Müselmân Nedir Müslüman Müslim İman Kâfir

  Müselmân Nedir ( Müslüman- Müslim ve Kâfir  )

Osmanlıca yazılışı: Müselmân :  مسلمان

Müselman, Arapça kökenli bir kelimedir. Arapça teslim olan, İslam olan anlamlarına gelen ( slm ) kökünden türemiştir.[1]  Bu nedenle, Müslüman, Müslim مسلم  Müslim, İslam - إسلام , teslim, Müselman  مسلمان sözcükleri aynı kökten gelen sözcükler olmaktadır.

Müslüman kelimesinin anlamı bilindiği gibi İslam dinine mensup, İslam’a teslim olan anlamlarındadır. Divan edebiyatında aruz veznine uydurmak için veya vezin gereği ihtiyaç hasıl olunca divan şairleri Müslüman yerine Müselman sözcüğünü kullanmayı da tercih etmişlerdir.

Divan şiirinde Müselman sözcüğü genel olarak kâfir sözcüğü ile tezatlı yani kâfirin zıddı anlamlarında kullanmışlardır.  Kâfir bazı durumlarda ise iyi anlamı ile sevgili veya yaramaz manalarında da kullanıldığı gibi bazen da hakikati gizleyen, saklayan, örten anlamında karşımıza çıkmaktadır. Müslüman  ve kâfir  tezadı çoğu kez de kâfir ve iman sözcükleri ile de vurgulanır.

Bize kâfir demiş Mütfî Efendi,
Tutayım ben ana diyem Müselmân,
Vardıkda yarın Rûz-i Cezâ’ya,
İkimiz de çıkarız anda yalan!    Nefi

Nefi , bu şiirde kendisine  kâfir diye birkaç anlama gelecek şekilde  şaka yapan Şeyhülislam’a aynı şekilde  imalı bir cevap vererek  o bana kafir demiş ben de ona Müslüman diyeyim ama kıyamet gününde ikimiz de yalan çıkarız diyerek çok nefis bir karşılık vermiş olur. Sonuçta kıyamet gününde  Nefi Müslüman, müftü de kâfir  çıkmış olur.

Dua bilmez misin ey düşmen-i îmân ki tabîb
Kâfir olursa da bir hasta Müselmân’a gelir        Nedim

Nedim bu şiirde kâfir sözcüğünü Müslüman olmayan anlamında kullanmıştır.

Boynu eğri olmamıştık kâfire bi'l ittifak 
Müslüman’ın kalmadı iş erlerinde baş ayak  Seyrani 

Seyrani bu şiirde kâfir sözcüğünü Müslüman olmayan anlamında kullanmıştır.

Saçdı kâfir üzre anber kakül-i müşk’in dost
İtdü can mülkün musahhar kakül-i müşk’in dost  Karamanlı Nizami

Kâfir geldi Mısır elini bastı
Minareler yıktı çanları astı   Tahsin Nahit

Tahammül mülkünü yıktın Hulagu Han mısın kafir 
Aman dünyayı yaktın ateş-i suzan mısın kafir        

Nedim-i zârı bir kâfir esir etmiş işitmiştim 
Sen ol cellâd-ı din ol düşmeni imân mısın kâfir!  Nedim

Nedim bu beyitlerinde kâfir  kelimesi üzerinde anlam oyunları yapmakta kâfir sözcüğü ile sevgiliyi kast etmektedir.

Müslümanlar kâfirim vallâhi billâhi’l azim
Din-i iman var ise ol gamze-i mestânede    Avi

Avni - Fatih Sultan Mehmet bu beytinde  kâfir  sözcüğünü hakikatleri örten , inkâr eden anlamlarında kullanmıştır.


KAYNAKÇA

[1] https://www.etimolojiturkce.com/kelime/m%C3%BCsl%C3%BCman