Oliver Twist Hakkında Özeti Charles Dickens'ın Hayatı

28.05.2013

Oliver Twist

Yazıda Charles Dickens’ın Oliver Twist; or, The Parish Boy's Progress ” hakkında bilgiler, eserin, konusu, ana fikri, kahramanları, “ - Heidi “ “olay örgüsü, yazarın hayatı, “, “eserin şahıs kadrosu yazarın diğer eserleri, eserden alıntılar yer alır. Eser hakkında yorumlar, “Oliver Twist; or, The Parish Boy's Progress “ anlatım tekniği, yazarın bakış açısı, romanın tekniği, , çevrildiği diller, eserin basım yılı, basım hikâyesi, yazar ve eseri arasındaki, eserle yazarın biyografisi arasındaki alakalar incelenmiştir

ROMAN KONUSU VE YAZARIN HAYATI HAKKINDA

19. yüzyılın ikinci yarısında İngiltere’de geçen, Charles Dickens’ın en sevilen dünya klasikleri arasında yer alan "Özgün adı "Oliver Twist; or, The Parish Boy's Progress" unutulmaz kitabıdır. Oliver Twist Romanı C. Dıckens tarafından (1839) yılında yazılmıştır.

İlk önce bir dergide bölüm bölüm ve seri tefrika edilen roman daha sonra kitap haline gelmiştir. Bu roman Dıckens’in İki Şehrin Hikayesi , David Copperfield ve Büyük Umutlar gibi eserlerinde de olduğu gibi çocukluk yıllarında yaşadığı oldukça sıkıntılı öz geçmişinden derin izler taşımaktadır. Dıckens’ın çocukluğu tıpkı Olıwer Twvıst romanında olduğu gibi büyük zorluklar ve sıkıntılar içinde geçmiş,[1] yoksulluK, açlık ve hayat mücadelesinin çok çeşitli yönlerini yaşamış olan yazar bu romanında da bu tip konulara değinmiştir. Yazar, bu romanında da bir anlamda kendi hayatında yaşadığı olayları dile, hatta büyük bir ihtimalle bizzat yaşadığı olaylara yer vermiştir. . Bu nedenle bu roman yazarın çocukluk anıları veya çocukluk günlerindeki özgeçmiş olarak da değerlendirilebilir.

Yazar daha henüz 11 yaşında iken bir boya, cıla vb fabrikalarında, noterde [2] vb çalışmak zorunda kalmış, babasının hapse girmesi nedeniyle iyi bir öğrenim yapamamış; ayakta ve hayatta kalabilmek için küçük yaştan itibaren tıpkı bu romanındaki gibi büyük bir mücadeleye girişmiştir. Bu roman ve David Copperfield [3]adlı romanı Dickens’in küçük yaştan itibaren hayatını kazanmak zorunda kaldığı günleri dile getiren romanlardır.

Dünyanın en sevilen klasik romanları arasında sayılan bu roman pek çok dile çevrilmiş, pek çok dilde filmlere de konu olmuştur.

Defalarca sinemaya uyarlanan bir öyküdür. En ünlüsü, gösterildiği yılın Oscarlarını da toparlayan, 1968 yapımı "Oliver!" isimli müzikaldir. Yönetmenliğini efsanevi sinemacı Carol Reed yapmıştır. Oliver rolünde Mark Lester, Bill Skyes rolünde Oliver Reed oynamıştır.

KİTABIN KONUSU

Annesi doğum yaparken ölen Oliver Twist, bir yetimhanede sıkıntılar içinde büyür. Açlıkla ve cezalarla geçen günleri, 11 yaşındayken evlatlık olarak verildiği yerde daha da zorlaşır. Bunun üzerine evden kaçarak Londraya gitmeye karar verir. Yolda tanıştığı Jack Dawkins yüzünden yankesicilerin arasına katılır. Hırsızlık yaparken kendisini yakalayan iyi yürekli Bay Brownlow, Oliverı yanına alır ve kendi oğlu gibi büyütmeye karar verir. Ancak çete, Oliver’ın kendilerini ele vermesinden korktuğu için peşini bırakmaz. Oliver’ı yeni tehlikeler bekler, Fakat Dr Losborn ve Brownlow ile karşılaşması soncu geçmişine de kavuşacak hayatın ona hazırladığı sürprizlerle buluşacaktır.

