tiyatro eğitimi ve çalışmaları yapmış, Montreal'de Ce Fou De Gogol adlı oyunuyla 1975'te En İyi Yabancı Yazar ödülünü almış  ve aynı yıl Türkiye'ye dönmüştür.

 

1976’da Ali Poyrazoğlu Tiyatrosu'nda, ilk televizyon skeçlerini yazmaya başlar. Ali Poyrazoğlu'yla beraber rol aldığı bu skeçlerin birinde, bir garson rolüyle ilk kez televizyona çıkmış olur.  Nisa Serezli - Tolga Aşkıner Tiyatrosu'nda oyunculuk yaparken, TRT’ye ve Devekuşu Kabare Tiyatrosu'nda çeşitli skeçler yazmaktadır. 1976. 

 

1978 de, ilk kitabı olan “Kazancı Yokuşu”  yayınlanır. Kızını Dövmeyen Dizini Döver ile ilk  film çalışması yapar ve  Mete İnselel ile Anyamanya Kumpanya Tiyatrosu’nu kurmuştur. 1978'de, “ Bizim Sınıf “ adlı televizyon dizisini yayımlamaya başlar ama  bu  dizi TRT'de yasaklanır.  Anyamanya Kumpanya’dan ayrılan Şensoy, Ayfer Feray Tiyatrosu’na geçer ve 1979  da TRT'de, “Sizin Dershane” dizisinde oyunculuk yapmaya başlamıştır.

 

1980'de Orta oyuncular topluluğunu kurar. 1981 de Küçük Sahne'ye geçen topluluğuyla, beş yıl süreyle oynanan Şahları da Vururlar, Kahraman Bakkal Süpermarkete Karşı, Kiralık Oyun, Anna'nın Yedi Ana Günahı, İçinden Tramvay Geçen Şarkı, Ferhangi Şeyler, İstanbul'u Satıyorum, Kiralık Padişah gibi kendi yazdığı oyunları sahnelemiş ve oynamıştır.

 

Ferhan Şensoy, 1980'de oyuncu Derya Baykal ile evlenmiş, bu evliliklerinden   kızı Müjgân Ferhan ve Neriman Derya dünyaya gelmiş ama Derya Baykal ile olan evlilikleri 2004 yılında sona ermiştir. [6]

 Bugüne dek 50'yi aşkın oyunun oynandığı Orta oyuncular bünyesinde Nöbetçi Oyuncular adlı bir gençlik grubu kurmuş,[7]1990'da Küçük Sahne'ye taşınan Orta oyuncular, 1989'da Şensoy'un tarihi SES tiyatrosunu onartmasından sonra SES-1885 tiyatrosuna taşınmışlardır.

 

Bir Bilen filminin senaryosunu yazan Şensoy,  1990 yılında Sezen Aksu ile Büyük Yalnızlık filminde  rol almıştır. “7 Şubat 1987 günü oyunun 77. gösterisinden sonra sahnelendiği Şan Tiyatrosu şüpheli bir biçimde yandı; Şensoy 21 gün hapis cezasına çarptırıldı.”[8]

 

1991de Güle Güle Godot ve Varsayalım İsmail dizisini  yazdı. Kahraman Bakkal Süpermarkete Karşı kitabı ile Nokta Dergisi’nin Doruktakiler Ödülü’nü kazandı. [9] Güle Güle Godot ve Denememeler aldı iki kitabı yayınlandı. 550  kezden fazla sahnelenmiş olan Ferhangi Şeyler  oyunları ile  Altın Objektif Ödülü’ne layık görüldü ve İçinden Dalga Geçen Tiyatro adını verdiği  geminin tiyatro salonunda yazdığı ve oynadığı  Yüzen tiyatro projesi ile İsmail Dümbüllü Ödülü’nü aldı. 1993 [10]

 

