Rutûbet Nedir Nem ile Zenginlik Alakası

 Rutûbet Nedir Nem ile Zenginlik Alakası

Osmanlıca yazılışı rutubet :  رطوبت

Farsça eş anlamlısı sulu, nemli, parlak hoş anlamlarına gelen âbdâr : آبدار kelimesidir. Rutubetin Türkçe karşılığı ise nemli,  ıslaklık, sulu, hava veya bina içindeki yüksek nem manalarındadır.

Rutûbet sözcğnn sözlüklerdeki manaları:  ıslaklık oranı yüksek,  havadaki veya yapı içindeki nem, nemlilik, manalarına gelir.

Ancak eski edebiyatta rutubet kelimesinin mecazi manada olsa gerek çok farklı bir anlamı daha vardır. A. Talat Onay’ın verdiği bilgiler e göre Burhan-ı Katı tercümesinde ve âbdâr maddesine dayanarak rutubet kelimesinin “ Hâl ve mal sahibi kimseye denir “ şeklinde tarif ederek eski dilde zengin, parası, malı mülkü çok olan insanlar için de kullanıldığı anlaşılır. Nitekim A. Talat Onay, Eski Türk Edebiyatında Mazmunlar adlı eserinde rutubet sözcüğünü “ mal, mülk, zenginlik “ [1] olarak tarif etmiştir.

Yübuset âleminde sen de bir dolabı kullan kim

Nemâ-yı ahz u atâdan rutubet edesin peydâ    Sabit [2]

Züğürt iken sen de bir dolap çevir ki alış veriş edip rutubet kazanasın, ( mal mülk edinip zengin olasın )

Rutubet bulmadıkça küne-i uzlet

Meğer rahat imiş leb – teşnegâha   Fâzıl

Fakirler için inziva yerleri zengin olmadıkları müddetçe çok rahat imiş

Geh rutubet mend- ü geh  bî – zâr ider devran bizi

Rû-nümâdır  devr-i gerdûn gerdiş-i dolabda   Haşmet

Felek bizi gâhi zengin  gâhi bir ekmeğe muhtaç eder . Feleğin dönüşü baston dolabının dönüşü gibidir.

KAYNAKÇA 

[1] A. Talat Onay, Eski Türk Edebiyatında Mazmunlar, MEB, 1996, s.416

[2] A. Talat Onay, Eski Türk Edebiyatında Mazmunlar, MEB, 1996, s.416