Kavak Yelleri Hakkında Konu Özet İnceleme Reşat Nuri Güntekin

18.06.2019

ESERİN YAZARI KONUSU DÖNEMİ TÜRÜ HAKKINDA

Kavak Yelleri Reşat Nuri Güntekin’in ilk baskısı 1950 yılında Yeni İstanbul gazetesinde 1 Haziran-7 Eylül tarihleri arasında tefrika edilmiş olanon yedinci romanıdır. Romanın kitap haline gelmesi yazarın ölümünden sonra gerçekleşmiş, roman ilk kez kitap halinde 1961 yılında yayımlanmıştır.

Roman idealist bir doktor ’un hayatı üzerinde kurgulanmış, yazar bu romanında hayatını ülkesinin insanlarına adayan idealist bir doktor tiplemesi ile Cumhuriyet modeli idealist bir aydın tiplemesini çizmiştir. Yazar bu romanındaki idealist Doktor Sabri karakteri üzerinden Anadolu’daki bir kasaba mekânı çerçevesinde ülkedeki sosyal ve siyasi zemini Cumhuriyet öncesi ve sonrası dönemini bu kasaba mekânı üzerinden aktarmaya çalışmıştır.

Kavak Yelleri adlı roman yazarın Çalıkuşu , Yeşil Geceve Miskinler Tekkesi romanlarında olduğu gibi sosyal faydayı öne alan, realist bir romandır. Yazar bu romanında idealist bir vatansever portresi çizmiş çağdaşlaşmak, modernleşmek konusunu Atatürk İlke ve İnkılapları doğrultusunda ele almış, genç ve modern Türkiye oluşturma ideolojisini savunmuştur. [1]

Toplumun gelişmesi için laik ve çağdaş eğitim görmüş idealist insanların çabaları ile mümkün olabileceğini düşünen yazarın bu romanındaki aydın ve idealist doktor modeli Çalıkuşu adlı romanındaki kadın öğretmen ( Feride) , Yeşil Gece romanındaki erkek öğretmen ( Şahin Efendi) ile benzer özellikler taşır.

Kitabın Konusu

Hayatını bu ülkeye ve insanlarına adayan idealist bir doktor olan Sabri’nin Anadolu'daki küçük bir kasabada vatansever duygularla yurduna ve halkına hizmet etmesi ve kendisinin de halkın bir parçası haline dönüşmesi

Kitabın Ana Fikri

Bu ülkeyi devletine sadık, hayatını bu ülkenin fakir halkına adayan, milletini seven Cumhuriyetperver Türkler geliştirip kalkındıracaktır.

ROMANIN KARAKTERLERİ

Doktor Sabri Bey: okulu bitirdikten sonra Anadolu‘ya çalışmaya gelen idealist bir cumhuriyet doktorudur. Bir kasabada herkesin yardımına koşan Sabri Bey, yirmi beş sene hizmet ettiği kasaba ile bütünleşmiş, karısının ölümü, kızının da istemediği bir aileye gelin gitmesi ile kasabadan ayrılmış ama birkaç ay kaldığı İstanbul’a artık yapamayacağını anlayarak geri dönüş yapmıştır.

Celile: Doktor Sabri’nin karısıdır. Sabri Bey ile on yıl evli kaldıktan sonra kanserden ölür.

Cemile: Doktor Sabri’nin kızıdır. Babasının istemediği halde Andelip Hanım’ın oğlu Cemil ile evlenir. Ama evlendikten sonra Andelip Hanım’ı evden uzaklaştırtır.

Eczacı Hacı Müslim Bey: Karayamuklar ailesinden Celile ‘nin babası, Doktor Sabri’nin kayınpederidir. Müzik ve şiirle ilgisi olan, entelektüel bir adamdır.

Müftü : Şeyh Said olayında idam edilmekten sonra anda kurtulduğu için sürekli bir korku içinde yaşayan bir adamdır. .

Kitabın Özeti

Reşat Nuri Güntekin'in Kavak Yelleri eserinde bir doktorun hayatını kendi ağzından günlük tarzında anlatmıştır

Roman, Doktor Sabri’nin karısı Celile‘nin ölümü üzerine hayatının muhasebesini yapmaya başlaması ve İstanbul’dan Anadolu‘ya gelişi ve geçirdiği on yedi yılı geriye dönüşlerle anlatan bir teknikle yazılmıştır. “on yedi yıldan sonra saçsız başımda tekrar eskisine yakın bir hızla esmeye başlamış kavak yelini, kendim de farkında olmadan açığa vuran bazı ihtiyatsız hareketlerim mi oldu?‖” (s.58)

Doktor Sabri, Çalıkuşu romanındaki Feride gibi idealist duygularla 1922 yılında Anadolu’ya gelmiştir. “İstiklal Muharebesi‘nin son seneleri, mektebi yeni bitiren gençlerin parolası ―Gençler Anadolu‘ya‖ idi. (s.110) “ Doktor Sabri bu parolaya uyarak ve idealleri uğruna Anadolu’da kalmış, on yedi yılını da bu topraklarda geçirmiştir.