Kendisine  Başarılı İletişimciler Ödülü ve En İyi Deneme Yazarı Ödülleri’ni getiren Ferhangi Şeyler. Ferhangi Şeyler adlı oyunu, Stuttgart, Duisburg, Bochum, Berlin, Wuppertal, Köln, Nürnberg, Münih, Frankfurt, Hamburg, Amsterdam Londra, Magosa, Washington, New York, Montreal ve Toronto’da sergilenerek   1603. gösterisine ulaştı. [11]  

 

Ferhangi Şeyler 1624., Beni Ben mi Delirttim? 242,Fername 213., Aşkımızın Son Durağı 91., Boşgezen ve Kalfası 36. Gösteri sayısına ulaştı. [12]

 

Şans Kapıyı Kırınca, Aktör Eskisi  ve Pardon filmlerinde de rol aldı.  “ Felek Bir Gün Salakken” adlı tek kişilik oyunu  82 kez Anadolu’da, 84. perdesini İstanbul'da açtı. Boşgezen ve Kalfası isimli televizyon dizisi ile Kültür Bakanlığı’nın En İyi Topluluk Ödülü’nü  aldı. 2001’de,  Sahibinden Satılık Birinci El Ortaoyunu ile Avni Dilligil En İyi Yazar Ödülü’ne layık görüldü.  2001 de Kalemimin Sapını Gülle Donattım  adlı romanını da yayımladı.

 

2005’te, Deneme Sahnesi 35. Yıl Ödülleri’nde, En İyi Erkek Oyuncu Ödülü’nün sahibi oldu. ,Kiralık Oyun’u, Ortaoyuncuların 25. yılı dolayısıyla, Nasrettin Hoca Altın Eşek Gülmece Ödülü’nün de sahibi oldu. 2007’de Fername isimli tek kişilik oyunuyla İsmet Kuntay En İyi Oyun Yazarı ödülünün sahibi oldu.

 

Damarlarıyla ilgili geçirdiği bir operasyon sonrasında31 Ağustos 2021’de İstanbul Tıp Fakültesinde kalp damar hastalıkları ve solunum yetersizliği nedeniyle vefat etti. Şensoy’un cenazesi Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi.

 

Ödülleri

• 1975 Montreal - En İyi Yabancı Yazar (Ce Fou De Gogol)
• 1980 Avni Dilligil - Jüri Özel Ödülü (Şahları Da Vururlar)
• 1981 Tiyatro-81 - En İyi Erkek Oyuncu (Eski Moda Komedya)
• 1987 Nokta Dergisi Doruktakiler (Muzır Müzikal)
• 1988 Ulvi Uraz Ödülü (İstanbul'u Satıyorum)
• 1988 Sanat Kurumu Ödülü (İstanbul'u Satıyorum)
• 1989 Avni Dilligil Ödülü (İstanbul'u Satıyorum)
• 1989 İsmail Dümbüllü Ödülü
• 1989 Nasrettin Hoca Mizah Ödülü
• 1989 Kültür Bakanlığı Jüri Özel Ödülü
• 1991 Nokta Dergisi Doruktakiler (Kahraman Bakkal Süpermarkete Karşı kitabı ile)
• 1993 Avni Dilligil - En Özgün Oyun (Şu Gogol Delisi)
• 1993 Altın Objektif Ödülü
• 1994 İsmail Dümbüllü Ödülü (Seyircili Seyir Defteri ve Kırkambar-Gece Tiyatrosu kabare gösterisi
• 1995 Kültür Bakanlığı - En İyi Topluluk
• 1997 En Başarılı İletişimciler Ödülü - En İyi Deneme Yazarı
• 2000 Avni Dilligil - En İyi Yönetmen (Fişne Pahçesu – Çehov Lazdur Laz Kalacaktur)
• 2001 Avni Dilligil - En İyi Yazar (Sahibinden Satılık Birinci El Ortaoyunu)
• 2001 Unima Geleneksel Türk Tiyatrosu’na Hizmet Ödülü
• 2002 Sanat Kurumu - En İyi Yazar
• 2002 Afife Jale - Muhsin Ertuğrul Ödülü
• 2004 Türsak Onur Ödülü (Pardon)
• 2004 Nokta Dergisi Doruktakiler
• 2005 Deneme Sahnesi - En İyi Erkek Oyuncu
• 2005 Nasrettin Hoca Altın Eşek Gülmece Ödülü
• 2006 Mizah Üretenler Derneği - En İyi Senaryo (Pardon)
• 2007 İsmet Küntay Ödülü - En İyi Oyun Yazarı (Fername)
• 2007 Altın Sayfa Son Beş Yılın En İyi Mizah Kitabı (Elveda SSK)
• 2009 İsmet Küntay Ödülleri - En İyi Yapım, En İyi Yönetmen, En İyi Erkek Oyuncu (2019)
• 2009 İTÜ En İyileri Seçiyor - En İyi Erkek Oyuncu Ödülü, En İyi Tiyatro Oyunu Ödülü (2019)
• 2010 Yıldız Teknik Üniversitesi Yılın Yıldızları-En İyi Erkek Oyuncu Ödülü (Fername)
• 2011 İstanbul Mizah Tiyatrosu Ustalara Onur Ödülü
• 2011 Terakki Vakfı Onur Ödülü
• 2011 Karadeniz Vakfı - Tiyatro En İyi Erkek Oyuncu Ödülü
• 2012 İsmet Küntay Tiyatro Ödülleri - En İyi Yapım (Nasri Hoca ve Muhalif Eşeği)[13]

