GÜLEREK ÖLMEK HALDUN TANER

GÜLEREK ÖLMEK-  HALDUN TANER

Gülerek Ölmek, Haldun Taner’in yazmış olduğu bir öyküsüdür.  Eserlerinde  “insan ve insani değerler, doğa, yaşam, zaman, psikolojik durumlar, insanların seçme yetisi, seçicilik özelliği, fetişizm, anormallik” konularına değinmiştir.

Öykü, oteldeki herkesin takdirini toplayan ve herkesin kahraman gibi gördüğü Sekban Bey’in dalgalarla boğuşması insan-doğa çatışması,  bu çatışmanın başkaları tarafından nasıl gözüktüğü, kahraman gözüken kişinin ise gerçek durumu ve duyguları açıklamasındaki ironiye dayanır.

Öyküde olaylar tanrısal, hâkim bakış açısıyla anlatılmış, öykü sade süssüz bir şekilde, ana fikre ve ironiye odaklı bir yaklaşımla yazılmıştır.  

ÖYKÜNÜN ÖZETİ

Sekban Bey’ sportmen yapılı, spordan ve yüzmekten hoşlanan,  Ankara’da bir şirkete başmühendis olarak çalışan karizmatik bir adamdır.  Sekban Bey planlı, programlı hareket eden bir adamdır ve üç günlük bir tatil için Akçakoca’ya gelmiş ve bir otele yerleşmiştir.  

 Kaldığı otelde tatile gelen diğer insanlar halka tepeden bakan, üst sınıflara mensup,  Avrupai hayat yaşayan oldukça zengin müşteriler olmaktadır.  Avrupai hayat özentisi olan bu kişiler  kendi toplumlarından kopuk, hatta kendi toplumlarını beğenmeyen tiplerdir.

Sekban Bey, deniz dalgalı ve bozuk olduğu halde denize girmek isteyince oteldeki diğer insanlar hava bozuk diye ona karşı çıkarlar.  Ama Sekban Bey, denize girip dalgalarla boğuşup, denizden geri çıkar. Bunun üzerine onu seyreden yüksek zümreden hanımlar ve beyler onu çok takdir ederler.

“Denizde, diz boyuna kadar yürüdükten sonra, Halim Paşa Yalısından kalma bir stille, balıklama daldı. İlkin soğuğun etkisi ile hızlı hızlı, ama hemen sonra da, ahenkli bir tempoyla kravl yüzmeğe başladı. İnip çıkan dalgalarda, yükselip alçalmadan, onları delip geçerek, hiç şaşmadan, rota değiştirmeden, motor gibi arkasında köpükler bırakarak yüzüyordu.”

Fakat, Sekban Bey, ölmekten ve boğulmaktan çok zor kurtulmuş, denizden kurtulana kadar ölmüş, ölmüş dirilmiştir. Herkes onu bir kahraman gibi karşılamış neler hissettiğini, nasıl başardığını sormuştur.

Sekban Bey, insanlar üzerinde bıraktığı derin takdir duygularının yıkılacağını ve karizmasının çizileceğini bile denizle boğuşurken yaşadığı korkuları ve duyguları açık yüreklilik ile anlatarak ortaya bir ironi koymuştur.

Haldun Taner,  GÜLEREK ÖLMEK ,Bütün Hikayeleri – 3, Bilgi Yayınevi 2013