Tezlik Eylemi – Tezlik Fili
Fransızca : Verbe hatif
İNGİLİZCE: Verb of haste.
Almanca : Hast verbum, Zeitword von eile
Osmanlıca:
Arapça :
Kelime türü: İsim –- Dilbilimde bir terim
FARKLI EŞANLAMLI TERİMLERİ: tezlik fiili, çabukluk fiili, kolaylık fiili
TANIMLAR
“Türkçede herhangi bir eylemin -ili ulacıyle, vermek eyleminin birleşmesinden meydana gelen ve kavramda çabukluğu, kolaylığı, yardımı gösteren iki kökten kurulmuş birleşik eylem: “
Fiilin, işin hemen yapılıverdiğini, çabucak gerçekleştiğini bildiren “çabuk olma, önem vermeme ” anlamlar ı katan, fiile “-ver” fiilin eklenerek yapılan eylem biçimidir.
Söyleyivermek (söyle-y-i-ver-) , yapıvermek (yap-ı-ver-) , başlayıvermek (başla-y-ı-ver-) vb.
Yapılışı: Fiil+iver+zaman eki+kişi eki = yapıverdim
Olumsuz: Fiil+iver+me+zaman eki+kişi eki= yapıvermedim
Düştüğünü duyunca bir koşu geliverdim. (çabukluk) (Hemen geldim anlamı veriyor.)
Bu romanı bir çırpıda okuyuverdim. (çabukluk kolaylık) (Hemen okudum anlamı veriyor.)
Fırından iki ekmek alıver. (Hemen al anlamı veriyor.)