KategorilerKİTAP ÖZETLERİ VE ELEŞTİRİLERİRefik Halit Keklik Öyküsü Hakkında Konusu Özeti

Refik Halit Keklik Öyküsü Hakkında Konusu Özeti

10.12.2019

 

 

 

 

REFİK HALİT’İN GURBET HİKÂYELERİ VE KEKLİK ÖYKÜSÜ HAKKINDA BİLGİLER

Keklik adlı öykü Refik Halit Karay’ın 1923 e 1938 yılları arasında Suriye, Halep Şam, Beyrut, Hatay ve İskenderun’da geçirdiği sürgün yıllarında oluşan hatıralarından öykü haline gelen hikâyelerinden biridir.  Refik Halit, Gurbet Hikâyeleri adlı eserine aldığı hikâyelerden “Akrep", "Köpek", "Çıban", "Lavrens", "Güneş Çarpması", "Keklik", "Hülle", "Antikacı"  adlı öykülerini sürgün yıllarında yazmış bu öykülerin dışında kalan hikâyelerini ise İstanbul’a döndükte sonra yazmıştı.

Gurbet Hikâyeleri adlı eserine alınan hikâyeler ilk önce 1939 yılında Tan gazetesinde ve  "Hafta Musahâbeleri" başlıklı yazı serilerinin içinde yayımlanmış daha sonra bu öykülerini 1940 yılında [1] Semih Lütfi Kitabevi tarafından yapılan ilk baskısında kitap haline getirmişti. Yazarın Gurbet Hikâyeleri adlı eserinin ilk baskısında hikâyelerinin yanı sıra gurbet yazıları ile birlikte basılırken eserin inci baskısında Fırat adlı hikâyesi gibi hikâyesi esere alınmamış,  ilk baskısındaki Gurbet Yazıları çıkartılmış,  onun yerine Yer Altında Dünya var adlı romanı ile bu hikâyeleri bir kitap içinde basılmıştı.

Ali Birinci’ye göre, Tan gazetesinde yayımlanan yazıların listesine "Zincir" ve "İstanbul" adlı yazıları da eklenmiş,  fakat "Dil Bahsi", "Fırat Kayıkçıları", "Kiraza Çileğe Dair", "Şerbete Dair" hikâyeleri kitaba alınmamıştı. [2]

Keklik adlı hikâyesi Refik Halit’in Halep yakınlarında katıldığı Keklik avları anılarından oluşan bir öyküsüdür. Yazarı bu öyküsünde avcıların çıkarı için kendi soyuna ihanet eden, kendi soyunu tuzağa çeken, (  Keklik Avı ve Babaç Keklik ) kekliklerin öyküsünü anlatmıştır.  Dişi kuşun sesine koşup gelen, cinsel dürtülerinin gereğini yerine getiren erkek keklikler teker teker avlanır.

KEKLİK ÖYKÜSÜ ÖZETİ VE ALINTILAR

 

Yazar,  bu öyküsünde avcıların eline düştükte sonra kendi soyuna ihanet edip, diğer kekliklerin de avcıların eline geçmesi için çalışan, hain kekliklerin öyküsünü anlatmaktadır. Öyküdeki çığırtkan keklik dişidir. Bu dişi çığırtkan keklik avcılara hizmet için ötmeye ve erkek keklikleri çağırmaya başlar.    Çığırtkan kekliğin sahibi olan avcı ise dişi kekliğin sesine koşup gelen erkek keklikleri avlar.

“Çığırtkanın adını Nazlı koydum... Bir zamanlar keklik sekişli bir Nazlı da benim ve benim gibi birçok delikanlıların canını yakmıştı.” (Karay 48)

Dişi hâlâ ötüyordu; daha keyifli ötüyordu; kıkır kıkır, kıvrak kıvrak, neşeden katılarak, zevkten taşarak ötüyordu. İşte o zaman müthiş bir şey gördüm: Ortada üçüncü bir keklik vardı; bu keklik kavga sırasında gelmişti, tüfeğin patladığını işitmiş, kuşların vurulduğunu görmüştü. İşte bu keklik ölüm tehlikesini hiçe sayarak pençeleri üzerinde yükselmiş, göğsünü dikmiş, dişinin gizlendiği çalılığa doğru, o kahpe sesine doğru, önüne geçemeyeceği bir cinsiyet hırsıyla pervasız yürüyordu.” (Karay 50)

Avcılar, çığırtkan veya davetçi kekliği bir kafes içinde taşımaktadırlar. Av yerine gelinince kafesin örtüsü açılır.   Davetçi kuş, kuş, önce silkinir, kabarır. Görevinin gerektirdiği hallere bürünen çığırtkan keklik diğer keklikleri davet edecek şekilde ötmeye başlar.  Bu sesi duyan diğer keklikler ise sesin geldiği tarafa doğru uçmaya başlar.  Dişi kuşun sesinin geldiği yere yaklaşan keklikler ise birer birer avlanırlar.

Dişi davetine can atan iri bir keklik çalıların arasından önümüze çıkıvermişti. Bana hırsından gerilmiş gibi göründü; pençelerin üzerinde yürüyordu; sese doğru giderken cakalı, hovarda, haşarı bir hali vardı. Ne zarif, ne mert, ne dinç bir kuştu; her tarafından hayat taşıyordu.” (Karay 49)

Öyküde hayvanlara kişilik özelliği verilmiş, kadın sömürüsü bu durum üzerinden anlatılmıştır. Av sonunda av şöleni sunan Hacı Ağa, çığırtkan kuşuyla övünmektedir.

Çığırtkan kuş dişilik görevini yerine getirmiş, sahibine başına toplanan erkek kuşları armağan etmiştir.

 

 KAYNAKÇA


[1] Aktaş, Şerif (1986). Refik Halid Karay, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.

[2] Gözde ÖZLEM, REFİK HALİD KARAY'IN GURBET HİKÂYELERİ ADLI ESERİNDE ÖTEKİ BAĞLAMINDA ARAPLAR VE AVRUPALILAR, U.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Cilt / Volume 10 Sayı / Issue 1 2017 ss./pp. 81-98

Yorum yapmak için lütfenKayıt Olunya da