KİTABIN ANA FİKRİ

Hayat kapalı bir kutudur. Kime ne zaman ne getireceği hiç belli olmaz. Hayatta aşılmayacak engel, başımıza gelmeyecek iş yoktur. En kötü anlarda bile hayat bize büyük sürprizler yapabilir. Bugün olmazsa da yarın her şey yoluna girecektir.

KİTAPTAKİ ŞAHISLAR

Olaylar Victoria Dönemi İngiltere’sinde geçmektedir. Oliver, kitabın başkahramanıdır. Olaylar karşısında her zaman kişiliğini korumuştur. Bay Bumble, yetimhane müdürüdür. Kendi çıkarları için her şeyi yapan biridir. Doktor Losborn, iyi kalpli, yardımsever biridir.

Oliver Twist Özeti

Oliver Twist bir yetimhanede dünyaya gelen ve yetimhanede büyüyen bir çocuktur. Yetimhane müdürü olan Bay Bumble, onun adını koymuş çocukluğunu Bayan Mann’ın yanında geçirmiştir. Fakat artık yetimhanede kalmaktadır. Oliver Twist ve diğer çocuklar kladıkları bu yetimhanede açlık çekmektedirler. O yılların İngiltere’sinde hayat yetimler için çok zordur. Yetimhanedeki çocuklar daha fazla çorba içebilmek için çareler aramaktadırlar. Aralarından birisini seçecekler ve o çocuk Yetimhane Müdüründen daha fazla çorba istemek için görevlendirilecektir. Kimin isteyeceğini belirlemek için yapılan tartışmalar sonunda çorba isteyecek çocuk olarak Oliver seçilir.

O akşamki yemekte her zamanki yemek dağıtımından sonra Oliver, yetimhane müdürüne yaklaşır ve daha fazla çorba içmek istediklerini söyler. .Yetimhanenin idari sorumlusu Bayan Mann tarafından dövülür ve bodruma kapatılır.

Yetimhane müdürü bu olaydan hiç hoşlanmaz ve Müdür Mr. Bumble, Oliver’ı bir “sorun çıkarıcı” olarak görmeye başlar. Durumu yetimhane kuruluna iletir. Yetimhane kurulu onu bir isteyenin yanına çırak olarak vermek için karar alır.

Bu karar küçük Olıver’in hayatının akşını değiştirecektir. Olıver ilk önce bir Baca temizleyicisinin yanına çırak olarak verilmek istenir.

Baca temizleme için küçük çocukların bacaların içine sarkıtılmakta ve bu çocuklar genellikle bacanın içinde zehirlenerek ölmektedir. Olıver bu işe çırak olarak verilmekten son anda kurtulmuştur. Fakat bu defa on bir yaşına basan Oliver, cenaze levazımatçısı Mr. Sowerberry’nin yanına çırak olarak verilir. Bu iş tehlikesiz gözükmesine rağmen olaylar başka türlü gelişir. Bir başka çırak olan Noah Claypole, Olıver’in ölmüş olan annesiyle ilgili olarak kışkırtılıp, kavgaya tahrik edilir. Haksız yere de dövülür. Bunun üzerine Olıver oradan kaçmayı başarır ve Londra’nın yolunu tutar. Yedi günlük yorucu bir yolculuktan sonra Londra’ya gelir.

Şehrin kenar mahallelerinden birinde aç ve yorgun dolaşırken kurnaz Dodger ile tanışır. Dodger ona Londra’da kalacak bir yer önerir.Londra’nın karışık yeraltından ve yaptıkları işin mahiyetinden habersiz olan Oliver, kendini Fagin’in yönettiği yankesici çocuklar çetesinin içinde bulur. Sabah hiç kimse yoktu. Fagin yemek yapıyor Oliver ise yatıyordu. Fagin bir kutu aldı ve içini açtı. İçinde mücevher, para ve mendiller vardı. Bir an Oliver’in onu izlediğini gördü. Fagin bıçağı alarak gördün mü diye sordu. Oliver daha yeni uyandım iye cevap verince yaşlı adam yüz şeklini değiştirip şaka yaptım dedi. O sırada çocuklar işten geldi. Fagin Charlot’a ne getirdin diye sordu. Charlot dört mendil dedi. Yaşlı adam bunların markasını Oliver söker dedi. Sonra aralarında oyun oynadılar. Fagin,Oliver’e bu çocukları kendine örnek al diyerek öğüt veriyordu

