HİKAYE HAKKINDA GENEL BİLGİLER 

 

Gazavat- ı Ali Merhur Şahın Müslüman Olması Destanı

 

 Merhur Şahın Müslüman Olması konulu gazavatname Hazreti Ali’ye mal edilen  destanlar arasındadır. 14 yy da yazıya geçmeye başlayan  22 âdete ulaşan  Hz Ali Gazavatnamelerinden biri de bu destandır.

 

Bu destanın  Hz Ali’nin biyografisi ile alakası vardır. Hz Ali Yemen halkının Müslüman olmasına büyük emeği geçmiş,  Bölgede Müslümanlığı yaymak için gönderilen Hz. Halid b. Velid'in  başarılı olamaması nedeni ile  Hz Ali  Yemen’e gönderilmiş  İslâm’ı tebliğ etmek üzere Yemen’e gönderilen  Hz. Ali Hemedan kabilesi ve Yemen halkının   Müslüman olmasını sağlamıştı.   

 

Hz. Ali  daha Hz Muhammet  hayatta iken Resûlullah tarafından Ramazan 10’da (Aralık 631) Yemen seferine gönderilmiş  Yemen’den gelen heyetler arasında bulunan Necranlı Hıristiyanlar özel bir anlaşma ile İslâm devletinin hâkimiyetini kabul etmişlerdi. [1]

 

Hz Ali’nin Yemen halkının Müslüman olması ile ilgili olarak iki destanın teşekkül ettiğini  görürüz. Bunlardan birisi Yemame Cengi Destanı iken diğeri de Merhur Şahın Müslüman olması adlı destandır.

Vasfi Mahir Türk Edebiyatı Tarihi adlı eserinde bu destanın özetini vermiş, bu destanın hususi kitaplığımızdadır diye not düştüğü Gazavat-ı Ali adlı bir yazmanın içindeki  üç destandan  biri olarak göstermiştir. Vasfi Mahirin sözünü ettiği  yazma içindeki diğer destanlar ise Yemame Cengi Destanı ile  Ahtem Destanıdır. [2]

 

Vasfi Mahir özetini verdiği bu destandaki dil ve anlatımın oldukça olgun olduğunu, eserde kudretli tasvirlerin bulunduğu elindeki bu yazmada yer alan bu destanın edebi niteliklerinin  14 yy da yazılmış olan  Hz İsmail Destanı ile Yemame Cengi Destanı ile aynı nitelikleri taşıyor olduğunu ifade eder. Vasfi Mahir, bu şekilde  14 yy da yazıya geçmiş olan Müellifi bilinmeyen Hz İsmail Destanı ile Yemame Cengi Destanını yazan  kişi ile  bu destanı yazan kişinin aynı kişi olabileceğini ifade etmiş olur. [3]

Destanın Özeti [4]

 

Yemen de hükümdar olan Merhur adlı bir hükümdar Hz Muhammed’e biat eden ve Müslüman olan  bir adamın ellerini kesmiş karısını ve çocuklarını da esir etmiştir.  Bi gün Hz Muhammet, Hz, Ali ve diğer sahabeleri ile oturmuş sohbet ederlerken bir adam gelerek  Yemen de olan bitenleri, Merhur Şah’ın zulümlerini ve o Müslüman adama yaptıklarını anlatır. Adam’ın anlattıklarına göre Merhur Şah çok zalim biridir. Çok sayıda askeri ve çok güçlü pehlivanları da vardır. Merhur şahın Müslümanlara yaptığı eziyetleri dinleyenler çok üzülmüşlerdir.

 

Resul’ün gözleri dolar ve Hz Ali de bu anlatılanlardan dolayı Merhur Şah’a  çok hiddetlenir. Hz Ali,  Resul’den izin ister ve bahse girer. Onun bütün pehlivanlarını yenecek  ve ahalisini de Müslüman edecektir.

 

Hz Ali Zülfikar’ını eline alıp Düldül’e binerek Merhur Şah’ın kalesinin önüne gelir.  Merhur Şahın pehlivanları ile düelloya başlar hepsini yenerek en büyüklerini de öldürür.  Merhur Şah’da onun Allah’ın aslanı olduğuna ikna olarak Müslüman olur. Hz Ali eziyet gören Müslümanları da kurtararak  Mekke’ye geri döner

 

 

İLGİLİ lİNKLER 

• Gazavat- ı Ali Ahtem Destanı
• Gazavat- ı Ali Merhur Şahın Müslüman Olması Destanı
• Gazavat-ı Ali Der Memleket-i Sind Hakkında ve Özeti
• Gazavatı Bahri Umman ve Sandık Destanı ve Özeti
• Gazavatı Bahri Umman ve Sandık ile Hatırlattığı Mitolojik Öğeler
• Gaza ve Gazavataname
• HZ ALİ CENKNAMELERİ
• Kirdeci Alî Kesik Baş Destanı
• Maktel-i Hüseyin ve Kerbala Destanı ( 14. yy)
• Güvercin Destanı Kirdeci Ali ( Hz. Muhammet ile Güvercin )
• Ejderha Destânı ve Dâstân-ı Ömer İbni Hattâb

 

KAYNAKÇA 

 

[1] Cengiz Tomar, YEMEN -   TDV İA cilt: 43; sayfa: 404

[2] Vasfi Mahir Kocatürk, Türk Edebiyatı Tarihi, Meb 1970, shf, 156

[3] HZ İSMAİL VE HİKAYESİ, https://www.edebiyatvesanatakademisi.com//search?term=HZ+%c4%b0SMA%c4%b0L+VE+H%c4%b0KAYES%c4%b0+

[4] Vasfi Mahir Kocatürk, Türk Edebiyatı Tarihi, Meb 1970, shf, 156