Moğol Kurdu İnceleme Özeti Frederic Dion

Moğol Kurdu Frederic Dion ( Homeric) Hakkında 

Frederic Dion ( Homeric) in yazdığı Fransızcadaki  özgün adı “ Loup Mongol “ olan roman  Ali Cevat Akkoyunlu tarafından dilimize  Moğol Kurdu olarak çevrilmiş tir.

Roman  Cengiz Han'ın fetihlerini  Çin ve İran İmparatorluklarına diz çöktürmesi, egemenliği altına alması öyküsü ile ruhu ve dehasını  en yakın dostu Borçu'nun  bakış açısından bizlere aktarmaktadır. Borçu’nun yaşadığı aşkları, şahit ve dâhil olduğu  vahşeti, ilkellik ve kaypaklıkları, Moğol  İstilasını anlatmaktaki başarısı ile dikkatleri çekmiş olan bu  tarihi roman  şiirsel anlatımı ve edebi dili ile de çok dikkati çekmektedir. Roman  tarihi olaylara sadık kalışı ve  tarihi olaylar üzerinde oynamadan  Cengiz Han’ın hayatını anlatmaktaki başarısı ile de dikkati çeker. Roman bir anlamda Cengiz Han’ın  belgeseli niteliğindedir.

17 Aralık 1954 tarihinde Neuilly'de doğmuş  olan Fransız yazar Frederic Dion romanlarında Homeric takma adını kullanmıştır. Kariyerine  jokey olarak  başlayan daha sonra  da spor gazetelerinde at yarışlarıyla ilgili yazılar yazan Frederic Dion,[1] bu romanını 1998 yılında  yazmıştır.  Ali Cevat Akkoyunlu'nun başarılı çevirisi sayesinde bu roman ülkemizde oldukça ilgi çekmiştir.  

Bu roman Cengiz Han’ın hayatını anlatan bir filmin  ve Tv dizisinin de konusu olmuş, bu filmin senaryosu aşağı yukarı tam  bu romandaki anlatılanlardan oluşmuştur.

KİTAPTAN ALINTILAR

"Temuçin'in yüzü kayboldu, yerini bir kadın vücudu aldı. Gök'ten Bozkurt gelmişti. Dalgalardan da Güzel Maral. Çiftleştiler, bozkırda koştular, tohumlarını ağaçların altına, ırmak yataklarına, otların üstüne, böğürtlenlerin ve meyvelerin arasına bıraktılar, kuşların tohumları dört bir yana taşımasını sağladılar. Üç ırmağın kaynağında kurt ve maral gece gündüz sevişti. Bozkurt ve Güzel Maral üç ırmağın kaynağında Moğol'u yarattı"

“İşte o. Alakuş Tigin Ongutların önderi. Naymanların hanı, her ikisinin de Nasturi olduğunu söyleyerek Ongutların arkamızı çevirmesini önermiş. Alakuş Tigin hemen Hasan'ı göndererek bizi uyardı. Naymanların Kraliçesi’nin bize hangi gözle baktığını anlattı. Bir taşın gölgesinde kıvrılmış bir yılan gibi olduğu söylenen bu kadın bizleri at ve bok kokan canavarlara benzetiyormuş. "Moğollar o kadar çok çiftleşiyor ki, kızıl kıça benzer yüzleriyle Moğol çocukları, enselerinde kaynaşan bitlerden de kalabalık. Onları topraklarımızdan sürelim" demiş. Ongut önderine, "çünkü onlar pis, çirkin ve kavgacı."

Ya! Demek ki bizler pis kokulu, kavgacı, havlayan köpeklerdik, öyle mi? Batıdaki talihsiz savaşçılar kusursuz düzenimizle tanışmalıydı. Boşaltmayı düşledikleri sadaklarımızı yakından göreceklerdi. Dedikleri gibi bitlerimiz, veletlerimiz, kanlı çekik gözlerimiz ve korkunç yüzlerimizle geliyorduk. Kısa bir süre sonra bakışlarımızdaki ölümcül parıltıyı, gözlerimizdeki katliam, kadın ve zenginlik, taze et ve şölen açlığını, bir daha unutmamak üzere tanıyacaklardı. 

KİTABIN ÖZETİ

Moğol hanı ve Temuçin’in babası Yesugey’in ölür ve liderlik savaşı  başlar. Amcası ve yeğenleri Noyan’lar ile işbirliği yaparak 16 yaşındaki Temuçin’i yalnız bırakır. Temuçin;  kök ve soğancık toplayarak  hayatta kalmayı başarır.

Amcası oğlu Targutay, Noyan’ların Moğol Kağanı olmak  istemekte  Temuçin’i engel görmektedir. Temuçin’i ele geçirip  tahtaya bağlatır ve halkına bu halde göstererek  onurunu zedeler.   İşkence odasında ölümü beklerken   baba dostu bir yiğit   nöbetçi asker onu kurtarır. Kaçıp kurtulan Temuçin, babasının arkadaşı Toğril Beyin yanına sığınır.

