Salât Nedir
Salât Nedir
Osmanlıca yazılışı: salat صلات
Arapça yazılışı: salât : صَلَاتْ
Sözlük anlamları: Namaz kılma, namaz ibadeti. İslamiyet’te belirli zamanlarda ve günün beş vaktinde Kur'an'da emredildiği Hz. Peygamber'in tarifi ile yapılan ibadet, tebrik, Peygamberimize (A.S.M.) yapılan dua. İstiğfar. Rahmet. Rahmet duası.
Salat Kelimesinin Kökeni
Salat sözcüğünün kökeni üzerinde birçok görüş bulunur. Bu konudaki mülahazlardan birisi şu şekildedir. “ Kur’an’da “el salat” veya “salatu iqame” şeklinde geçer. “Bizim namaz olarak bildiğimiz fakat Kur’an’ da “es(el) salat” olarak geçen kelimenin kökenleri üzerine yapılan birçok tartışmadan bir sonuca varılamamıştır. Namaz kelimesinin Farsça’ daki anlamı ise “ateşin karşısında saygı ile eğilmektir”. “Arapça’daki salat kelimesinin kökeni: Adamak, ateşli taraftar, bağlılar, dindar, sofu, fanatik, hayran, özveri, fedakârlık, bağlılık, düşkünlük, sadakat, tanıtım, terfi, yükselme, yükseltme, tanıtma, artırma anlamlarına gelmektedir.”[1]
İkinci mülahaza ise “salat “ve “ saly” sözcüklerinin farklı kökenlere ve anlamlara geldiği şeklindedir. “Kur’ân-ı Kerîm’de defalarca geçmekte olan “salat”, ve” saly“ sözcüklerinin kelimeleri, farklı iki kelime olduğu hâlde tek kelime zannedilmiş ve manaları karıştırılmıştır. Birincisinin, salât kavramından geldiği ve “dua etmek” manasında kullanıldığı ikincisinin ise “ateşe atmak” vb. manalara geldiği bilinmektedir. Birinci kelimenin sürekli olarak vâv veya vâv’dan münkalib olan elif-i memdûde, ikincisinin ise yâ veya yâ’dan münkalib elif-i maksûre ile yazılması da bu kelimelerin farklı olduklarını göstermektedir.”[2]
İnançlarımıza göre salâ, Arapça “ṣlw “ kökünden gelen ve "secde, secde ederek yapılan ibadet, namaz" anlamındaki ṣalā(t) صلاة sözcüğünden gelmekte olduğunu( Nişanyan Sözlük. 15 Mayıs 2021. ) kabul etmemiz gerekmektedir.
Kelimenin kökenini ve köken anlamlarını bir tarafa bırakıp İslam dinindeki anlamına bakarsak, salat sözcüğünün Türkçede anlaşıldığı anlam namaz ibadetidir. Namaz, İslam’ın beş şartından biridir. Namaz Müslümanlara farz kılınınmış sabah, öğlen, ilkindi akşam ve yatsı vakitlerinde günde beş kez kılınması Müslümanlara emredilmiştir.
Salat ve namaz sözcükleri hali ile şiirlerimizde pek çok yerde karşımıza çıkar.Şiirlerimizde salât sözcüğü sözlük anlamlarına uygun olarak kullanılır.
Ashabına geldi kel e salât emrini kıldı
Dedi işiden ciimle semî'nâ ve atâ'nâ Yahyâ Bey
Gel, gel berû kim savm u salâtın kazâsı var.
Sensiz geçen zamân-ı hayâtın kazâsı yok. Seyyid Nesîmî
Gel, gel beri ki oruç ve namazın kazası var; ama sensiz geçen ömrün kazası yoktur.
Uyanıp da getir salat
Sela vakt-i seherlerde
Münacat et Gani Hakk'a
Çile vakt-i seherlerde Deliktaşlı Ruhsati
KAYNAKÇA
[1] Mete Firidin, https://www.akevler.org/AkevlerMakaleler/623/CokOk/0/Mete-Firidin/Salat-Kelimesinin-Kokeni
[2] Yrd.Doç.Dr. Hüseyin GÜLLÜCE, SALÂT KAVRAMI: ETİMOLOJİSİ VE BAZI MÜLÂHAZALAR, https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/30692
