Niçin Başaçık Dua Edilir Başaçık yapılan Dualar
Bazı duaların baş açıkken yapıldığında kabul edileceğine dair bazı inançlar da vardır. Bilindiği gibi İslamiyete kadınların başını açması, saçlarını göstermesi haram kabul edilmiştir. Hatta eski devirlerde erkeklerin de başları açık gezmeleri, börk, başlık, bere, takke, kavuk vb takmadan gezmeleri ayıp kabul edilirdi. Erkeklerin dahi başlıksız ve börksüz dolaşmasının ayıp kabul edilmesi, kadın veya erkek, dua ederken başları kapalı dua edilmeli gibi bir alışkanlık yaratmıştı.
Fakat bu inançlara rağmen bazı duaların başı açık yapıldığı zaman daha makbul olacağına dair inançlar da gelişmişti. Örneğin "yağmur duası" baş açıkken yapılan dualardan biriydi. Yağmur duasının başı açık olarak yapılması daha makbul sayılmıştır. Ayrıca zulüm görenlerin de ilençlerinin kabul edilmesi için başı açık dua etmeleri gerektiği düşüncesi doğmuştu. . A. T. Onay'ın bildirdiğine göre" borcunu inkâr edene de alacaklının başı açık beddua ettiği bildirilmektedir.[1]
Şu halde, yağmur duası ile yağmur talep edenler, yağmurun yağması için başı açık dua ediyorlardı. Zulmedenlere ve borcunu inkar edenlere başı açık olarak beddua edilince, bedduanın kabul edileceği düşüncesi hâkimdi.
Ayrıca başı açık yapılan duaların yüksek ses ile edilmesi gerektiği düşüncesi veya âdeti de vardı.
Bu itikatlar divan şiirinde de yer almış, divan şairleri bu gelenekleri değişik vesilelerle ile kullanmışlardır.
Ne için başı açar el getirir serv ü çenar
Ki dua eyleyeler kadd- i hıramanın içün Şeyhi
Nice bir örtülü kılam niyazım ol saneme
Bir kere baş açuben aşikare yalvaralum Ahmet Paşa
Eski devirlerde erkeklerin dahi İşret meclisinde bile başlarını açması ayıp kabul ediliyordu. Nitekim bu gelenekler ve kaideler Atatürk’ün şapka inkılâbına kadar devam etmişti.
Devr el vermiş iken yürüt ayağı saki
Baş açık nuş idelim nem ile nengi suya sal. Necati
KAYNAKÇA
[1] A. Talat Onay, Eski Edebiyatta Mazmunlar, MEB Yayınları, İst. 1996, shf 131