RAKTA NEDİR VE ÖRNEĞİ

Rakta Nedir ve Örnekleri

Raktâ'  :  رقطاء

Rakta eski dilde “ benekli, alacalı” manasına gelir.  Osmanlıca sözlüklerde Arapça alfabeye göre  “ her kelimesinin bir harfi noktalı, öteki harfi noktasız olarak söylenen söz. “[1] Alacalı hayvan”  manasına gelen "er-kat" in müennesi” Şekillerinde tarif edilir.

Günümüz sözlüklerinde ise “ Arap harflerine göre bir harfi noktalı, bir harfi noktasız kelimeleri kullanarak şiir yazma.” Olarak tarif edilir.

Sözcüğün asıl anlamı  -eski dilde- alacalı benekli hayvan olmasına rağmen rakta kelimesi eski edebiyatta Arap harflerinin yazım mantığına göre birisi noktalı diğer noktasız harflerden oluşan kelimelerle şiir yazmaya denmiştir. “ Bedicilere göre bir harfi noktalı, diğer harfi noktasız harfler şiir yazma sanatıdır. “[2]

Muallim Naci bu sanat için Farsça bir örnek vermiştir.

Çün men ez hecr-i perî rûh , sane- tevbe- şiken

Besiâşûb küned bülbül –i hoş tab’-i çemen [3]

Muallim Naci, Türkçe bir örnek bulamamış, “ Lüzum da yoktur” diyerek bir not düşmüştür.

KAYNAKÇA 

[1]https://www.osmanice.com/osmanlica-27201-nedir-ne-demek.html

[2] Tahir’ül Mevlevi,  Edebiyat Lügati, Enderun Kitabevi, İstanbul 19773, s.120

[3] Tahir’ül Mevlevi,  Edebiyat Lügati, Enderun Kitabevi, İstanbul 19773, s.120