Şîr-i Neyistân Nedir Sazlıkta Yatan Aslan

Şîr-i Neyistân

Osmanlıca yazılışı: Şîr : شير : Aslan

Osmanlıca yazılışı: Neyistân : نیستان 

Osmanlıca yazılışı : Şîr-i Neyistân  

Şîr  شير  Farsça aslan Neyistân  نیستان ise Farsça sazlık, kamışlık yer demektir. Dolayısı ile Şîr-i Neyistân : “kamışlıkta veya sazlar içinde yatan aslan”  demektir.

Aslanların genellikle sazlar arasında kamışlıklar içinde yattığı bilinmektedir. Aslanların genellikle sazlıkların içinde yatması veya gizlenmesinin nedenleri avlarını korkutmamak, avlarından gizlenmek iavlarını gözlemek ve daha kolay yakalamak için olmalıdır.

Diğer bir sebep ise karıncalardan kurtulmak içindir. Karıncaların ve aslanlara zarar veren diğer bazı böcekler sazlıklar içinde yaşamaz. Bu nedenle aslanlar sazlıklar içinde uyuyarak ve dinlenerek karınca ve diğer zararlı böceklerin kulaklarından, gözlerinden vb içeri girmelerine engel olmuş olurlar. “Zira karıncalar aslanların yavrularının kulaklarının içine girerek onları helak ederler” [1]

Bir midir şîr-i neyistân ile hiç şîr-i hasir

Rûz-u minnettir gâraz tavr- ı edâ lazım değil   Şeyh Galip [2]

Kamışlıkta yatan aslan ile hasıra işlenmiş aslan resmi aynı şey midir? Garaz himmet günüdür. Tavur ve eda lazım değil

Ebr-i  âteş- bâr-ı âhum görme nâciz ey felek

Âfet-i şîri peleng –i bîşedirher katresi  

Ey felek. Ahımın ateş yağdıran bulutunu sıradan bir şey gibi görme ! Onun her damlası sazlıkta- meşelikte- yatan aslan gibi kaplanın baş belasıdır. Bir kıvılcım ile meşeliğin alev alması gibi

Gîrende şâh-bâz-ı sebük-bâl-i izzetüm

Gurrende şerze şîr-i neyistân-ı fıtratum    MÜNÎF, Antâkî

KAYNAKÇA 

[1] A.T.Onay, Eski Türk Edebiyatında Mazmunlar, MEB, 1996, s. 465 ( , Sudi’nin Bostan Şerhi, s. 346 ‘dan den alıntı ile )

[2] A.T.Onay, Eski Türk Edebiyatında Mazmunlar, MEB, 1996, s. 465