Kasîde Der-Sitâyiş-i Vezâret-i Baltacı Muhammed Paşa
21.07.2017
Kasîde Der-Sitâyiş-i Vezâret-i
Baltacı Muhammed Paşa
fe’ilâtün fe’ilâtün fe’ilâtün fe’ilün
1. Bâreka'llâh zihî ‘âtıfet-i settârî
Gamun oldı mütevârî-i ‘adem âsârı
62
2. Kalmadı âyîne-i dilde küdûretden eser
Oldı saykal-zede-i dest-i safâ jengârı
3. Bâg-i dehrün bu meserretle degül müsteb’ad
Olsa üşkûfe-nümâ nâ-be-mahal eşcârı
4. Muhtefî idi ‘arûs-i tutuk-ârâ-yi emel
Oldı çeşm-i dile âyîne-nümâ ruhsârı
5. Öyle ser-germ-i neşât oldı cihân kim zühhâd
Felegi câm sanur mey şafak-i hûn-bârı
6. N'ola olmazsa bu hengâm-i sürûr-efzâda
Bir dahı kâ’ide-i girye-i mihnet cârî
7. Varsa sûretkede-i Çîne bu demlerde sabâ
Şevk ile raksa gelür her suver-i dîvârı
8. Dest-ber-hem-zen olup şevk ile ehl-i dü-cihân
Çeşm-i baht-i siyehe girdi dem-i bîdârî
9. İtdi âvîhte zühhâd-i dürûg-pîşe bu dem
Gerden-i zühde hamâ’il gibi mûsîkârı
10. Bezm-i ‘âlem o kadar pür-negam-i behcet kim
İtse Ferhâd bu eyyâmda nâhun-kârî
11. Sûret-i kâse-i tanbûra dönüp kûh-i girân
Tîşe mızrâb ü reg-i seng olur evtârı
12. Sâbitât oldı misâl- katarât-i sîm-âb
Bî-karâr eyledi şâdî felek-i devvârı
13. Tîre-bahtâna tulû’ eyledi mihr-i ümmîd
Muzmahil oldı zalâm-i şeb-i mihnet-kârı
63
14. Zîver-i rûy-i dükân oldı metâ’-i şâdî
Ba’d ez-în kalmadı kâlâ-yi gamun mikdârı
15. Eyledüm ser-be-girîbân-i tahayyür dilden
Bu meserret nedür âyâ diyü istihbârî
16. Pây-cünbân-i safâ raks-kunân-i tebşîr
Didi sad müjde eyâ gam-zede-i nâ-çârî
17. Yine üftâdelere rif’at ü şân el virdi
Oldılar dest-be-dâmân-i ‘atâ-yi Bârî
18. İtdi tevfîk-i Hudâ nâ’il-i mihr-i devlet
O cihân-dâver-i düstûr-i felek-kirdârı
19. Eylese sâye hudâvend-i mu’azzam kim olur
Gûşe-i dâmeni fark-i felegün destârı
20. Bende-i halka-be-gûş-i der-i cûdı Hâtem
Bermekî dergehinün kâse-be-kef cerrârı
21. Vasf-i pâkinde ider kilk-i bedî’ü'l- erkâm
Levh-i ta’zîme bu ta’bîr ile gevher-bârî
22. Âsaf-i devr-i zamân mâ-hasal-i kevn ü mekân
Nuhbe-i devletiyân mazhar-i lutf-i Bârî
23. Çihre-perdâz-i kerem dest-be-bâlâ-yi himem
Mesned-efrûz-i haşem masdar-i nîkû-kârî
24. Râ’iz-i edhem-i ikbâl Muhammed paşa
Küremânun ‘alem-efrâz-i sipeh-sâlârı
25. Maşrık-i ‘âtıfetün mihr-i celî-şa’şa’ası
Sadef-i câh ü celâlün güher-i şehvârı
64
26. Serv-i mevzûn-i hıyâbân refî’ü'ş-şânı
Gülşen-i mekrümetün tâze gül-i bî-hârı
27. Ser-fürû eylemez ikbâl ile Cengiz olsa
Bârgâhında kemer-beste olan Tatarı
28. Kâse-lîs eyledi fagfûr ile şâh-i Çîni
Rîze-çînân-i simât-i ni’am-i bisyârı
29. Felegi zîr-i esâsında bulur dergehinün
Olsa tarhında Sinimmâr-i hıred mi’mârı
30. Dest-i cûdında kalem altun olukdur gûyâ
