TAHMİS (FUZÛLİ -MENİ CANDAN USANDIRDI )

TAHMİS :Başkasının yazdığı bir gazelin her beytinin üstüne aynı vezinlerde ve kafiyede üç mısra eklenerek muhammes hale getirmeye tahmis denir.
Tahmiste eklenen mısralar ile o beyitte anlam bütünlüğü olması zorunludur.
Uyak düzeni: aaa(aa)- bbb(ba)- ccc(ca)- ddd(da) şeklindedir.


FUZÛLİ'NİN ("MENİ CÂNDAN USANDIRDI ) GAZELİNE TAHMİS


O insafsız şirin dilber figan etsem de kanmaz mı .
Akar giryem olur cuybar varıp ırmakta yunmaz mı.
Vuruldum okla kalbimden akan kandan boyanmaz mı.
Meni candan usandırdı cefâdan yâr usanmaz mı.
Felekler yandı âhımdan murâdım şem'i yanmaz mı.


Ezel ervahta sen yoksan, emekler hep olur yeksan.
Bidâr mecnun deyip varsan, kolun yastık yapıp kalsan.
Kederlerden susar lîsan, yakarmaktan heder insan.
Kamû bîmârına cânân, devâyı dert eder ihsan.
Niçün kılmaz bana derman, beni bîmâr sanmaz mı.

Kaderden sanma tuğyânım, benim kalbimle isyânım.
Geçer aylar kurur aynım, biter mahşerde nisyânım.
Görür ahvâli Süphanım, içimden dertli üryânım.
Şeb-i hicran yanar cânım, döker kan çeşm-i giryânım.
Uyarır halkı efgânım, kara bahtım uyanmaz mı.


Ne yaptın sen hilâl ebru, bi-rahm dildâr edersin sû.
Nazından şekvayım gülru, tamû nârındayım cansu.
Kurur lebler demez yâ hû! gelip bûs etmeden hoş -bû.
Gül-i ruhsâruna karşı, gözümden kanlı akar su.
Habîbim fasl-ı güldür bu ,akar sular bulanmaz mı.


Hezâr feryad figan gülden, muhal sevdam bilir gülşen.
Bu emsalsiz büyük eşkten, bütün âlem haberdar şen.
Elemlerden figâr şol ten, umursuzsun sürer neş'en.
Gamım pinhan tutardum ben,dediler yâre kıl rûşen.
Desem ol bî-vefâ bilmem, inanurmu inanmaz mı.


Kaçar benden gezer tebdil, terin silsem olup mendil.
Naçar kaldım bitâp safdil, visal mahşer ırak menzil.
Gözüm görmez çekersen mil, onun çün dur yanar kandil.
Değüldüm ben sana mâil, sen ettin aklımı zâil.
Bana ta'n eyleyen gâfil, seni görgeç utanmaz mı.


Bu devran dil-i ârâdur, aşık olmak ne bâlâdur.
Bakışlar sanki şehlâdur, canumdan bil ki evlâdur.
Çekinmez hiç na-pervâdur, kavuşmak anca hulyâdur.
Fuzûlî rind -i şeydâdur, hemîşe halka rüsvâdur.
Sorun kim bu ne sevdâdur, bu sevdâdan usanmaz mı.


NECİBE TAŞKIN ÇETİNKAYA

ARUZ : mefâîlün / mefâîlün / mefâîlün / mefâîlün