Müşebbeh Nedir  ve Müşebbehün-bih

 

Osmanlıca yazılışı : ﻣﺸﺒّﻪ

Müşebbeh Arapça kökenli bir sözcüktür. Müşebbeh kelimesi Arapçada benzetilen, gibi olan  anlamlarında sözcükler türeten “ şbh “ kökünden gelmektedir.[1]  Dolayısı ile , şebeh, teşbih, müşebbeh, müşebbehe, müşebbehât sözcükleri aynı kökten gelmektedirler.

Müşebbeh kelimesinin sözlüklerdeki anlamları: Benzetilen, teşbih edilen, kendisine benzetilen anlamlarındadır. Müşebbeh kelimesinin çoğulu ise Arapçada çoğul eki -āt ile yapılır Yani müşebbehin çoğulu Müşebbehat (ﻣﺸﺒّﻬﺎﺕ) Benzetilenler şeklindedir.

Müşebbeh sözcüğü edebiyatta teşbih söz sanatında kullanılan bir terimdir. Terim anlamı da sözcük anlamı gibi benzetilen, kendisine benzetilen manasındadır. Dolayısı ile müşebbeh ve müşebbehin bih, teşbih sanatında teşbih benzetme sanatının unsurlarından biridir.

Müşebbehün-bih: edeb. Kendisine benzetilen.

Müşebbehe (ﻣﺸﺒّﻬﻪ) sıf. Müşebbeh kelimesinin tamlamalarda ortaya çıkan aynı mânâdaki müennes şekli: “Sıfat-ı müşebbehe.”[2]

Benzetme sanatı olan Teşbihde dört unsur vardır.
a) Benzeyen (Müşebbeh)
b) Benzetilen (Müşebbehün bih)
c) Benzetme edatı (Edat-ı teşbih)
d) Benzetme yönü (Vech-i şebeh)

“Hasan kedi gibi çeviktir “cümlesi teşbihin tüm unsurları bulunur
Buna göre :
Hasan: benzeyen yani müşebbehtir.
Kedi :  benzetilen yani müşebbehün bihtir.

KAYNAKÇA

 

[1] https://www.etimolojiturkce.com/kelime/m%C3%BC%C5%9Febbeh

[2] http://www.lugatim.com/s/m%C3%BC%C5%9Febbeh