Niteliksiz Adam ve Robert  Musil Hakkında Notlar

Niteliksiz Adam, Almanca özgün adı ile Der Mann ohne Eigenschaften; Avusturyalı yazar Robert Musil (1880 - 1942)tarafından üç cilt halinde yazılmış olan modernist bir romandır.

Roman pek çok eleştirmen tarafından yirminci yüzyılın en önemli romanlarından hatta 20. yüzyılın en iyi 10 kitabından biri olarak kabul edilmiştir. “Kafka, Joyce ve Harmann Broch'la birlikte yirminci yüzyıl modernist romancılığın kurucuları arasında yer alan Musil, 1921 yılından başlayarak 1942 yılında  ölünceye kadar bu romanı üzerinde çalışmış, üç ciltten oluşan romanın ilk cildi 1930'da, üçüncü kitabı ise 1933'te  son bölümü ise ölükten sonra ve karısı tarafından yayımlanmıştır.  ( kaynak https://www.idefix.com/Kitap/Niteliksiz-Adam-1-Clz/Edebiyat/Roman/Dunya)

Yazar bu romanını yirmi yılı aşkın bir sürede yazmış,  buna rağmen yazar 1942'de öldüğünde dahi bu roman bitmemişti. Üç bölümden oluşan devasa roman Üç ciltten oluşmuştur.

Musil' bu romanı ile her gün uğraşmasından dolayı büyük maddi sıkıntılar da çekmiş,  vaktinin çoğunu bu romana adaması yüzünden ailesini de maddi sorunlara uğratmış, romanı da bitiremeden ve hedefine ulaşamadan öldüğü için ne kendisi ne de ailesi ne para ne de şöhrete kavuşmuştu. Musil'in bu romanı yazarın ölümünden sonra karısı tarafından yayınlanmış yazar bunca emeğine rağmen ( wikipedia.org/wiki/The_Man_Without_Qualities)    bu romanı tamamlayamadan 1942 Nisan'nda İsviçre'nin Cenevre kentinde 61 yaşında iken neredeyse açlıktan ölmüştür.( https://www.kitapyurdu.com/kitap/niteliksiz-adam-1/73585.html)

I.Dünya Savaşı öncesi Avusturya toplumunu ironi ile ele alan roman, birçok yönü ile Avusturyalı yazar Musil'in biyografisinden parçalar da taşımaktadır.  Romandaki Viyana birçok yönden Musil'in yaşamına dayanır.

Herşeyi bilen, duyan gören üçüncü şahısın bakış açısı ile anlatılan roman aristokrat bir aileye mensup olan bir ordu subayı ile bir bankacı, üç burjuva karısı, bir oda hizmetçisi, bir fahişeyi öldüren adam, gibi Viyana’da yaşayan tuhaf insanların dramlarını anlatır.  Romandaki mekân ise Avusturya’yı temsil eden ve  "İmpkralya" diye adlandırılan bir ülkedir.   "İmpkralya" artık çökmeye başlamış olan Avusturya-Macaristan İmparatorluğunu simgeleyen bir ülkedir ve roman bu ülkede yaşayan çok sayıdaki insanların bireysel çalkantılarını, acayip yaşamlarını sergilemiştir.

Romanın ana karakteri sayılabilecek 32 yaşındaki Ulrich bir matematikçidir. Bu adam  ahlaki yönden kararsız "nitelikleri olmayan , pasif bir adam" dır. Ulrich,  hayata karşı kayıtsız, belli bir amacı olmayan, içsel ve düşünsel derinliğini de dışarıya belli etmeyen biridir. Romanda bir fahişeyi öldüren

katil ve tecavüzcü Moosbrugger , Ulrich'in metresi Bonadea, arkadaşı Walter'ın nevrotik eşi olan Clarisse gibi tuhaf karakterler romanın kişilerini oluşturmaktadır.