Zâtıdur kıble-i hâcât himem züvvârı
31. Olsa kevneyni n'ola dâ’ire-i cûdı muhît
‘Arşdur noktası kutbeyn-i felek pergârı
32. Lezzet-i kand-i mükerrer gibi kâm-i dehri
İtdi pür-şehd-i safâ makdem-i şîrîn-kârı
33. Kendidür yine nazîri var ise dünyâda
İtme ahvel gibi mir’ât-i zunûn enzârı
34. İtdi bu ma’nî-i tahkîk-nümâyı te’yîd
Mesned-i sadr-i vezâretde anun tekrârı
35. Hasmı dem-beste ider sürme-i tûz-i kavsi
Söyledür kuvvet-i bâzûsı leb-i sûfârı
36. Olsa rûşenger-i nezzâre gubâr-i kademi
Reşk-i âyîne-i İskender ider enzârı
37. Şefkati bî-ser ü sâmânı ayaklandursa
Pây-i leng eyleyemez bir dahı kec-reftârî
65
38. Himmeti olsa eger takviye-bahş-i zu’afâ
Bâza gâlibter ider mûrçe-i tayyârı
39. Nâmiye vâye-pezîr olsa eger cûdından
Dâne-i la’l-i girân-kıymet ider gül-nârı
40. ‘Adli te’sîr-i belîg eyledi âfâka n'ola
Püşt-i şeh-bâzda kebk eyler ise reftârı
41. Düşmeni cevher-i şemşîri ider ser-geşte
Gösterür halka-i gird-âb-i yem-i zehhârı
42. Dehşet-i şu’le-i şemşîr-i kef-i temkîni
Eridür su gibi tîg-i kemer-i kuhsârı
43. Târ ü mâr ide meger darbet-i dest-i şâne
Sünbül-i zülf-i şiken-der-şiken-i dildârı
44. Devr-i ‘adlindeki esbâb-i perîşânîden
Oldı cem’iyyet-i gül-deste-i ‘âlem ‘ârî
45. İtse devletle ger irhâ-yi ‘inân-i ikbâl
Çeşm-i hurşîde basar esb-i sabâ-reftârı
46. Habbezâ esb-i sebük-seyr-i felek-peymâ kim
Kemterîn-gerd-i rehi sebkat ider efkârı
47. Âhuvân dil-şude-i ‘işve-i çeşm-i şûhı
Hûblar şîfte-i perçem-i müşkîn-târı
48. Hâsılı hem-çü bütân-i mütenâsib-a’zâ
Oldı matbû’ ü pesendîde anun etvârı
49. Görse yek-mîhda tarz-i cevelânın ‘uşşâk
Bir dahı yâd idemez gerdiş-i çeşm-i yâri
66
50. Na’linün olsa eger bir şerer-i nâ-çîzi
Kemterîn cünbiş ile atlas-i çerhe sârî
51. Zîr-i gırbâlden âgûş-i temâşâya alur
Mâ-verâ-yi felegi râkibinün enzârı
52. Kâgıd-i bâd gibi safha uçar destinden
Vâsıfı alsa ele kilk-i sebük-reftârı
53. Sür’atin yine kalem vasf idemez olsa eger
Nüh felek hokka yedi bahr midâd-i cârî
54. Âsafâ sâf-dilâ bahr-i mürüvvet-güherâ
Ey bihîn-dürr-i girân-mâye-i feyz-i Bârî
55. Sensin ol perde-ber-endâz-i nihân-hâne-i cûd
Sana mahsûs tılısm-i keremün izhârı
56. Gelmedi sencileyin dehre vezîr-i a’zam
Görmedi çeşm-i cihân sende olan âsârı
57. ‘Adem-i şibhüne hükm eyler idüm gâhî eger
Zîb-i dest itmesen âyîne-i pür-envârı
58. Gözi kaldı felegün halka degüldür görinen
Dergeh-i rif’atünün tâ ola hidmet-kârı
59. Hep akup gelmede dergâhuna ehl-i hâcât
Bahr elbette çeker kendüsine enhârı
60. Ben dahı kûze-i işkeste-i ümmîd-be-dest
‘Azm idüp sûy-i yem-i lutfuna katrevârî
61. Oldı deryâ-yi dil âgûş-güşâ-yi emvâc