Bir baskında Merkit’ler Temuçin’in eşi ve üvey annesini kaçırır. Toğril Bey; Temuçin’e  yeğenİ Camuka ile Merkit’lere karşı iş birliği  yapmasını tavsiye eder. Temuçin, Toğril ve Camuka  ittifak kurarak  Merkit’lere saldırır. Temuçinin eşi  kurtarılmış büyük bir zafer kazanılmıştır.

Bu zaferden sonra,  halkını koruyup zenginleştirmeye başlar.  Kendisini  terk eden kardeşleri, yeğenleri  ve diğer halk  ona  dönmeye başlar. Katılanlara sancağın önünde  bağlılık yemini ettirmektedir.  

Temuçin; av partileri, düzenleyip,  sınama gösterileri yapıp komutanlarının kabiliyetlerini ve sadakatlerini gözlemlemektedir. Olağanüstü  altıncı hissi  ve  içgüdüsü ile insanları seçmektedir. Gücünün son sınırına kadar savaşana değer veren, şikayet edenlerden hoşlanmayan, acıya acıyla, karşılık verene,  değer veren  bir tutumu vardı. Paylaşmayı seven, başarılı askerlere ganimet dağıtan cömert bir komutandı.

Yeni savaş taktikleri geliştiren Temuçin onlu  bölük düzeni kurarak  istihbarat teşkilatı  oluşturdu.. Hızlı, çevik ve hafif donanımlı  atlı birlikleri manga ve bölük düzeninde  teşkilatlandırdı.   Süvarileri bölükler halinde saldırır. Sonra geri çekilerek  bir yay içine alır düşmanı arzuladığı yerde savaşmaya zorlayarak mağlup ederdi.

Kankardeşi  olan Camuka’nın  ,kardeşi Kaçıun’u öldürülmesi üzerine ; kağan oldu. Kurallarını diğer toplumlara da  ilan etti. Cengiz yasalarını herkese duyurdu. At hırsızlarına, bakirelere tecavüz edenlere, aynı cinsiyetten bir hayvan veya insan ile ilişkiye girenlere, aile üyeleriyle zina yapanlara ve amirlerinin onayı olmadan tutsak öldürenlere ölüm cezası  verilecekti.

Toğril Han  ile ittifakı kuvvetlendirmek için kız kardeşini onun oğluna verdi. Ancak Toğril onu zehirlemeye teşebbüs edip,  herkesi sancağı altında toplamaya çalışmıştı.

Temuçin, kendi birliklerini  kurduktan  sonra Orhun Vadisinde Naymanlara saldırıp onları yendi. . Ancak kan kardeşi Camuka ona kalleşlik etmişti.  Targutay boynunu kesmek üzereyken Borcu onu kurtardı. Merkitler, Tatarlar ve Naymanlar, Moğollar’a karşı ittifak kurmuşlar,  Amcaları Altan, Kutçar, Darıtay’da bu ittifaka katılmışlardı.  Bunun üzerine Göller bölgesine göç eden Temuçin, burada Noyanlardan kaçan boyları kendisine katmaya başlamıştı.  Yağmalar, tecavüz ve katliamlardan kaçan insanlar Temuçin’e sığınıyordu. Belciyantu gölünün  etrafında büyüyordu.

Temuçin, güçlenince  Camuka’ya saldırdı. Onu yenilgiye uğratan Temuçin  Çamuka’nın   belini kırarak öldürdü.  Camuka’nın adamları Temuçin’e katılmıştı.  1200 yılında 44 yaşında iken Kağanlık töreni yaptı.

Temuçin bir Uygur ilim adamını görevlendirerek devlet teşkilatı kurdu.  Her oba arasında 40 bin adımda bir nöbetçi  koyarak posta şebekesi kurdu. Kadın, at ve iktidarı kimseyle paylaşmayan Temuçin böylece 400 Moğol boyunu bir araya getirmişti.

Temuçin, Merkitlerin üzerine Borçu’yu gönderdi.  . Borcu bu görevi yerine getirdi.  Bir Şaman; Temuçin’in her işine karışmaya başlamış, Temuçin  de Şaman’ı öldürmüştü. . Bu olay, Cengiz ile kardeşi Kasar’ın arasını açmış  fakat anneleri  bunu önlemişti.

Merkitlerden ele geçen bir kız yüzünden Borcu ile arası açılmıştı.  Borcu Temuçin’i terk etmişti. . Irak ve İran’a yapılan seferler esnasında hastalanır, ölmek üzere iken Borcu’yu ister. Borcu bulundu ve getirildi. Ölüm haberi  ise seferden sonra duyuruldu. Son isteği mezar yerinin bilinmemesiydi.

 KAYNAKÇA

[1] https://eksisozluk.com/homeric--180268