MESNEVÎ Takrîz-i Dîvân-i Mahtûmî Vahîd
21.07.2017
[MESNEVÎ
1
Takrîz-i Dîvân-i Mahtûmî Vahîd
fe’ilâtün mefâ’ilün fe’ilün
1. Sâneka'llâh zihî tabî’at-i pâk
Bihterîn-gevher-i yem-i idrâk
2. Perniyân-bâf-i kârgâh-i suhan
Nev-tırâz-i kumâş-i tarz-i kühen
3. Mîzbân-i revâhil-i takrîr
Reh-nümâ-yi kavâfil-i ta’bîr
4. Mû-şikâf-i dakîka-i efkâr
Tab’-i bârîki çün miyâne-i yâr
5. Şâ’ir-i nükte-senc-i pâk-meniş
Sandelî-zîb-i mesned-i dâniş
6. Sözi makbûl-i tab’-i sultânî
Bezle-gûyende-i gazel-hânı
7. Tûtî-i sükkerîn-zebân-i beyân
Bülbül-i şûh-lehce-i ‘irfân
8. Menkabet-hân-i pâdşâhîdür
Mahrem-i pây-i taht câhıdur
260
9. Enderûnî hazîne agası
Şâh-i dehrün kafesde bebgâsı
10. Dâne-çîn-i sukâta-i keremi
Dem-keş-i hâne-perver-i haremi
11. Yekke-tâz-i fezâ-yi dâniş ü dîd
Nîze-bâz-i yerâ’a ya’nî Vahîd
12. Saf-der-i tab’ı açdı ser-tâ-ser
Yeniden bir zemîn-i tâze-eser
13. Bu hünerlerle şâh-i Cem-serheng
Farkına lâyık itse vaz’-i çeleng
14. Böyle serheng-i bî-nazîre sezâ
Sorguç olmak serinde perr-i hümâ
15. Elde çevgân-i sîmi şekl-i hilâl
Belde zerrîn nitâkı hâle misâl
16. Hâmesinün Vahîd-i Îrânî
‘Acemî bende-i sebak-hânı
17. Bûy-i gül-gonçedür sözinde me’âl
Lafz-i rengîni bâde neş’e hayâl
18. Şâhidân-i nikât-i rengîni
Suver-i kâr-hâne-i Çînî
19. Oldı tertîb idince dîvânı
Fevc-i ma’nâ sufûf-i dîvânî
20. Nazm ü tensîk idüp âlây-i nikât
Yüridi çift ü hem-’inân ebyât
261
21. Nazm-i tahmîs ile o nâdire-fen
Beşli yazdı hamîs-i ma’nâdan
22. Zûr-i dest ile Husrev-i üstâd
‘Öşr ü mi’şârın idemez inşâd
23. Sâhib-i hamse ise Husrev eger
Bir muhammesle tab’ı anı yener
24. Ger mu’aşşerde itse ‘arz-i hüner
Âferîn-gûy olur ‘ukûl-i ‘aşer
25. Oldı destinde deste-i aklâm
Kanavât-i mecâzî-i ilhâm
26. Matla’-i pâki cûybâr-i bihişt
Cânibeyni benefşezâr-i bihişt
27. Nâ-şenîde neşîde-i garrâ
Nüsha-i dil-firîb ü müstesnâ
28. Kilki oldukça nagme-rîz-i dü-beyt
Cevelâna gelür revân-i kümeyt
29. Oldı her beyt-i hoşterîn-âgâz
İki telli gibi terennüm-sâz
30. Pûşiş-i tevriyeyle her bir harf
Huld-i ma’nâda kâsırâtü't-tarf
31. Mısra’ında kinâye vü îhâm
Müje-i yârde nühüfte kelâm
32. Âşinâ lafzı şûh ü ra’nâdur
Anda bîgâne varsa ma’nâdur
262
33. Müfred ü kıt’a ger rubâ’îdür
İsti’ârâtı ihtirâ’îdür
34. Gayrun eş’âr-i müste’ârından
Katre yok nazm-i âbdârından
