01.03.2022
İmla Nedir Kökeni Anlamı İlgili Yazı Başlıklarımız
Batı Dillerinde İmla
Latince: alembicus,
Fransızca: alambique
Yeni Yunanca: ámbiks
Osmanlıca yazılışı, İmlâ’ : املاء
İmla Sözcüğünün Kökeni:
İmla Arapça kökenli ve “ mlē” kökünden gelen bir sözcüktür. Arapça “ إملاء – ml’ “ kökü; dikte etme, yazı yazdırma, dolu, herekeli yani sesli harfleri bildiren noktaları doldurulmuş yazı anlamlarına gelir. İmlâ ‘ sözcüğü “ إملاء – ml’ “ filinin mastarı olmaktadır Sözcüğün asıl kökeninin Aramice/ Süryanice #mly מלי "doldurma" kökünden türetilmiş [1] olduğu zannedilmektedir.
İmlâ’ Kelimesinin Sözlük Anlamı:
İmlâ’ , kelimesi, Arami Süryani kökenlidir ve bu sözcük Arapçaya doldurma, yazı yazma dikte etme anlamı ile geçmiştir. Sözlüklerdeki anlamları: Doldurma, doldurulma. Yazı yazma. (Dikte) Bir dildeki kelime ve sözleri doğru yazma bilgisi. Müddeti mühlet vererek uzatma anlamlarına gelir.
İmlâ sözcüğü Türkçeye Arapçadan girmiştir. İmla bir dilin kelime ve cümlelerini o dilin ses, yazım, telaffuz özelliklerini en doğru şekilde yazıya aktarılmasını sağlayan Kurallardır. İmla; o dildeki sesleri, vurgu, tonlama, seslilerin uzunluğunu, kısalığını, soru, nida, ayrımlarını, cümle içindeki kelimelerin ve kelime gruplarını özneden ayırmak, eş görevli sözcükleri ifade etmek ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde ses, şekil, köken vb. kurallara uygun olarak yazıya geçirme işlemidir. İmla o dildeki sözleri kurallarına uygun olarak yazma işlemlerinin tümüdür.
İmla ile telaffuz arasında çok sıkı bir ilgi vardır ancak alfabetik yazım telaffuzdaki seslerin uzunluk kısalık, inceltme gibi ayrımlarını ifade etmeye yetmez. Örneğin uzun â- î- û ile kısa a,i, u ayrımlarını , ( kar- kâr, hala- hâlâ ) sadece alfabedeki harfler sağlayamaz. Yazımdaki ünlü ve ünsüz harfler başka, yazımda başka anlamlara gelebilir. Cümledeki eş görevli sözcükleri ayırmak, cümle de sevinç , haykırma, nida mı var cümle soru cümlesi mi diye ayırt edebilmek de çoğu kez imla işaretleri ve imla ile sağlanabilir.
İmlânın Önemi
İmla bir dilin belli kurallara göre yazıya geçirilmesini sağlar. İmla bir dildeki ses ayrımlarını – uzun kısa, benzer seslerden ayırma - belirtme, cümledeki benzer ve beş görevli öğeleri ayrıma, cümledeki alıntı sözleri, ünlem, duygu veya soru gibi ayrımları ifade edecek işaretleri kullanma gibi ihtiyaçları gidermek amaçlı ortaya çıkar
İmla, o dildeki seslileri, sözcükleri, cümleyi doğru yazmayı sağlayan işaretlerden oluşur. İmla işaretleri; o dilin alfabesindeki harflerin dışında nokta, virgül, ünlem, soru, ayraç, iki nokta, parantez, tırnak, uzatma, kısaltma, kesme işaretleri gibi işaretlerden oluşur
Fonetik İmla: Nasıl konuşuluyorsa öyle yazma
Aslî İmla: kelimelrin ilk aslî şekillerin yazma
KAYNAKÇA
Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın