Sokakta adlı roman Bahattin Özkişi tarafından yazılmış eser, 1975 yılında Peyami Safa Roman Yarışmasında Başarı Ödülü almış ve bu tarihten sonra da yayınlanmıştır. Kitap Milli Eğitim Bakanlığının 100 Temel Eser listesinde yer almaktadır.
Roman geleneklerine, inançlarına, dini ve ahlaki değerlerine bağlı bir sosyal muhitin maddeci ve materyalist etkiler ve yanlış batılılaşma sonucundaki değişimlerini irdeleyen sosyal bir romandır. Roman bir sokak insanları çerçevesinde ülkemizde oluşan kültürel değişimlerin son durumunu ve vardığı noktaları ifşa etmeye çalışmıştır. Roman modernleşen, zenginleşen ve batılı yaşama kavuşan ama manevi yönden yozlaşan ve kendine yabancılaşan bir sosyal muhitin değişimlerini dile getirmekte,
[1] sokağa tutulan fener ile ülkenin tümünde meydana gelen değişimler gösterilmektedir.
“Vücutta hücre nasıl bağımsız bir varlıksa, nasıl ezelî denge kanununa göre o vücutsuz, vücut onsuz olamazsa, benim sokağım da odur dünya için. Bu sebepten dünyada olan şeyler sokağımı ve sokağımda olan şeyler dünyayı yakından ilgilendirir. Aynı denge kanununun gereğidir bu.”
[2]
“
İnsanın sahip olduğu manevî kıymetleri hiçe sayan mutlak materyalizmin bir ülkeyi istilâya başlamasının ilk adımları...”
[3]
Manisa Demirci ilçesinin Nakşi şeyhlerinden Hacı Halit Efendi'nin oğlu Ömer Lütfi Efendi’nin oğlu olan yazar[3] ailesinden aldığı muhafazakâr bakış açısı ile ülkemizde son yüz elli yılda meydana gelen değişimlerin manevi dünyamızı tahrip ettiği çerçevesinden yaklaşmış ama yine de umudunu yitirmeyen bir ruh hali ile eserine vücut vermiştir.
[4]
Roman bir sokak çerçevesi İçerinde toplumsal bir kesitin ve bir sosyal çevrenin kültürle ve insani betimlemesini yapmaktadır. Roman manevi, kültürel ve dini açıdan muhafazakâr bir sosyal çerçeve içindeki insanların i değişimlerini, dönüşümlerini aldatılmışlıklarını gözler önüne sermektedir.
Kitapta cinler tarafından öldürülen bir kadının yol açtığı hadiseler vesilesi ile manevi değerleri hiçe saymaya başlayan materyalizmin ülkemizi istilası nedeni ile değerlerini yok etmeye başlayan bir toplumun dramını çizmektedir. Eser kendi özünden ve kültüründen koparak başkalaşan, manevi değerlerinden koptukça kendine, sokağına, insani değerlerine ve öz kültürüne yabancılaşan insanı ve insanları bir sokak çerçevesi içerisinden bakarak anlatır. Bu sokak, aslında ülkenin minik bir minyatürüdür. Sokaktaki değişim, ülkedeki değişimdir. Eser bir sokak tablosu içinde ülkenin değişen insani tablosunu ortaya koymaktadır.
Eser, Cin ve şeytanlar gibi sıra dışı öğelerin de bulunduğu bir anlatım yöntemi içinde millî değerlerimizin ve inançlarımızın yok oluşunu ve kaybolan değerlerin arkasından duyulan hayıflanmaları dile getirmektedir. Kitapta tuhaf tanıklar, tuhaf suç aletleri, tuhaf büyüler, şeytana tapan tuhaf adamlar ve en önemlisi de tuhaf bir sokak vardır.
[5] [6]
[2] https://www.idefix.com/kitap/sokakta-bahaeddin-ozkisi/tanim.asp?sid=K4L5OJWV7S3ABVZG3G62
[3] https://www.kitapyurdu.com/kitap/sokakta/14350.html
[5] https://tr.wikipedia.org/wiki/Bahaeddin_%C3%96zki%C5%9Fi
[6] https://kisaroman.blogcu.com/roman-kitap-ozetleri-bahattin-ozkisi-sokakta/3162096