Yineleme Tekrir Sanatı Nedir

18.05.2018
YİNELEME NEDİR ( (Dil bilim)
 
Fransızca  :       Repetition.
İNGİLİZCE:        Repetition. replication, 
Almanca  :        Repetition. Wiederholung
 
Osmanlıca:    Tekrir
Arapça :       
 
Kelime türü:   İsim –-  Dilbilimde bir terim
 
 
FARKLI EŞANLAMLI TERİMLERİ:   
 
 
 TANIMLAR :
 
Bir cümle içinde veya peş peşe gelen tümcelerde bir sözcüğün ya da bir cümle parçasının, bir ibarenin tekrar edilmesidir.
 
“Bir cümle içinde veya arka arkaya gelen cümlelerde bir kelimenin veya bir parçanın tekrarlanması: “”
 “Anlatımı etkili hale getirmek için  bir sözcüğü ya da söz grubunu art arda tekrarlamak. “
“Cümlede eş, yakın ve zıt anlamlı sözlerin tekrarlanması.”[1]
 
Anlamı güçlendirmek, pekiştirmek, , kavramı genişletmek, zenginleştirmek, [2]hatta ahenk yaratmak amacıyla  eş, yakın, zıt , aynı anlamlı kelimelerin ve her türlü sözcüğün veya söz ibarelerinin , bir cümle veya dize içinde veya arda arda gelen  cümleler ve dizeler içinde tekrar edilmesidir.
 
Ağla çoban ağla, ovan kalmadı / Gözyaşı dök bülbül yuvan kalmadı” -M. E. Yurdakul.
 
 
Tekrir Sanatı:  ifadenin anlamını güçlendirmek maksadı ile  ve ifadenin yoğunluğunu kuvvetlendirmek için anlamın yoğunlaştığı  sözleri veya söz öbeğini art arda  yinelemektir.
 
Gözler, gözleri gözler; gözlerim gözler o güzel gözlerini.
Bekle, bekle sabah olmuyor.
Ekende yok biçende yok, yemeye ortak Osmanlı  Dadaloğlu
Gide gide bir köyün kenarına geldiler
Gelen de yok, giden de yok. Ahvalimi soran da yok.
Uyan ey ahali gafletten uyan!
Vay gönül ey vay gönül! Vay gönül ey vay gönül ! Ahmet Paşa
Ey yokları var eden ulu Allah! Ey Perverdiğer   ( Eşref Bey İle Zühre Hikayesinden )
 
Kimsesizim kimsem yoktur herkesin var kimsesi
Kimsesiz kaldım meded kıl kimsesizler kimsesi."
 
Gide gide bir söğüde dayandım dayandım
Ben o yârin sözlerine güvendim güvendim
Kaldırımlar, duyulur ses kesilince sesi
Kaldırımlar, içimde uzayan bir lisandır.       N. Fazıl
 
Yar yitirdim uğrun  uğrun ağlarım. Gelin Ağlarım
Ölem ben ölem ben ,
Gurban olam ağzındaki dile ben  gelin dile ben  Anonim Türkü
 
 
[1] https://kelimeler.gen.tr › Kelimeler › yineleme
[2]  Prof. Dr. Vecihe Hatipoğlu, Dilbilgisi Terimleri Sözlüğü, AÜ. DTCF Yayınları, Ank. 1982
 

0

0

Yorum Yapmak için Kayıt Olun veya Giriş Yapın

Yorumlar