Sadef-i feyz nisâr etdi dür-i şehvârı
67
62. Eyledüm zîver-i ser-tâc-i mezâmîn ü nikât
Ya’nî bu matla’-i rengîn-i güher-mikdârı
63. Tâb-i mey eylese hoy-kerde o gül-ruhsârı
Mevc-i mînâ-yi perî-hâne ider enzârı
64. Nigehi oldı çü bâdâm-i dü-magz-i şîrîn
Çeşm-i ahvel görüp ol la’l-i şeker-güftârı
65. Yâd-i la’liyle olup dîde-i ter şîşe-i kand
Benzedi çûb-i nebâta müje-i hûn-bârı
66. Eyledi gavta-hor-i hayret o çâr-ebrûnun
Çâr-mevc-i yem-i hüsni bu dil-i nâ-çârı
67. Görse peymâne-be-kef ol mehi eyler zâhid
Gerdiş-i câma bedel sübha-i istigfârı
68. Dil-i gam-dîdeyi çerh eyledi mahrûm-i visâl
İtdi âgûş-be-âgûş saf-i agyârı
69. Dâd gerdûn-i siyeh-kâse-i dûn-perverden
K'eyledi ehl-i dile vâye gam ü ekdârı
70. Oldı ham kâmet-i bâlâ-yi emel vakt-i şebâb
Çekmedenbâr-i girân-i felek-i gaddârı
71. Oldı ber-’aks-i usûl-i harekât-i devrân
Sâz-i bahtum gibi bî-câ negam-i edvârı
72. Gerd-i hâtır olur ehl-i suhana kuhl-i gelû
Böyle kalursa gam ü mihnetün istimrârı
73. Vasfunı böyle mi eylerdüm eyâ mihr-i kemâl
Olsa gönlümde eger zerre sürûr âsârı
68
74. İtme bî-hûde şikâyet bu müsellemdür kim
Dâ’imâ cevrdür ehl-i dile çerhün kârı
75. Çâre yok şîve-i takdîre rızâdan gayrı
Fehm olunmaz hikem-i sırr-i hafiyy-i Bârî
76. Âsafâ tab’a idüp feyz-i medîhün te’sîr
İtdüm engüşt-nümâ hâme-i gevher-bârı
77. Eyledüm himmet-i evsâfun ile peyveste
Fark-i şi’râya ser-i silsile-i eş’ârı
78. Feyz-i medhünle ben ol şâ’ir-i mümtâzam kim
Çekerüm nazma bilâ-rişte dür-i güftârı
79. Saf-be-saf leşker-i ervâh-i ma’ânî-i latîf
Oldı beytü'l-harem-i nâtıkamun züvvârı
80. O kadar nazm-i selîsümde letâfet var kim
Kalemümden olur âb-i güherâsâ cârî
81. Nazm-i rengînümün engüşt-i masâri’de olur
Tamla yâkût gibi her nukat-i hemvârı
82. Enverî-i suhan-ârâyı ider dâg-be-dil
Mihr-i burcü’ş-şeref-i matla’umun envârı
83. Pây-i taht-i suhanumda olamaz haclet ile
‘Örfî zânû-zede-i sandelî-i pindârî
84. Es-salâ nâdire-sencân-i suhan-fehmâna
İşte mîzân-i kalem işte suhan mikdârı
85. Nice fahr eylemesün tab’-i bülend-ikbâlüm
Bir senün gibi vezîrün ola midhat-kârı
69
86. Ko mübâhâtı hulûs ile yeter ey Sâmî
Bir du’â eyle k'ola zerk ü riyâdan ‘ârî
87. Tâ ki âsârı zuhûr eyleye seyyârâtun
Döndüre dest-i kazâ nüh-felek-i devvârı
88. Ola bî-jeng ü keder zîver-i zânû-yi neşât
Dâ’imâ âyîne-i tab’-i safâ-kirdârı
89. ‘Ömr ü devletle olup sadr-i vezâretde mukîm
İde ikbâlini günden güne efzûn Bârî
……………..
(Fatma Sabiha KUTLAR OĞUZ, ARPAEMÎNİ-ZÂDE MUSTAFA SÂMÎ DİVANI https://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10592,arpaeminizade-samipdf.pdf?0
0
1
Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın