KAYD NEDİR KAFİYEDE KAYD
Osmanlıca yazılışı: kayd : قيد
Sözlüklerdeki anlamları: Kelepçe, bağ. Bağlamak. Bir şeyi bir yere yazmak. Deftere geçirmek. Sınırlamak. Şart. Ayağa vurulan zincir, pranga, bukağı, bağlama, bağ, bağlayacak şey; bend, rabt). Bir kâğıda yazılı olan şeyin, hülâsasını, tarihini, numarasını deftere geçirme; böylece geçirilen hülâsa. Sınırlama, belirtme, ehemmiyet verme, yazma, yazılma. Endişe, gaile, telâş.
kayd-ı nâm: nam kaydı, nam tasası.
kayd-ı hayât: yaşadığı müddetçe, ölünceye kadar.
kayd ü bend: bağlama.
kayd ü şart: sözleşmenin bâzı kısımlarını sınırlıyan söz veya madde, fıkra.
bî-kayd, büâ kayd: kayıtsız, ilişiksiz, aldırmaz
lâ-kayd: kayıtsız, aldırışsız
Terkin-i kayd: kaydını silme, çıkarma, kovma
EDEBİYAT VE KAFİYEDE KAYD
Kafiyenin son harfi olan harften (revî) önce gelen ve okunan ve iki kafiyesi de birbirinin aynısı olan harfe kayd denmektedir.
Kapısından çıkıp heman şehrin
Oldu azim boyunca bir nehrin
beytindeki : "şehir ve nehir" kelimelerindeki h harfleri kayddır.
Ben ne Mesihi ne Mesiha demim
Zevk-i hakikatte arar âdemim
Beytinin kafiyelerindeki “ d “ harfi kayd olmaktadır.