KategorilerEDEBİYATDivan Şiiri ve ŞairlerKasriye Dariye Nedir Kasriyye Örnekleri

Kasriye Dariye Nedir Kasriyye Örnekleri

03.12.2017

 

Kasriye – Dâriye Nedir  ve Kasriyye Örnekleri

Kasr,  kelime anlamı olarak saraydan küçük ama küçük saray niteliği taşıyan görkemli binalardır. Arapça kökenli bu kelimenin sözlük anlamı ise:  büyük köşk,   taştan veya kâgir olarak yapılmış, görkemli ve yüksek bina,  küçük saray şeklindedir.

Kasriye  veya diğer adı ile  dâriye ise  Divân şiirinde Memduh’un yeni yaptırdığı kasr (köşk) ile ilgili olarak yazılan yapılan köşkü tasvir ederken bu vesile ile köşkü yaptıran devlet büyüğünü de övmek amacını taşıyan kasidelere denir.

Kasriye  -bir devlet büyüğü, vezir, sadrazam, kazasker vb tarafından -  yeni yaptırılan kasr veya köşkleri tasvir etmek, yaptıran kişiyi de bu vesile ile anmak, övmek, dua etmek için yazılan ve kaside nazım şekliyle kaleme alınan kasidelerdir.

Kasriye, kasidelerin nesip bölümünde yeni yaptırılan kasırdan bahseden kasideler e de dendiği gibi kaside nazım şekli ile müstakil olarak yazılmış kasideler de olabilmektedir

KASRİYE   ÖRNEKLERİ

Târîh-i Kasr-ı Müstesnâ Der-Sahil-serây-ı Mustafâ Pâşâ

 

  1. Hidîv-i pür-himem dâmâd-ı ekrem âsaf-ı efham

Vezîr-i a‘zam İbrâhîm Pâşâ-yı Felâtun-râ

  1. Keremde ma‘deletde merhametde cûd u re'fetde

Nazîrin görmemişdir bâz olaldan dîde-i dünyâ

  1. Dırahş-ı şemse-i eyvânı rûy-ı şemsden lâmi‘

Ferâz-ı târem-i iclâli tâk-ı arşdan bâlâ

  1. Edüp deryâ-yı surh İran zemîni hûn-ı düşmenden

Kızılbaşı garîk-i lücce-i hûn etdi ser-tâ-pâ

  1. Gelüp bir gün o nûr-ı bîniş-i devlet sa‘âdetle

Dü çeşmi iftihâr-ı sıhr-ı hâsın kıldı nûr-efzâ

  1. Temâşâ ederek sâhil-serây-ı nüzhet-âbâdın

Bu mevki‘ oldu manzûr-ı nigâh-ı âsaf-ı dânâ

  1. Buyurdu sıhr-ı âlî-şânına ol dâver-i âlem

Revâ mı olmamak bu müntezehde kasr-ı müstesnâ

  1. Hevâsı bî-bedel mevki‘ güzel ……                                   Nedim Şiirleri

MACİT, Muhsin, Nedîm Divanı, Akçağ Yayınları, Ankara 1997.

Târîh-i Kasr-ı Vezîr-i Mükerrem Kapudân Mustafâ PâşâDer-Bağçe-i Vefâ

 

  1. Şehenşâh-ı cihan Sultân Ahmed Hân Gâzî kim

Der-i devlet-me'âbı mültecâ-yı Husrev ü Dârâ

  1. Hudâvend-i Ferîdun-şevket ü İskender-ârâyiş

Sezâ olsa selâtîn âstânında cebin-fersâ

  1. Varup tâ dûş dûş u rû-be-rû olmuş dü-peykerle

Çıkup ser-mehçe-i râyâtı tâk-ı çarhdan bâlâ

  1. Fürûğ-ı re'yi âfak-ı cihâna saldı bir pertev

O pertevdir o kim subhun cebîninden olur peydâ

  1. Sehâb-ı keffi kim bir feyz bahş etm.........                Nedim Şiirleri

 

MACİT, Muhsin, Nedîm Divanı, Akçağ Yayınları, Ankara 1997.

Der-Vasf-ı Kasr-ı Muhammed Efendi Emîn-i Defter-i Hâkânî

  1. Ey âlem-i misâlin seyyâh-ı hûşyârı

Hiç kasr sûretinde gördün mü nev-bahârı

  1. Gel görmedinse seyr et ammâ sakın galatdan

Tâbende gurre sanma ol cüft-i zer-nigârı

  1. Ebrûların zer-endûd etmiş arûs-ı feyzin

Meşşâta-i kemâlin kilk-i hucestekârı

  1. Bak ol zemîn-i hûb u dil-cûy u müşk-bûya

Seyr et o sakf-ı pâki pür-nakş u pür-nigârı

  1. Gûyâ edüp tabî‘at gûy-ı zemîni tastîh

Tübbet aşağı düşmüş Çîn ü Hoten yukarı

  1. Ol denlü sahâsında feyz ü neşât var kim

Olsaydı ger zamânın âsâyiş ü karârı

118

  1. Derdim ki gelmiş anda tarh-ı ikâmet etmiş

Cemşîd-i kâmkârın eyyâm-ı hoş-güvârı

  1. Dîvâr-ı tâbdârın zann eyleme münakkaş

Düşmüş behiştin ona aks-i şükûfezârı

  1. Oldu aceb aceb kim terkîb-i hulde kâbil

Biz böyle bilmez idik bu unsûr-ı çehârı

  1. Bir yana lâlezârı keşt-i piyâle-i Cem

Bir yana gülsitânı kânın hazînedârı

  1. Bir yana çeşme-sârı etmiş beyâna âgâz

Evsâf-ı tab‘-ı sâf-ı Vassâf-ı rûzgârı

  1. Ol hâce-i cihan kim zâtiyle oldu pür-zîb

Menşûr-ı izz ü câhın unvân u iftihârı

  1. Hem-nâm-ı fahr-ı âlem kim nâmı ile oldu

Mihrin felekde mensûh İncîl-i iştihârı

  1. Gûyâ gelir utârid teslîs-i müşterîye

Aldıkça geh benâna kilk-i sühan-güzârı

  1. Ol kilk-i ter-zeban kim güftârı bahşiş eyler

Dünyâya hûşe hûşe lü'lü-i şehvârı

  1. Tîrin zeban-şinâsı mahdûmu üstâdı

Bircisin akl u fikri hem-râzı müsteşârı

  1. Hem-vâre tâ ki kasr-ı çarhın ola müzeyyen

Hışt-ı zer-i mihirden dîvâr-ı üstüvârı

  1. Nazm-ı Nedîm gibi yümn ü sa‘âdet ile

Mısrâ‘-ı bâbın ede dâ'im güşâde Bârî

  1. Cârûbu zülf-i havrâ ferrâşı bâd-ı cennet

Derbânı izz ü devlet ikbâl perdedârı            Nedim Şiirleri

Yorum yapmak için lütfenKayıt Olunya da