Hamr ve Hamra Nedir

Hamr ve Hamra Nedir

Osmanlıca: hamr :  خمر

Osmanlıca hamra:  خمرا

Hamr Arapça kökenli bir sözcüktür. Arapçada hamr خمر [hmr] mayalanmış içki, şarap anlamlarına gelen kelimler üretilen ” hmr “  üçlü ( sülasi kök) kökten gelir. Hamr, hamra ( çok kırmızı, kızıl renk.) , mahmur ( içkili, sarhoşluk uykusu) " sözcükleri de bu kökten türemiştir.

Hamrâ (  خمرا   ) sözcüğü ise çok kırmızı, kızıl renk, kan veya ateş rengi ,yüzü kızarmış kadın, Arap asıllı olmayan, anlamlarındadır.  Fakat bir çok anlamı olan hamra sözcüğü mecazi veya benzetme yolu ile kırmızı , kan veya kırmızı gül rengi şarap anlamında kullanılır. 

Gül-ü hamra, lale-i hamra,

Sözlük anlamları ile hamr, şarap, mayalanmış içki, şarap, sarhoşluk veren içki manalarındadır.  Birine içki içirmek,  mey, bâde içirmek anlamlarına da gelmiş olur. Bu nedenle hamr; şarab, mey,  sahbâ, sözcükleri ile eş anlamlı olmuş olur.

Bâğda gül ruhlerüñdür verd-i hamrâdan murâd 

Kâmetüñdür râstı serv-i dil-ârâdan murâd     AVNÎ (FATİH SULTAN MEHMET)

 

La‘lünde câm hamr-ı musaffâ degül midür

Hâlün siyâhı habbet-i sevdâ degül midür   CİHÂNŞÂH HAKÎKÎ’

 

Sâkî ne ‘aceb bâde olur bâde-i hamrâ

Câmından olur âyîne-i kalb mücellâ    BEYÂNÎ - Enfî Ahmed Efend

 

Tâ ‘aksini la’lün mey-i hamrâya düşürdi

‘Uşşâkı kamu câm-ı musaffâya düşürdi    Hamdullah Hamdi

 

Sâgar u sahbâya hâcet mi leb ü la'lin gibi

Var iken sâkî bana câm u mey-i hamrâ-yı aşk   Meşhuri