Ayrıca merhametsiz Bill Sykies, onun kız arkadaşı Nancy ve köpeği Bulseye ile de tanışır. Olıver yer altı dünyasında kirli işler çeviren bir çetenin eline düşmüştür. Üstelik buradaki hayat yetimhane ortamından hiç de iyi değildir. Ama ilk bakışta olayların ve olan bitenlerin farkına varamamıştır.

Bir sabah Oliver Dodger ve Fagin’in diğer çocuklarından olan Charlie Bates ile birlikte dışarı çıkar. Dodger’in bir centilmen olan Mr. Brownlow’u soymaya çalıştığına tanık olur ve gerçek işin ne olduğunu kavrar. Dawkıns hırsızlık yaparken Oliver paniğe kapılır ve kaçmaya başlar. Mendilinin çalındığını anlayan Brownlow Olıver’dan şüphelenir ve onu kovalamaya başlar. Jack ile Charlot kalabalığın olduğu yere doğru gittiler. Oliver onları göstererek mendilinizi bunlar çaldı dedi. Kalabalık onları yakaladı. O anda Jack kaçmayı başardı

Mr. Brownlow, Oliver’ı gerçek suçluyla karıştırır. Bir kovalamacının ardından başına yediği sert darbeyle düşen Oliver yakalanır ve polis tarafından götürülür. İşlemediği bu suç Olıver’in başına kalmıştır.

Hâkim Fang tarafından sorgulanırken bir tanık Oliver’ın masum olduğuna şahitlik eder. Bunun üzerine Mr. Brownlow yaralarını iyileştirmek için onu kendi evine götürür. Böylece suçlayıcısı koruyucusu haline gelmiştir. Bu olay Olıver’ın doğduğundan beri başına gelen en iyi hadisedir. Hem Brownlow hem de kâhya kadın Mrs. Bedwin ona çok iyi davranırlar. Bu sırada Fagin ve Bill Sykies, Oliver’ın onlara ihanet ederek yetkililere haber vereceğini düşünerek ona tuzak kurmaya ve Fagin’in inine geri getirmeye karar vermişlerdir.

Olıver bütün hayatını Brownlow’a anlatır. Brownlow ona acımıştır ve Olıved’e ailesini bulabilmesi için yardım edeceğine söz verir. Fakat Olıver’ın dürüst biri olup olmadığını anlamak istemektedir. Hala i,çinde bir takım kuşkular vardır.

Oliver’ın dürüstlüğü konusunda ikna olmak isteyen Brownlow, onu bir tüccara 5 pound vererek bazı kitapları geri getirmesi için gönderir. Ancak Oliver, Sykies ve Nancy tarafından sokakta yakalanıp kaçırılır. Oliver’ın geri gelmeyişi üzerine Brownlow onun parayla birlikte kaçtığına ve arkadaşı Mr. Grimwig’in düşündüğü gibi en başından beri bir hırsız olduğuna karar verir.

Hırsızların ininde ise Fagin, Oliver’ın Brownlow’un evini ve içindeki eşyaları anlatması için Olıver’i kandırmaya çalışmaktadır. Sykies ve arkadaşı Toby Crackid, Oliver’ı Bayan Maylie'nin evine yapacakları soygun için zorlarlar. Üstelik camdan girerek onlara ön kapıyı açacak küçük bir çocuğa ihtiyaçları vardır. Hırsızlar ve Olıver evi soymak için giderler. Ancak ev halkı soygunu fark eder ve ortaya çıkan karışıklıkta hırsızlığın yapıldığı gece Olıver pencereden içeri girerken evin hizmetçisi tarafından vurulur.

