İlim nedir? Bir alana dair çok ve derin bilgi sahibi olmak mıdır? Yoksa, büyük halk ozanı Yunus Emre'nin şu meşhur dizelerinde mi saklıdır ilmin hakiki anlamı: "İlim ilim bilmektir. İlim kendin bilmektir." İlmin ışığında yürüyen ve o yolun yolcusu olan kişiler, bu dizelerin anlamını idrak etmişlerdir. Kendini bilmeyen, bir anlamda kendini tanımayan, kendisine o vasıfları veren Rabbini bilmeyen kişi ilmin hakiki manasına ulaşabilmiş midir?

     Bir alan hakkında çok bilgi sahibi olmakla ilim sahibi olmak farklıdır. İlim, bilimi de kainatta olan biteni de kapsar. Kapsayıcı olduğu kadar ayrı bir derinliğe de sahiptir. İlim sahibi diye nitelendirilen kişilerin ayrı bir sorumluluğu da vardır. Bilgisi, davranışlarındaki olgunlukla bütünleşmiştir. Hatta etrafına yaydığı ışık, daha çok örnek ve güzel davranışlarında saklıdır. Duruşunda, kendine ve kainata bakışında, sözünde ve en önemlisi de özünde saklıdır. Bildiğini bilmemek, bilmediğini bilmektir belki. Bildikleriyle övünmemektir. Bildikleriyle kendisini ayrıcalıklı değil sorumlu hissetmektir. Bilmeyenlerden daha çok sorumluluk sahibi olmaktır.

      İlmin ışığı farklı yayılır gönüllere. Önce gönüllerde gösterir etkisini. Bildiklerinin kazanımlarından emin değil; belki bilmeyenlerin içinden de ne cevherler çıkabileceğinin farkındadır. Asıl kazanımın bildiklerimizi bilmekle değil; bilmediklerimizin farkında olmakla gerçekleşebileceğini bilmektir. Eksiklerini görebilmektir. Başkalarının eksiklerinden önce kendi eksiklerinle meşgul olmaktır. Yani önce kendini bilmek, kendini tanımaktır. Tasavvuf edebiyatının büyük şairi Mevlana'nın da Mesnevi'sinde dile getirdiği gibi:"Alim de nice binlerce ilim bilir ama o zalim kendi nefsini bilmez." Mevlana; "insanı aslına ulaştırmayan, yaratıcısına itaati öğretmeyen ilmi zahmet ve yorgunluk olarak niteler. İlim; sahibine yar olandır bar (yük) değil" der.  

       İlim bir derya, bir umman; alim de o deryada, o ummanda saklı bir hazine... Bizler de ilmin ışığında yürüyelim ve önce kendimizi bilmenin sırrına erenlerden olalım. Asıl cehaletin kendini bilmemekte; Rabbini bilmemekte olduğunu idrak edelim. Gerçek İlim sahiplerinin ışığında yürüyelim.