Ser-levha Nedir

Ser-levha Nedir

Sser: سر  Farsça: Baş, kafa, en baştaki

Levha: لوحه Arapça:

Osmanlıca :  لوحه سر 

Ser – levha Farsça ser, Arapça levha sözcükleri ile kurulan Arapça Farsça birleşik isimdir.

Ser-levha “bir yazının başlığı” Tezhip sanatında el yazması kitapların baş sayfası ( eski dilde zahriye ) sayfasından sonra gelen dibace adı da verilen karşılıklı iki sayfasına yapılan bezemeli başlık.  Elyazması kitapların tezhip ile bezenmiş başlık bölümüne verilen ad.  

Eski devrilerde matbaa yokken veya kullanımı kısıtlı iken eserler el yazması şeklinde yazılır. Bazı önemli kitapların nüshaları hattatlar tarafından el yazması şeklinde çoğaltılır,  özellikle ilk sayfaları, bazı ara sayfaları nakkaşlar ve tezhip sanatçıları tarafından bezenir, minyatürler ile süslenir, ciltleri katı sanatçıları tarafından hazırlanırdı.

El yazma kitaplarının baş sayfası ve dibace bölümlerine özel önem verilir, bu sayfa özenle hazırlanır başlık yazılarına da özel dikkat edilirdi. Baş sayfa yani zahriye sayfası ile ondan sonra gelen ve iki sayfadan oluşan dibace bölünü bir birlerine uyum sağlayacak şekilde özenle hazırlanırdı. Dibace bölümü sayfasına ve yazı başlığına ise baş sayfa yani ser levha denilirdi. Ser- levhada yapılan tezhibe ise ser levha tezhibi denilirdi.

Ser- levhada yapılan tezhip tığlı ise buna “hâşiyeli levha” da denirdi. Tezhip metnin başladığı ilk sayfada ve yazının üzerinde ise bu sayfaya “unvan sayfası” denirdi. Serlevha, dibace ve unvan sayfalarının tezhibi renk, desen ve motifleri uyum içinde olurdu.