Jack,Charlot’un yakalandığını ve Oliver’inde orada kaldığını Fagin’e anlattı. Fagın, Simes’i çağırtarak ondan Olıver’’i bulmasını istedi. “o bana çok lazım Onu yarım saat içinde saklandığım yere getir.” Diyerek, ,Simes’e Oliver’i bulmasını ve Charlot’u öldürmesini söyledi. Simes bu iş için 50 sterlin istedi. Fagin 25 sterlin çıkarıp verdi. Diğer 25 sterlini ise iş bittikten sonra verecekti. Simes, ,Oliver’in bay Bronlow’un evinde olduğunu öğrendi.Oliver iyileşmişti.

Simes bir gün adamları ile köşkün etrafında pusu kurdular. Bir gün yine çiçek toplarken Oliver’i kaçırdı. Simes camı açmaya çalışınca eli kaydı ve cam kırıldı. Sesleri duyan hizmetçiler ellerinde silahlarla dışarı çıktılar. Oliver telaşlandı. Adamlar iki el ateş edince kurşunlar Oliver’e geldi. Simes, Oliver’i sırtına alıp kaçmaya çalıştı. Tüm kasaba ayaklanmış adım sesleri yaklaşıyordu. Simes Oliver’i bırakıp kaçtı. Oliver gözlerini açtığında yağmur durmuştu. Kendine barınacak yer arıyordu. Bir evin önüne geldi. Bu ev soymaya çalıştıkları evdi. Zile bir kere basa bildi.

Oliver ile birlikte hızlı hareket edemediği için yakalanacağını anlayınca Oliver'i bırakarak kaçar. Ancak kayıp nehre düşen kendisi olur. William ve arkadaşları kaçmaya başlar. Olıver’ı evin yakınlarındaki bir hendeğe bırakıp oradan uzaklaşırlar. Olıver iki gün sonra kendine geldiğinde, yarı baygın şekilde en yakındaki eve gider. Burası iki gün önce soyulan evdir. Ev halkı Dr Losborn’u çağırır. Oliver üç gün baygın yattı. Üç gün sonra yatağında konuşabiliyordu. Rose Maylie ve genç kıza hırsızlığa zorlandığını ve hayatındaki her şeyi anlattı.

Dr Losborn, Olıver’ın hayat hikâyesini dinler ve ona yardım etmek için elinden geleni yapacağına söz verir. İyileşen Olıver Toby ile karşılaşır. Toby, Oliver’ı Fagin’in inine geri götürür ve Oliver burada tam olarak iyileştirilir.

Nehirdeki mücadelesinden sonra Bill Smies yüksek ateşle geri dönmeyi başarır. Fagin’e Oliver’dan kurtulmaları gerektiğini aksi takdirde işlerinin tehlikede olduğunu söyler. Simes, Oliver’i bıraktığı yere gitti. Orada bulamayınca Yaşlı adam onunla anlaştın değil mi dedi. Simes sen neden bahsediyorsun. Fagin kızdı . Monks’u tanımadığını mı söylüyorsun diyerek silahını çekti ve Simes’i vurdu. Simes yüzünü kırıştırarak silahı çekip Fagin’in anlından vurdu.

Oliver, Doktor Losberne ile bay Bronlow’un köşküne gitti. Ona olanları anlatacaklardı. Kapıdaki tabelayı gören Oliver çok üzülmüştü. Çünkü köşk kiralıktı. Kitap dükkânına gideceklerdi fakat nerede olduğunu hatırlayamadı. Aradan on beş gün geçti. Çiftliğe gitmişlerdi. Oliver orada çok mutlu idi. Fakat bir gün bu rüyanın bitmesinden korkuyordu.

Nancy, Oliver’ın hayatından endişe ederek Brownlow’la temasa geçer ve Londra köprüsünün altında bir buluşma ayarlar. Ancak Fagin, Nancy’yi takip ettirmiştir ve öfkelenen Bill Sykies, Nancy’yi öldürür. Nancy’nin arkadaşı Bet cesedi bulup polise haber verir.

Dr Losborn, Yaptığı araştırmalar sonucu Olıver’ın asil birinin oğlu olduğunu ve kendisine büyük bir mirasın kaldığını öğrenir ve bu bilgileri, Oliver’e yardımcı olmaya çalışan Brownlow’a iletir.