Kavak Yelleri romanı Doktor Sabri’nin gelip yerleştiği ismi verilmeyen bu Anadolu kasabasında geçer. . Doktor Sabri bu kasabadaki hastalara bakmakta müftü ile arkadaşlık kurmakta kasabanın Belediye Gazinosu‘na da sık sık uğramaktadır. Doktor Sabri, idealist bir hekimdir. Anadolu halkına yardım etmek dertlerine şifa olmak amacındadır. Bu nedenle herkesin derdine koşan, ,fakir fukaraya yardım eden biridir. İdealistler “küçük istasyonlarda birer birer dökülmeye ve yaylı arabalarda yahut at sırtında ayrı ayrı yollara dağılmaya‖ (s.112) başlamışlar” ama Doktor Sabri bu düşüncelerini değiştirmemiş idealleri doğrultusunda bu kasabada kalmıştır.

Kasabaya geldiği ilk yıllarda hemen geri gitmeyi düşünmüş ilk zamanlar sadece Müftü ile arkadaş yaparken daha sonra Hacı Müslim Bey ile de anlaşmaya başlamıştır. Doktorun vakit geçirdiği diğer yer ise kasabanın belli başlı insanlarının takıldığı Müslim Bey‘in eczanesidir. Bu eczane kasaba ile ilgili her şey konuşulduğu bir yerdir.

Andelip adındaki bir kız Doktor Sabri ile evlenmeye çalışmaktadır. Fakat Doktor Sabri, tedavi etmek için evlerine gittiği ve Hacı Müslim’in kızı Celile’ye âşık olur. Hacı Müslim ‘de bu evliliği zaten istemektedir. Diğer hasta yakınlarının da araya girmesi ile Doktor Sabri Hacı Müslim’in kızı Celile ile evlenir. Doktor Sabri’nin hayatı Celile ile evlendikten sonra, bir düzene girmiştir ama evliliklerinin onuncu yılından sonra Celile kanserden ölmüştür.

Karısı Celile ölmüş, Kızı Cemile’yi ise Üç dulların Karasekili Köyünde ki Çiftliğine göndermiştir. O akşam da istasyon parkına gitmiş, yasta olduğu, karısını daha o gün toprağa verdiği halde Pirinçci Hacı Ömer’in karısını tedavi etmek için Karabalçıklı Çiftliğine gelmiştir.

Karısının ölmesi üzerine tekrar İstanbul’a gitmeye karar verir ancak “ sonbaharda ikinci harp başlayınca‖ (s.321) “ 1939 da İstanbul‘a dönmesi ertelenir.

İstanbul’a gitmek için hazırlanırken kızı Cemile de hasta olur. Üstelik kasabadaki pek çok kişi kızını Doktor Sabri’ye vermeye çalışmışlar ama Doktor Sabri kimse ile evlenmemiştir. Ama Sabri’nin arkasından entrika çevirenler; bu kez de kızı Cemile’yi oğullarına almak için uğraşamaya başlamışlar en sonunda kızı Cemile o bir vakitler kendisi ile evlenmek için çok uğraşan Andelip Hanım'ın oğlu Cemil’e âşık olmuştur. Doktor Sabri kızını bu aileye vermek istemese de kızının arzularına uyarak onları evlendirir. Ama düğünden hemen sonra İstanbul’a gitmiştir.

Nitekim büyüyüp on sekiz yaşına gelen kızı istemediği bir adam ile evlenince bu defa 25 yıllık hekimlik sürecini tamamlayıp kızının evlilik töreninden üç gün sonra İstanbul’a dönmüştür.

Sabri Bey ilk olarak arkadaşı Emin Hulusi‘yi görmek için adalara gitmiş ama onun da öldüğünü öğrenmiştir. Daha sonra bir otele yerleşir ve İstanbul‘un camileri ile müzelerini gezip dolaşmaya başlar.

Oteldeki hayatı kavak yelleri gibi savruk savruk geçmektedir. Bir akşam sarhoş iken iki kızla karşılaşıp birisi ile bir gece geçirmiştir. Ama kasabalılar onun kaldığı yeri öğrenmiş kasabadan birileri onun yanına gidip gelmeye başlamıştır. Kasabadan tanıdığı Hasan Efendi safra kesesindeki taşı aldırmak için gelip onu bulmuştur. Üstelik kasabadaki her kes ona mektup yollamaktadır.

Kendisinden sonra kasabaya gelen doktor da kasabadan gitmiş, kasabadaki yetimhane kapanacak hale gelmiş, Cemile ise kaynanasını evden koymuştur. Hasan'ın ameliyatından sonra Doktor da onunla birlikte trene binerek tekrar kasabaya döner zaten de onu beklemektedir. İstanbul‘da birkaç ay kalan Sabri Bey, böylece tekrar Anadolu‘ya döner.

Reşat Nuri'nin Diğer Kitapları ve Özetleri

Reşat Nuri Güntekin Hayatı Edebi kişiliği Eserleri

Acımak Romanı Özeti Reşat Nuri Güntekin

Çalıkuşu Roman Özeti ve İnceleme Reşat Nuri Güntekin

Dudaktan Kalbe Roman Özeti Reşat Nuri Güntekin

Damga Romanı Özeti Reşat Nuri Güntekin

Anadolu Notları Hakkında Alıntılar Özet Reşat Nuri Güntekin

Çalıkuşu Romanı

Yeşil Gece Hakkında ve Özeti İle Reşat Nuri Güntekin

Ateş Gecesi Hakkında Konusu Özeti İnceleme Reşat Nuri Güntekin

Akşam Güneşi Hakkında Konu Özet İnceleme Reşat Nuri Güntekin

Kavak Yelleri Hakkında Konu Özet İnceleme Reşat Nuri Güntekin