Şirk Nedir Kökeni Anlamı Şirk Türleri
Osmanlıca yazılışı Şirk : “شرك
Şirk Sözcüğünün Kökeni
Şirk sözcüğü Arapça şrk ş “شرك“ sülasi ( üçlü ) kökünden gelir. Şirk “شرك“ kelimesi Arapça şarika- "Şe-ri-ke", شَرِكَ “paylaştı, ortak oldu” fiilinin fiˁl vezninde masdarı (isimliği ) olmaktadır. İştirak (müşterek), eşrake, müşrik, şerik (şürekâ), şirket, teşrik sözcükleri de şirk kelimesi ile aynı kökten ( şrk sülasi kökü ) gelen akrana sözcükler olmaktadır.
Şirk Kelimesinin Sözlük Anlamları
Şirk kelimesi “ortak olmak” ve “ortaklık”; “ortak koşmak” anlamlarından hareketle İslamiyet’te “tanrıya eş koşma, çok tanrıcılık[1], “küfür” , Allah'tan başka ilah olduğuna inanmak ve ona tapmak anlamlarında kullanılan bir terim haline gelmiştir.
Terim olarak şirk; Allah’ın bir olduğuna kati olarak inanmak demektir. “Allah’ın zâtında, sıfatlarında, fiillerinde veya O’na ibadet edilmesinde ortağı, dengi yahut benzerinin bulunduğuna inanma” anlamlarına da gelir. [2] Bu bağlamda şirk koşana, Allah'tan başka İlâh vardır diyene müşrik; şirk koşulana ise şerîk denir.
Allah'ın emirlerine itaat hususunda Müslüman gizli şirkten de kaçınması emredilir. Ancak Tasavvuf inancına göre Hak ile Halkı ayrı görmek de bir çeşit şirk olmaktadır.
Müslümanların şirk anlayışlarına göre putperestlik, Zerdüştlük, panteizm, deizim vb Allah’a şirk koşan inançlar içindedir.
Şirk Türleri
- Şirk-i Ekber (Büyük şirk): Allah'ın herhangi bir sıfatını yaratılmış bir insana veya varlığa vermek.
- Şirk-i istiklâl: Birden fazla tanrının varlıklara hükmettiğine inanmaktır. Zerdüştlükteki Düalist (İkici) Tanrı anlayışı gibi
- Şirk-i teb'iz: Tanrı'yı bir bütünün parçası kabul etmektir.
- Şirk-i esbâb: Doğanın kendisinin tanrı olduğunu, maddenin ve evrenin kendi iç dinamikleri ile oluştuğuna inanan anlayışlar
KAYNAKÇA