Polis Bill Sykes’i aramaya başlar. OLıver’in masum olduğunu öğrenen Brownlow ise Oliver’ın güvenliği için endişelenmektedir. Polisin, Sykes ve Oliver’ı, Toby Crackid’in Londra'nın varoşlarındaki evine kadar takip ettiğini öğrendiğinde ise, bu endişesi daha da artar. Sykes, Londra'nın varoşlarında izbe bir evde saklanırken polis tarafından sıkıştırılır, Sykes, Oliveri rehin alarak polisten kurtulma planı kurmuştur. Ama öyle bir şey olmuştur ki Sykes sanki kendi sonunu hazırlamaktadır. Çok sevdiği köpeğinin bir havlamasının kendi sonunun getireceğinden habersizdir. Bir anlık sesten sonra boynundaki ipten kurtulmak isterken ip boynuna geçerek havada asılı kalır ve hayatını kaybeder.

Fagın ve Smies’i tutan kişi olan Monks, Olıver’e kalan mirasın üzerine konan adamdır. Dr Losbom ve Brownlow olyaları çözerek Olıver’e ve annesine kalan mirası kullanan Monks’a ulaşırlar. Monks’tan mirasın bir kısmını almayı başarırılar.

Böylece Brownlow ile Olıver tekrar buluşmuş olurlar. Bir süre sonra Oliver ve Mr. Brownlow New Gate hapishanesinde yavaş yavaş aklını kaybetmekte olan hırsız Fagin’i ziyarete giderler. Fagin onu görünce sarılır ve ona daha önce sakladığı mücevherleri Oliver' a vermiştir. Oliver: Bana hep iyi davrandın ama artık Fagin gerçekten kötüleşmiştir. Oliver'ı çıkartırlar, Fagin arkasından 'geri gel geri gel'! Diye bağırır. Brownlow ve Oliver bir güneşin batışının ışığına doğru temiz bir sayfa açmak için giderler...

Charles Dickens

Hayatı

Memur bir babanın oğlu olarak 1812 yılında doğan Dickens'ın ilk yılları refah içinde geçse de babasının borçları yüzünden hapse girmesiyle sefaletle tanıştı. Henüz 11 yaşında iken bir boya fabrikasında çalışmak zorunda kaldı. 15 yaşında bir avukatın yanına giren genç Dickens, öğrenmeye meraklı olduğu için boş zamanlarında stenografi öğrendi. 1835 yılında Morning Chronicle gazetesine stenograf olarak girdi ve 1835’te “Boz” takma adıyla Boz’un Karalamaları başlığında notlar yayımlamaya başlar.

1837'de ise esas onu ünlendirecek olan Bay Pikvik'in Serüvenleri adlı kitabını yayımladı. Aynı yıl içinde Catherine Hogarth ile evlendi. 1840 yılında ölen baldızı Mary’e ithaf ettiği Antikacı Dükkanı romanını yayımladı.

1840'ta Amerika’ya gitti ve burada büyük bir coşkuyla karşılandı, ama Genel Okur İçin Amerika Notları kendisini o kadar içtenlikle ağırlamış olanlarda şiddetli tepkilere yol açtı. 1843 ile 1846 arasında bol bol seyahat eden Dickens, bu seyahatlerde dönemin ünlü yazarlarıyla tanışma fırsatı buldu. Bu dönemde yine Daily News gazetesini ve Household Words dergisini çıkardı.

1858 yılında karısından ayrılan Dickens, bu dönemden itibaren yine sık sık seyahate çıktı, konferanslar verdi. Ama sonunda çok yoruldu ve Gadshill’deki evinde istirahate çekilmek zorunda kaldı. 1870’te de şöhretinin zirvesindeyken öldü. Mezarı Londra'daki Westminster Kilisesi'nde bulunmaktadır.[4]

Eserleri

· · Bay Pikvik'in Maceraları (1837)

· · Oliver Twist (1839)

· · Nicholas Nickelby (1839)

· · Antikacı Dükkanı (1841)

· · Bir Noel Şarkısı (1843)

· · Martin Chuzzlewit (1844)

· · David Copperfield (1850)

· · Kasvetli Ev (1853)

· · Zor Yıllar (1854)

· · İki Şehrin Hikayesi (1859)

· · Büyük Umutlar (1861)