Kendi içine açık, dışa kapalı olan inşa totem dönemdi. İçe kapalı dışa açık olan da ön ittifaklardı.

 

Totem dönem içe açıktı. Olabildiğince en az dış dünya ilkesi olmakla ve zorunlu olurlar kendi dışındaki sosyal dış dünyaya kaplı bir yalıtımdı.

 

Totem dönemin en temel içe açıklık ilkesi, neslin devamı olan biyolojik üremesini ve cinsel sağlayışını kendi grubu olan 25-30 kişilik veya ortamın verimliliğine göre 40-50 kişilik kendi biyolojili, kendi akrabalı kişileri ile sürdürüyordu. İçe açık, dışa kapalı oluş; cinsel olucu temel içgüdü seçilimle beslenme, korunma esaslı oluşla ortaya kondu. Sürü döneminde belirgin oluşun seçilisini kural etmenin içinde bunların hiç biri yoktur.

 

Totem grubun en sıkı denetimle dışa kapalı olan en hassas yanı da bu üreme yapma ve cinsel birleşme olan yanıydı. Totemilerin dıştaki gruplarla bu bağlamda dokunma ve temas etmeme yasağı olmakla bu yasak temel bir tabuydu. En temel totemi yasa buydu. Totem dönem etnikliğini ve etnik kültürünü böyle ortaya koymuştu.

 

Bu temel yasa düşünülüp ortaya konmuş bir yasa ve düzenlenin değildi. Aksine bu yasa, doğadaki kıtlık ve zorluklar karşısındaki sağlayış içinde olan totem grupla böyleydi. Bu düzeyin ortam şartları ancak bu kadar bir nüfus frekanslı yoğunluğu sağlatır olabiliyordu.

 

Bu türden şartlar içindeki kıt kaynaklı doğada sağlayış yapmanın seçilim yapması, alan içi öznelerin düşünmesi; düşündüğünü akıl ve mantık yapmasıydı. Yani totemi yapının eli ve hali böylesi bir ortamla  kısıtlı olmağa, böylesi bir ortamı algılarını akıl mantık yapmağa  mahkûmdu.

 

Totemiler in mahkûm oldukları bu ortamdaki yaşam şeklini yineleyen alışmaları; totemiler imiz de akıl, mantık ve kural olmakla düzenlenir oluyordular. Değilse totemimiz bu aklı ve bu mantığı baştan böyle otaya koymamıştı. Koyamazdı da.

 

Ortamın alan etkili seçilim topaklanmasında elde edilen deneyimlerle bunu böylesi biçimde akıl fikir ve mantıki kılmıştılar. Bu yaşam şekli onlara akıllıca ve mantıklı gelmişti. Totemimiz ortamın alan etkili topaklanma bilincini akıl ve mantık olurla anlamadan önce akıl mantık olacak olan bunları ve alan içi ortamı; tabu olurla anlayıp kavrıyordu.

 

Bu nedenle totemiler; kavranan tabularının  bir arada konuşulmasına “önce söz vardı" diyordular. Sonra bu söz; gruplar arası temasın sosyal bağlanım yasası olmasıyla; ahitlere ve sözleri ahit kılmanın ikrarlarına; ikrar imanlarına dönüşecekti. İmandan önceki söz tabuydu. Tabu tekil dönemli grubun bir çeşit imanıydı! İman ön ittifaklarda sentezi yapıların sözü ve sözleşmeleri olmakla köleci inşanın içinde de "sınıf sal var oluşa" ikrarın imanıydı.

 

Yeni şartlar, yeni bir ortam girişmesinin mana anlayışlarını dayatama yapmazdan önce; çok daha kıvrak olur mantıkla ve akılla oluşamıyordular. Üşüyünce bir duldaya, bir kovuğa çekilme akıllılığını ortaya koyan etki tepki yinelemeli mantıkilikler vardı.

 

Bu tür korunmalı mantıkilikler yanında ve dışında; kaba taşı, kesici taşı kullanma gibi sağlayışlara yardımcı olan araçları, gereçleri kullanma mantığının yavaşlığı; yaklaşık üç yüz bin yıllık süreçle kullanılmalarıyla ortadadırlar.

 

Resim yapmakla sosyal yaşamı anlatan tekilce akıllı mantıklı oluşlar çok büyük aktüel ve akademik değerlerse de, o aşamaların şartları içinde resimle ifade pratik yaşamı anlatmanın dışında şimdilik başka girişmelerin dinamiği olamamakla da atıl kalır gibi olmuşlardır. Aktüel ve akademik bir sosyal oluşun mantığı, ancak ortam dalgalanmasını değiştiren sentez bağıntılı girişmeler olması ile ancak olasıydı.

 

Aktüel ve akademik oluşun hızlı kullanımını kotaracak olan süreç te, totem mesleklerinin ortaya konmasıyla olası oldu. Ortaya konan bu totem meslekleri sayesinde bir grup, çevredeki diğer totem gruplarla birlikte tarihte ilk kez sentez gücünün değiştirici dönüştürücü oluşuyla birlikte olmanın iş birliklerini kuran temasların içine girdiler. Böylece totemiler yepyeni ve şimdiye kadar ortaya koyamadıkları aklı ve fikirleri hızlıca ortaya koyacaklardı.

 

Ortaya konan yeni durumlu akıl fikirler nedeniyledir ki bir öncesi şartların içinde olmasıyla çok akıllıca ve çok mantıklıca gelen anlayışlar, kurallar, akıllar; şimdiki sentezce olan inşa içinde çok akılsızca, mantıksızca; hatta gelişmeye karşı koymakla gerici, akıl-mantık olup; ortamın firen ve direnç sürtünmelerini ortaya koyuyorlardı.