Sâlik Nedir

Sâlik Nedir

Osmanlıca yazılışı: Sâlik : صالک

Sâlik Arapça kökenlidir ve Arapçadaki    “yola gitti, yolculuk etti" anlamlarında sözcükler türetilen “ slk” kökünden gelmektedir. Sâlik sözcüğü, “yola gitti, yolculuk etti" manasına gelen salaka kelimesinin faildir. Sâlik sözcüğü yola gitti, yolculuk etti, gidiş, davranış, hal ve hareket anlamlarına gelen sulūk سلوك, salaka, sâlikân, sâlikîn , münselik  sözcükleri ile aynı kökten gelmektedir.

Sâlik kelimesinin sözlük anlamları:  bir yola giren, yolcu, yol yürüyen, bir yolda giden, bir yola veya mesleğe giren ( münselik), bir tarikata girmiş bulunan, şekillerindedir.

Sâlik, bir tarikata dâhil olan, girdiği tarikatın adabını yerine getiren, tarikatın gerçek yolcusudur. Sâlik, Allah'ın kudretini, hikmetini, sıfatlarını anlayabilen, şeyhine ve tarikatına cezbe ile bağlı derviştir. Bu nedenle sâlik; tasavvuftaki mürid, ihvân,  talip ve derviş sözcükleri ile de eş anlamlı kullanılmış olur.

Salik sözcüğü, mürid, talip hatta derviş sözcükleri ile birlikte tasavvufi bir terim olarak kullanılınca tarikata intisap eden, tarikat adabını yerine getiren anlamlarına gelmiş olur.

Sâlikâ bize haber ver azığın var mı görek

Çün uzaktır yol azizim yolca azık gerek   Kuddûsî,

 

Cân-ı âşık düşdii la'liin fikrine

Buldu sâlik sırr-ı gayba ıttılâ Ahmed Paşa

 

Kad enâre'l-aşkı li'l-uşşâki miinhace'l-hudâ

Sâlik-i râh-ı hakikat aşka eyler iktidâ         Fuzûlî

 

Cahan, Salîk, bize çünki fenadır,

Duadır xeyrimiz, ancaq fenadır.   Kazımğa Salik

Bu beyitte sâlik sözcüğü hem özel isim hem de yola giden anlamlarıyla birlikte kullanılmıştır.

 

Hoş sâliki muhlis idim yoldan beni saptırdı ‘ışk

Ki dilrûba dilberlere bu gönlümü kaptırdı ‘ışk    Kuddusi

 

Sâlik olamaz olmasa âdemde şecâ‘at

Menzil mi alur olmasa zâtında şecâ‘at  MEHMED SIDKÎ

 

Sadakat rahına olmuşum salik

Şunda bir gerçeğe inandım yeter

İstemem etseler aleme malik

Hakikat rengine boyandım yeter SIDKÎ BABA