Türeme Ünsüz - Ünsüz Türemesi Nedir

23.03.2018
Türeme Ünsüz  Nedir
 
 
Fransızca  :  
İNGİLİZCE:    
Almanca  :    
 
Osmanlıca:   
Arapça :       
 
Kelime türü:   İsim –-  Dilbilimde bir terim
 
 
FARKLI EŞANLAMLI TERİMLERİ:  
 
 
 
 TANIMLAR
 
Kelimenin özgün – asli – halinde olmayan çeşitli nedenlerle önseste veya iç seste ortaya çıkan ünsüzdür.
 
Arapçadan dilimize giren ve Arapçadaki yapısında ikiz ünsüz bulunan kelimeler Türkçede tek ünsüz ile yazılır. Fakat Arapça aslından sessizinin birisi düşürülen bu kelimenin düşen sesi ünlüyle başlayan ek veya yardımcı fiil aldıkları zaman  sondaki düşen ünsüz tekrar ortaya çıkarak  ikizleşir:
 
hak (hakkı), his (hissi),  af ( aff) had( hadd) ret (reddi), şer (şerri), şed ( şedd) tıp (tıbbı), zam (zammı), zan (zannı); af (affetmek), his (hissetmek) vb.
 
his – etmek > hissetmek
af – etmek > affetmek
red- reddetmek
zan – etmek > zannetmek
af -  affetmek
 
Türkçede iki ünlü yan yana – art arda gelemez . Bu nedenle   yana yana gelmiş iki ünlü barındıran yabancı asıllı sözcükler Türkçeye girerken ya seslilerden birini düşürür veya iki sesli arasına bir sesli alır.
 
fiat>fiyat, faide>fayda, zaif>zayıf,
repertuar>repertuvar, lâboratuar>lâboratuvar,
konservatuar>konservatuvar, tual>tuval, tualet>tuvalet…
 
Bu kelimelere benzeyip de ünsüz türemesi görülmeyen yabancı asıllı kelimeler de vardır:
Fakat bu kelimelerin Türkçe asıllı olamayacaklarını da bilmek gerekir.
 
dua, duayen, şiir, şair, faiz, fail, şiar, fuar, fuaye,  caiz, maarif, kuaför, lâik,  kuantum, şua, şia, puan, suare…

0

0

Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın

Yorumlar