Varlık ve Hiçlik Hakkında ve Alıntılar Jean Paul Sartre

Varlık ve Hiçlik (Fransızca: L'Être et le néant : Essai d'ontologie phénoménologique), Fransız yazar Jean Paul Sartre'ın ilk basımı  1943 yılında  gerçekleşen bir eseridir.

Eserin alt başlığında Fenomenolojik Ontoloji Denemesi yazan bu kitap Varoluşçuluk felsefesinin en önemli yapıtlarından birisi olarak kabul edilmiş felsefi bir eserdir.  [1] Eser 1943 yılında Fransa’da Éditions Gallimard, Philosophical Library yayınevi tarafından basılmış Türkiye’deki ilk baskısı ise 2009 yılında, Turhan Ilgaz ve Gaye Çankaya' nın çevirisi ile İthaki Yayınları tarafından yapılmıştır.

2. Dünya Savaşı ' nın sonlarına doğru bağımsız bir felsefe olarak ortaya çıkmış olan Varoluşçuluk  (Egzistansiyalizm) felsefesinin en önemli kuramcılarından birisi olan Jean-Paul Sartre’ın de “başyapıtı” olarak kabul edilen eser, “Sadece Fransız felsefesi açısından değil genel olarak felsefe tarihi açısından da son büyük ontoloji denemesini temsil eder.”[2]

Varlık ve Hiçlik,  kitabı her şeyden önce “ontoloji denemesi” olarak yazılmış, "İnsan bazen özgür, bazen köle olamaz” ana fikri etrafında varlık ve var olmak  ve hiçlik  nedir sorularına varoluşçu bir düşünme sistemi ile açıklık getirmeye çalışmıştır.

“Jean-Paul Sartre’nin bir kaç ay i gibi çok kısa sürede yazdığı bu eser uzun bir süre Türkçe ’ye bir türlü çevrilememiş en sonunda 2009 yılında Türkçe çevrisi ile okurlara kavuşmuştu.  Varlık ve Hiçlik adlı eser “ insanı mutlak bir biçimde özgür bir bilinç “ olarak tanımlayan Sartre’ın bu konudaki düşüncelerinin özetini oluşturmaktadır.  Yazar bu eserinde en çok özneler arası ilişkiler üzerinde durmuş,  yazar bu eserinde “ İnsan önce dünyaya gelip var olduktan sonra, olmak istediği gibi biri olur. Yani önce var olan insan sonra kendi özünü kendisi belirler  “ tezine dayanak olacak şekilde bu eserin yazmıştır.

Jean-Paul Sartre, bu eserini  ateist bir ahlâk teorisi   geliştirmek, Tanrısız bir ahlâk ve “iyi insan” nasıl olmalı sorularına cevap vermek için yazmıştır da denilebilir. Sartre, Cennet ve Cehennem gibi olguları “dış kaynaklı”   inançlar olarak görmüş, yargılardan, suç ve cezalardan bağımsız, tamamen insan merkezli, hümanist bir ahlâk teorisi oluşturmak istemiştir.

ESERDEN İNCİLER

“ Görünüş özü saklamaz, onu açınlar:görünüş özdür. Bir varolanın özü, artık o var olanın derinliklerine gömülü bir meziyet[vertu] değil, onun görünmelerinin akışını yöneten apaçık yasadır, dizinin nedenidir.”

“Bil­mek, bildiğinin bilincinde olmaktır”

İçtenliğin temel yapısı kendini aldatmaktan farksızdır, çünkü içten kişi de ne ise o olmamak için ne ise o olarak oluşturur kendini. “

“Varlıkta hiçliğin sızabileceği en ufak bir boşluk, en ufak bir çatlak yoktur. Hiçlik, varlığı bağrında taşır.”

“İnsan özgürdür ve bunun farkındadır; bu farkındalık ile, özgürlük şuuruyla yaşamaya mahkûmdur. “

 “Her zaman özümün ötesinde, eylemimin nedenlerinin ve dürtülerinin ötesinde varolmaya mahkumum; özgür olmaya mahkumum. Bu, özgürlüğüme kendisinden başka sınırlar bulunamayacağını veya özgür olmaktan vazgeçmekte özgür olmadığımız anlamına gelir.” (Varlık ve Hiç, sf. 128)

KAYNAK

[1] https://en.wikipedia.org/wiki/Being_and_Nothingness

[2] https://www.idefix.com/Kitap/Varlik-Ve-Hiclik/Felsefe/Felsefe-Bilimi/urunno=0000000302616