Hulledallâh ki ol husrev-i seyyâre-‘abîd

22.07.2017
 
Fe‘ilâtün fe‘ilâtün fe‘ilâtün fe‘ilün
+ + – – / + + – – / + + – – / + + –
01. Hulledallâh ki ol husrev-i seyyâre-‘abîd
02. Bir seher tâc-ı zer-endûdı geyüp şevketle
Taht-ı zerrîne cülûs etdi misâl-i hurşîd
03. Burc-ı hurşîd-i cihân-tâb idi gûyâ ol taht
Tâc-ı zerrîn ile mânende-i mihr oldı bedîd
04. Taht müştâk idi teşrîf-i cülûsına anuñ
Erdi maksûda nesîm-i emeli oldı vezîd
05. Sadef-i bahr-ı hilâfetdür o taht-ı zerrîn
Anda sultân-ı cihândur dür-i yek-tâ-yı vahîd
 
06. Subh-dem taht-nişîn oldı sa‘âdetle o dem
Eyledi kâ‘ide-i ‘adl ü sedâdı temhîd
07. Eyleyüp sebkat-i rıdvân o veliyy-i ‘ahde
Oldılar halk-ı cihân sıdk-ı irâdetle mürîd
08. Oldılar her birisi emrine münkâd u mutî‘
Etdiler hükm-i hümâyûnını ta‘lîka-i cîd
09. N′ola zîbende-i evreng-i hilâfet olsa
Revnak-efzâ-yı serîr oldı o çün mürvârîd
10. Hamdü lillâh şeref-ârende-i evreng oldı
 Geçdi şâhâne karâr eyledi bir yevm-i sa‘îd
11. Nice rûz ol dil-i ‘ârif gibi bahşende-i feyz
Eseri şevk-ı dil ü câna nişân-dâde-i ‘îd
12. Nice rûz ol ki safâ-bahş-ı sürûr-ı erkân
Ki cülûs eyledi ol günde şehenşâh-ı ferîd
13. Nice rûz ol ki şebi ta‘ne eder nev-rûza
Necm-i rahşendeleri olmış anuñ verd-i sefîd
14. Nice rûz ol ki şebi leyle-i Kadr-i ramazân
Feyz-yâb oldı o şeb cümle-i ehl-i tevhîd
15. Habbezâ rûz-ı tarab-sâz-ı dil-i ‘âlemiyân
Verdi a‘lâya vü ednâya neşât-ı câvîd
16. Etdiler kulları tecdîd-i libâs-ı şâdî
Etdi kânûn-ı Süleymânîyi çün ol tecdîd
17. Hâsılı şevk u sürûr oldı cihâna sârî
Başladı raksa neşât-ıla felekde Nâhîd
18. Devr-i sultân-ı mücâhidde nizâm üzre idi
Oldı dünyâya yine lutf-ı hudâvend-i Mecîd
19. Mehdî-i devr-i zamândur o şeh-i Cem-‘azamet
Cümle ma‘lûmı anuñ lâzıme-i güft ü şenîd
 
