Mirvarid Dilbazi  Benövşeler Üstte Göz Yaşları

Benövşeler Üstte Göz Yaşları adlı biyografi ve anı türünde eser Azerbaycan’ın Qazak Rayonunda dünyaya gelen Mirvarid Dilbazi’nin yazmış olduğu bir kitaptır. Stalin döneminde eğitimini tamamlayan ve Bakü’de öğretmenlik yapan yazar bu eserinde kendi biyografisini dile getirmiştir.   

KİTABIN KONUSU

Mirvarid Dilbazi,  kendi yetişme dönemini babasının öldürülmesini, dedesi ninesi, dayıları ve kuzenlerinin Stalin döneminde sürgüne gönderilmesini, kendisinin de öğretmen olması süreçlerini dile getirir.

KİTAPTAKİ ŞAHISLAR

Mirvarid Dilbazi: Bin dokuz yüz otuz altı-otuz yedi yıllarında Stalin’in temizleme politikasına kurban gitmiş kahramanlarımızın unutulmaması, özgürlüğümüzün ne kadar değerli olduğunun göstergesidir.

Muhammed Bey: Kahramanın babası zengin, yardımsever ve kızlarına düşkün bir adamdır.

Annesi:  kocasına çok sadık, güzel ve ahlaklı bir kadındır.

Kız kardeşi: kendi hayatında yaşayan, eğitimsiz bir kızdı.

KİTABIN ÖZETİ

Mirvarid on bir yaşına geldiğinde köydeki a diğer kızlarla birlikte köy çeşmesi başına giden sevimli ve şımarık bir kızdı. Annesi ve özellikle babası onu çok sevdiklerinden biraz da babasının hali vakti yerinde olduğundan şımarık büyümüştü.

Kahramanın kendisinden beş altı yaş küçük beş yaşlarında bir kız kardeşi daha vardı. Babaları Muhammed Bey, her iki kızını da çok seviyordu. Babası, Muhammed Bey, bu köyün ağasıydı.  Mirvarid’in büyük babası ise yakın bir köyde oturuyordu. Mirvarid ,büyük babasının yanında iken bir başka köyün ağası köylerine zarar vermiş Mirvarid’in babası Muhammed Bey de adamlarını alıp köye zarar veren ağa ve adamları ile çatışmaya gitmişti.  gitmişti. Fakat Muhammed Bey bu çatışmada hayatını kaybetmişti. Mirvarid, köye döndüğünde köydeki her kesin ağladığını fark edip hemen eve koşmuştu. Evlerine geldiğinde annesi küçük kardeşine sarılmış ağlıyordu.  

Babası öldüğünde annesi yirmi dokuz yaşında çok güzel bir kadındı. Pek çok kişi onunla evlenmek istemiş ama annesi başkaları ile evlenmeyerek çocuklarına bakmak için hayatını vakfetmişti.  Annesi onları alarak komşu köyde oturan büyük babasının yanına göç etmişlerdi.  Fakat babası öldükten sonra hayatları oldukça zorlaşmaya başlamışlar, maddi yönden de sıkıntıya girmişlerdi. Küçük Kız kardeşini kuzeniyle evlendirmişler, Mirvarid de büyümüştü.

1937 yılı gelince Stalin köylerindeki insanları sürgüne göndermeye başlamıştı.  Köydeki insanlar alınıp uzaklara gönderiliyor, oraya göç ettiriliyorlardı. Mirvarid’in büyük babası ile ninesi de Aral Gölü’nün batısına, dayısı ise Sibirya’ya gönderildi.  Mirvarid’in köyde kimsesi kalmayınca  Mirvarid’de Bakü’ye okumaya gitmiş,  okulu bitirdikten sonra, hocalarının yardımıyla öğretmenliğe başlamıştı.

Mirvarid, öğretmenlik yaparken yazar ve şair oldu. Yazıları ve şiirleri basılmaya başladı. Daha sonra annesinin yanına döndü. Daha sonra büyükbabası ve ninesinin mezarlarını da bulup mezarlarının başında  ‘Aziz Gardaşım’ adlı şiirini de yazmıştı.

Annesini de yanına getirerek ölümüne kadar onu yalnız bırakmadı

 Mirvarid Dilbazi,  Benövşeler Üstte Göz Yaşları, , KÜLTÜR BAKANLIĞI YAYINLARI, 1998

YAZAR HAKKINDA KISA BİLGİ

19 Ağustos 1912, Musaköy, 12 Temmuz 2001, Bakü,

Mirvarid Dilbazi,  Azerbaycan’ın Kazah kentinin Yukarı Salahlı köyünde doğmuştur. Bakü’de öğrenim görmüş, Kominsit Rusya devrinde birçok kitabı basılmıştır. 2001 yılında Bakü’de ölmüştür.

Ödülleri: Kızıl Bayrak İşçi Nişanı, Onur Rozeti Nişanı, Emek Cesareti Madalyası