35. Olsa kilki sezâ dem-i inşâd
Çâr-bâliş-nişîn-i isti’dâd
36. Rûh-bahş-i suhan rubâ’îsi
Çerh-i ma’nâda hem-ser-i ‘Îsî
37. Kalemi benzedi rubâ’îde
Çıka dört kaşlı dil-rübâ ‘îde
38. Nazm-i rengîni cümleden mümtâz
Kondı vefk-i murabba’-i i’câz
39. Bahr-i eş’âra husrev-i mazmûn
Saldı dört çifte zevrak-i mevzûn
40. Garka-i şekl-i müdde’âya hemân
Süllem-i çâr-pâye-i burhân
41. Tab’ı mînâ-yi Çâr-bâg-i Kemâl
Nutk-i rengîni kulkul-i mey-i al
42. Zevk-i nazm-i müseddes-i hûbı
Şehd-i şeş-hâne-zîb-i ya’sûbî
43. Nazmıdur çâr-sûy-i cins-i cinâs
Bulınur anda gûne gûne libâs
44. Tuhaf-i teng tengi hâvîdür
Tevriye mahmil-i dü-hâvîdür
263
45. Âb-i rûy-i suhan kasîdeleri
Vasf-i şâhîde muntazım güheri
46. Nice şeh tâcdâr-i mülk-i cihân
Kadr-dân-i suhanverân-i zamân
47. Hazret-i pâdşâh-i Kisrâ-dâd
Revnak-ârâ-yi taht-i rüşd ü sedâd
48. Pâdşâh-i yegâne zıll-i İlâh
Câ-nişîn-i nebiyy-i ‘arş-penâh
49. Sâhib-i tâc ü taht ü tîg ü kalem
Baykara-bezm ü Keykubâd-’alem
50. Zübde-i dûdmân-i ‘Osmânî
Mefhar-i hânedân-i Orhanî
51. Şehryâr-i zamâne hân Ahmed
Râyet-efrâz-i şevket-i sermed
52. Bendegân-i harîm-i ikbâli
Güher-i ‘ilm ü fazl ile mâlî
53. Âstânında oldı pâ-ber-câ
Fevc fevc-i ma’ârif-i şettâ
54. Kimi hattât ü kimisi şâ’ir
Hâsılı ma’rifetsüzi nâdir
55. Kangı devletde var bu gûne şeref
İşte târîh ü işte vaz’-i selef
56. Kâmil-i hurde-bîn ü mûy-şikâf
‘Âkil ü nükte-dân-i pür-insâf
264
57. Gelmedi böyle şâh-i ‘adl-âyîn
Cümle ma’lûm-i kıssa-i pîşîn
58. İde Hak zâtını çü beyt-i kasîd
Matla’-i Şâh-nâme-i te’yîd
59. Hâr ü hasveş olup ‘adûsı zelîl
Ola emvâc-i ‘ömri bahr-i tavîl
60. Nâzım-i şâh-beyt-i levh-i ‘ulûm
İde dîvân-i devletin manzûm
61. Zevkden bir dem olmaya hâlî
Müstezâd ola nazm-i ikbâli
62. Bâ-husûs oldı şimdi bende-i hâs
Dergehinde Vahîd-i pür-ihlâs
63. Hak budur kim nazîri oldı ‘adîm
K'ola bir böyle silk-i dürr-i Nazîm
64. Şu’arâ-yi zamâneden ‘âlî
Tab’-i pâk-i sütûde-akvâli
65. Zâtı basdurdı şöhret-i Nâmî
Ana Vehbî bu rütbe-i Sâmî
66. ‘Alima'llâh kasem be-nazm-i kadîm
İderüm ana korneş ü teslîm
67. Geçdi hep şâ’irân âfâkı
Dinecek gayrı kalmadı Bâkî
265
2
(Fatma Sabiha KUTLAR OĞUZ, ARPAEMÎNİ-ZÂDE MUSTAFA SÂMÎ DİVANI https://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10592,arpaeminizade-samipdf.pdf?0