20. N′ola cem‘ etse birâderle peder saltanatı
 Gevher-i kân-ı şerefdür o melâ’ik-tesdîd
21. ‘Akl-ı kül nüsha-i kübrâdur o şâh-ı ‘âlem
Mushaf-ı rûyı cihân halkına ta‘vîz-i müfîd
22. Nice şeh dürre-i iklîl-i ser-i feth u zafer
Nice şeh dürrî-i rahşende-i çarh-ı te’yîd
23. Nice şeh bâc-ı sitânende-i iklîm-i mülûk
Nice şeh tâc-ı rubâyende-i şâhân-ı pelîd
24. Nice şeh pâdişeh-i bahr u ber ü Mısr u ‘Irâk
Nice şeh mâlik-i mülk-i ‘Arab u ‘Arz-ı Sa‘îd
25. Nice şeh ma‘reke-perdâz u Nerîmân-heybet
Nice şeh Rüstem-i tâkat-şiken-i hasm-ı ‘anîd
26. Ser-i şâhân-ı cihân zübde-i âl-i ‘Osmân
Bâ‘is-i emn ü amân husrev-i nasr u te’yîd
27. Mâlik-i mülk-i cihân mâ hasal-ı kevn ü mekân
Mehdî-i devr-i zamân zıll-ı hudâvend-i Mecîd
28. Âsumân-ı ‘azamet neyyir-i dîn ü devlet
 Güher-i kân-ı hilâfet dür-i bahr-ı tevhîd
29. Kutb-ı çarh-ı ‘azamet Hazret-i Hân İbrâhîm
Ki şükûhına selâtîn edemezler taklîd
30. O cihân-bân u cihân-dâver ü Dârâ-şevket
Eyledi mahkeme-i şer‘-i şerîfi tecdîd
31. Hâne-i şer‘-i mübîn oldı zamânında metîn
Eyledi dest-i ‘adâletle esâsın teşyîd
32. Sâhib-i seyf ü kalemdür o hıdîv-i a‘zam
‘Adl ü dâd oldı yemîn-ile yesârında ka‘îd
33. ‘Adl-i Kisrâ añılur şimdi velî şâh-ı cihân
Eyledi silsile-i ‘adlini evtâd-ı vasîd
63
34. ‘Adli ol deñli çerâ-gehde bere dâye-sıfat
Mâde-gürge sarılur gâhî eder anı mekîd
35. ‘Ahd-i ‘adlinde kamu halk-ı cihân âsûde
Kimsenüñ cânı mı var feth ede bâb-ı tehdîd
36. Deşne-i cevr-ile her ferd zahımnâk olmaz
Var-ısa cûlara zahm ura ser-i hançer-i bîd
37. Olmasa hükm-i hümâyûnına fermân-ber anuñ
Ola nezdîk-i ‘adûya ecel ez-habl-i verîd
38. Hâsılı me’hazıdur nass-ı şerîf ol şâhuñ
Emr ü nehyi eseri olsa n′ola va‘d ü va‘îd
39. Nazarı hâk-i siyâhı zer-i hâlis eyler
Külçe-i sîm olur alsa ele yek müşt-i sa‘îd
40. Etse ger hâtıra temkîn ü vakârın deryâ
Ola her mevc-i kef-endâzı anuñ kûh-ı hadîd
41. Bûy-ı hulkıyla vezân olsa sabâ gülşende
 Gül-i ra‘nâ bitürür serv-i çemen sidre vü bîd
42. Sarsar-ı kahrı güzâr eylese ger gülzâra
 Gonçası ahker olur jâleleri rîg-i sefîd
43. Gelse gülzâra eder bâd-ı sabâ pây-endâz
 Güllerüñ bergini mânende-i dîbâ-yı nadîd
44. Varak-ı gonçada bu şi‘r-i dil-âvîzi görüp
 Geldi medhinde o şâhuñ dile bir şevk-ı cedîd
45. Mest-i peymâne-i nâz olsa çeküp câm-ı sepîd
Açılur gülşen-i hüsninde gül-i sürh u sefîd
46. Nazar-ı merhamet-âlûd-ıla etdükçe nigâh
Feth olur ‘âşık-ı bî-çâreye bâb-ı ümmîd
47. Yalmanur nevk-i sinânı dil-i sevdâ-zedeye
Olsa bir dilber-i mümtâz hevâsında derîd
 