 

Kitapları

 

• Başkaldıran KurşuNkalem, Ortaoyuncular Yayınları, 2012
• Seçme Sapan Şeyler, Ortaoyuncular Yayınları, 2010
• Karagöz ile Boşverin Beni, roman, (Aralık 2008), Ortaoyuncular Yayınları.
• Elveda SSK, roman, (Aralık 2005), Ortaoyuncular Yayınları. ISBN 975-7904-11-2
• Hacı Komünist, günlük, (Şubat 2005), Ortaoyuncular Yayınları. ISBN 975-7904-10-4
• Eşeğin Fikri
• Rum Memet
• FerhAntoloji
• Kalemimin Sapını Gülle Donattım
• Falınızda Ronesans Var
• Oteller Kitabı
• Denememeler
• İngilizce Bilmeden Hepinizi I Love You
• Güle Güle Godot
• Kahraman Bakkal Süpermarkete Karşı
• Düşbükü
• Ayna Merdiven, Ortaoyuncular Yayınları, İst, 1986.
• Kazancı Yokuşu (1978).
• Gündeste
• Afitap'ın Kocası İstanbul
• Şahları da Vururlar
• Seçme Sapan Şeyler
•  

KAYNAKÇA

 

[1] Yüksel, Ayşegül (1997). Çağdaş Türk Tiyatrosundan On Yazar. İstanbul: Mitos-Boyut Yay.

[2] DR. ESRA KARLIDAĞ, http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/sensoy-ferhan

[3] https://www.kimkimdir.gen.tr/kimkimdir.php?id=4391

[4] DR. ESRA KARLIDAĞ, http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/sensoy-ferhan

[5] https://www.biyografi.info/kisi/ferhan-sensoy

[6] https://www.kimkimdir.gen.tr/kimkimdir.php?id=4391

[7] https://www.ortaoyuncular.com/

[8] https://tr.wikipedia.org/wiki/Ferhan_%C5%9Eensoy

[9] https://tr.wikipedia.org/wiki/Ferhan_%C5%9Eensoy

[10] https://tr.wikipedia.org/wiki/Ferhan_%C5%9Eensoy

[11] https://tr.wikipedia.org/wiki/Ferhan_%C5%9Eensoy

[12] https://tr.wikipedia.org/wiki/Ferhan_%C5%9Eensoy

[13] ] https://tr.wikipedia.org/wiki/Ferhan_%C5%9Eensoy