Müsenna Nedir Kökeni Anlamları Müsennâ Yazı Stili

Müsenna 

Osmanlıca yazılışı : müsenna : مثنی

Müsenna Sözcüğünün Kökeni

Müsenna Arapça kökenli bir sözcüktür.  Arapçada ikileme, ikili anlamlarına gelen sözcükler üretilen “  s̠ny “ kökünden gelir.  Bu nedenle müsenna;  is̠nān إثنان iki, s̠anā ثنا ikiye katladı , s̠ānī ثاني  "ikiye katlayan, ikinci"  teѕniye “ikilemek” [1]anlamlarına gelen sözcüklerle aynı kökten gelmektedir.

Müsenna Sözcüğünün Sözlük Anlamları  

“iki kısım veya iki parçadan oluşan, ikili, iki katlı” Kat kat olan. İkili.. İki kat olan, iki noktalı olan, iki defa nâzil olan Sure-i Fâtiha.  Parlak ve yüksek yapı, sed.”[2] “ duble olan “Hüsnühatta düz, istifli veya girift olarak çift ve mütekabil şekilde yazılmış yazı, aynalı yazı” Ud'un üçüncü teline de müsenna adı verilir.[3]

Terim Anlamı İle Müsennâ

Müsennâ sözcüğü terim olarak “düz istifli veya girift, çift ve karşılıklı şekilde yazılmış yazı, aynalı yazı” anlamındadır.  Müsennâ bir hat sanatı veya kaligrafide bir hüsn-ü hat yazı cinsi olmayıp bir yazı stilidir. Müsenna yazı stili ve her çeşit hatla şekillendirilebilir. Müsenna yazıda her kelime veya cümle birbirinin simetrisi olacak şekilde çift yazılır. Soldaki yazı ikinci kısım sağdaki asıl yazının ters şekli olmaktadır.  Müsennâ  yazıya müteâkis, mütekābil, mütenâzır, tev’emân da denmektedir.

Müsennâ  yazının yazılış tarzı şöyledir: “Herhangi bir ibare yazıldıktan sonra şeffaf bir kâğıda kenarlarından dikkatle çizilir. Bu kâğıt tersine çevrilerek evvelki ibare ile her ikisinin uçları birbirine değecek veya geçecek şekilde tekrar çizilir. Daha sonra kenarları tesbit edilen bu ters bölümdeki yazıların içi mürekkeple doldurulur. Nâdiren normal ibarenin sol taraftan başladığı da görülmüştür.”[4]

Osmanlılar’da müsennâ yazı tasavvuf ve tarikatlarda bir hayli rağbet görmüştür. Bu nedenle, dergâh ve tekkelerde müsenna yazı örneklerine bir hauli sık rastlanılır. Mevlânâ adı Mevlevî sikkesi, Ali adı Bektaşî tâcı şeklinde yazılmıştır. Hattatlar bilhassa çifte “vav”a büyük önem vermişlerdir

KAYNAKÇA 

[1]https://www.etimolojiturkce.com/kelime/tesniye

[2]https://www.luggat.com/m%C3%BCsenna/1/1

[3] İskender Pala Ansiklopedik Divan Şiir Sözlüğü, s. 357

[4] ALİ ALPARSLAN, https://islamansiklopedisi.org.tr/musenna