48. ‘Âşıkuñ olmaz-ıdı ‘aklı perîşân böyle
Eylese zülf-i perîşânını gâhî tec‘îd
49. Tâ’if-i kûy-ı dil-ârâ olımaz ‘âşık olan
Mûy-ı jûlîdesini eylemeyince telbîd
50. Deyemem ‘âşık aña ref‘-i hicâb eylemeye
‘Âşık oldur ki ede perde-i nâmûsı [derîd]
51. Yazdılar berg-i güle bu gazel-i hemvârı
‘Andelîb-i çemeni etdi nevâsı tefrîd
52. N′ola tahrîr edeler hâme-i zerle zîrâ
Eyledi medh-i şehenşâh-ı cihânı te’kîd
53. Haşmet ü şevketin ol husrev-i heft-iklîmüñ
Edemez safha-i eflâke ‘Utârid tesvîd
54. ‘Azam-ı saltanatı ta‘ne-zen-i İskender
Haşem ü şevketi hayret-dih-i ‘akl-ı Cemşîd
55. Bârekallâh zihî kevkebe-i şâhî kim
Rişte-i zer-‘alemi târ-ı şu‘â‘-ı hurşîd
56. Levhaşallâh zihî tantana-i hakanî
Ki şükûh-ı haşemi hîre-dih-i çeşm-i reşîd
57. Görmedi çeşm-i felek böyle şeh-i meh-dîdâr
 Gelmedi ‘âleme bir böyle şehenşâh-ı sa‘îd
58. Pây-ı tahtına n′ola ser-be-zemîn olsa mülûk
Hâdim-i beyt-i Hudâdur be-tarîkı’t-te’yîd
59. Sâkî-i meclisi olurdı elinde câmı
 Görse dârât-ı Süleymân-ı zamânı Cemşîd
60. Hem-sifâl etse seg-i saydına şâh-ı ‘Acemi
Cebel-i şâmih-i ta‘zîme ederdi tas‘îd
61. Taht-pîrâ şeh-i vâlâ-güherâ tâc-verâ
Ey ser-efrâz u cihân-gîr ü şehenşâh-ı ferîd
65
62. Benem ol tûtî-i gûyâ oluram medhüñ-ile
Sükkeristân-ı belâğatde şeker-hâ-yı neşîd
63. Benem ol nâzım-ı manzûme-i dîvân-ı suhan
Sadef-i tab‘umı Hak eyledi pür-mürvârîd
64. Benem ol kufl-güşâyende-i gencîne-i râz
Eyledi tab‘umı esrâr-ı ma‘ânîye kilîd
65. N′ola ızhâr ede i‘câz-ı Mesîh'i tab‘um
Ki fünûn-ı suhanum ‘ukde-güşâ-yı ta‘kîd
66. Levh-i pîşânî-i hurşîde bu vech üzre senüñ
Eylerem hâme-i zerrîn ile vasfuñ tesvîd
67. Mustafâ-hulk u Mesîhâ-dem ü Yûsuf-dîdâr
Kahramân-hey’et ü sultân-ı Nerîmân-teşdîd
68. Ne ‘aceb medh-i şerîfüñde edersem i‘câz
Her sözüm sihr-i halâl olmada şeh-beyt-i kasîd
69. Reşk-sâz olsalar erbâb-ı suhan lâyıkdur
İşbu vâdîde benem muhteri‘-i tarh-ı cedîd
70. Garazum tekmiledür işbu temeddühle benüm
Sözlerüm olmağ-içün medh-i şerîfüñde ekîd
71. Âferîn-gû oluban eyleyelerdi tahsîn
 Görseler bu reviş-i hâsumı Hassân u Lebîd
72. Bu kadar kuvvet-i kudsiyye-i tab‘umla yine
Çekerem subh u mesâ sâğar-ı ye’s ü nevmîd
73. İltifât et beni maksûduma îsâl eyle
Olmışam derd-ile güm-geşte-i sahrâ-yı ümîd
74. Taht-gâhuñda beni gül gibi mesrûr eyle
Sebze-i ravz-ı ümîdüm ola ‘ahdüñde demîd
75. Eyle ben nâdire-gû dâ‘î-i vassâfı su’âl
Olmaya tâ hat-ı nisyân-ıla defterde resîd
66
76. İstimâ‘-ı keremüñ bendeñi küstâh etdi
‘Aceb olmaya niyâz eylese nezdîk ü ba‘îd
77. Sözi hatm eyle du‘â-y-ıla Beyânî demidür
Ki du‘â olmaya olur suhan encâmı medîd
78. Tâ ki revnak bula zâtıyla serîr-i şâhî
Pertev-endâz ola âfâka misâl-i hurşîd
79. Haşra dek dâyim ola taht-ı hilâfet üzre
‘Ömrini devletini Hazret-i Hak ede mezîd
 
Fatih BAŞPINAR, BEYÂNÎ [ö. 1075/1664-5] DÎVÂN İnceleme – Metin, https://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10598,beyani-apdf.pdf?0

0

0

Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın

Yorumlar